Puccinia phragmitis

*Puccinia phragmitis*
	; Morfologia i cykl życiowy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	rdze
Rząd	rdzowce
Rodzina	rdzowate
Rodzaj	rdza
Gatunek	Puccinia phragmitis
	Nazwa systematyczna
	Puccinia phragmitis (Schumach.) Tul.; Annls Sci. Nat., Bot., sér. 4 2: 184 (1854)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Puccinia phragmitis (Schumach.) Tul. – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)^[1]. Grzyb mikroskopijny pasożytujący na wielu rodzajach roślin w rodzinie rdestowatych (Polygonaceae) oraz na trzcinach (Phragmites)^[2]. Wywołuje u nich chorobę zwaną rdzą^[3].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Puccinia, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1803 r. Christian Friedrich Schumacher nadając mu nazwę Uredo phragmitis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Louis René Tulasne w 1854 r.^[1]

Synonimy^[4]:

Aecidium rubellum Pers. ex J.F. Gmel. 1792
Aecidium rubellum ß sparsum Gray 1821
Aecidium rumicis Sowerby 1803
Dicaeoma phragmitis (Schumach.) Kuntze 1898
Dicaeoma rubellum (Pers. ex J.F. Gmel.) Arthur 1920
Dicaeoma trailii (Plowr.) Kuntze 1898
Lecythea phragmitis (Schumach.) Lév. 1847
Lecythea phragmitis (Schumach.) Oudem. 1873
Puccinia phragmitis (Schumach.) Körn. 1876 var. phragmitis
Puccinia rubella (Pers. ex J.F. Gmel.) Arthur 1902
Puccinia trailii Plowr. 1889
Uredo phragmitis Schumach. 1803

Morfologia

Jest pasożytem dwudomowym, tzn, że jego cykl życiowy odbywa się na dwóch żywicielach. Spermogonia i ecja tworzą się na różnych gatunkach rdestowatych, uredinia i teliospory na trzcinach^[2].

Grzybnia rozwija się między komórkami porażonej rośliny, do ich wnętrza zapuszczając tylko ssawki pobierające substancje pokarmowe. Wiosną na porażonych liściach roślin z rodziny rdestowatych tworzą się czerwone plamy. Pod nimi, na dolnej stronie liści powstają kubkowate ecja o rozmiarach 18–23 × 15–19 μm. Powstają w nich ecjospory o pomarszczonej powierzchni. Cynamonowobrązowe, grudkowate uredinia powstają na obydwu stronach liści trzciny. Urediniospory o barwie od żółtej do złotobrązowej i kształcie od jajowatego do elipsoidalnego mają rozmiar 26–33 × 20–24 μm i pokryte są delikatnymi, czarnymi kolcami. Później powstają czekoladowobrązowe telia. Są również grudkowate i tworzą się na obydwu stronach liści. Teliospory dwukomórkowe, zazwyczaj elipsoidalne o barwie od złotej do jasnobrązowej z hialinowym trzonkiem o długości do 200 μm^[5].

Występowanie

Żywicielami ecjalnymi są różne gatunki szczawiu (Rumex) oraz Fallopia convolvulus, Fallopia japonica, Persicaria bistorta, Persicaria maculosa. Żywicielem telialnym jest trzcina pospolita (Phragmites australis)^[2]^[6].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Index Fungorum. indexfungorum.org. [dostęp 2018-03-13]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Plant Parasites of Europe. [dostęp 2018-03-14].
↑ Joanna Marcinkowska: Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii. Warszawa: PWRiL, 2012. ISBN 978-83-09-01048-7.
↑ Species Fungorum. speciesfungorum.org. [dostęp 2018-03-13]. (ang.).
↑ George Baker Cummins: The Rust Fungi of Cereals, Grasses and Bamboos. Springer, Berlin u. a. 1971, ISBN 3-540-05336-0
↑ Malcolm Storey: Puccinia phragmitis (Schumach.) Tul. (a rust fungus). [w:] BioInfo (UK) [on-line]. [dostęp 2018-03-13].

[if-1] Index Fungorum. indexfungorum.org. [dostęp 2018-03-13]. (ang.).

[parasites-2] Plant Parasites of Europe. [dostęp 2018-03-14].

[marcinkowska-3] Joanna Marcinkowska: Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii. Warszawa: PWRiL, 2012. ISBN 978-83-09-01048-7.

[sf-4] Species Fungorum. speciesfungorum.org. [dostęp 2018-03-13]. (ang.).

[baker-5] George Baker Cummins: The Rust Fungi of Cereals, Grasses and Bamboos. Springer, Berlin u. a. 1971, ISBN 3-540-05336-0

[bioinfo-6] Malcolm Storey: Puccinia phragmitis (Schumach.) Tul. (a rust fungus). [w:] BioInfo (UK) [on-line]. [dostęp 2018-03-13].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]