Przejdź do zawartości

Podział administracyjny Serbii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Obecny podział administracyjny Republiki Serbii został wprowadzony 29 grudnia 2007 roku decyzją Zgromadzenia Narodowego[1]. Według tego prawa podstawowymi jednostkami administracyjnymi na terenie Republiki są: gminy (w liczbie 147), miasta (26) i wydzielone Miasto Belgrad, co łącznie daje 174 samodzielnych ośrodków administracyjnych[2]. Gminy i miasta są zgrupowane w ramach dwudziestu dziewięciu okręgów administracyjnych (bez miasta Belgradu, który stanowi wydzielony okręg). Dodatkowo zostały wydzielone dwie prowincje autonomiczne: Wojwodina oraz Kosowo i Metohia.

Jednostki administracyjne

[edytuj | edytuj kod]

Serbskie prawo dokładnie określa nazewnictwo i kompetencje poszczególnych jednostek administracyjnych:

  • Gmina (srb. општина/opština) – podstawowa jednostka administracyjna samorządu terytorialnego, która poprzez działanie odpowiednich organów samorządowych realizuje przydzielone jej zadania; liczy najmniej 10 000 mieszkańców.
  • Miasto (srb. град/grad) – jednostka administracyjna samorządu terytorialnego, która obejmuje ekonomiczne, administracyjne, geograficzne i kulturowe centrum większego obszaru i liczy więcej niż 100 000 mieszkańców (w niektórych przypadkach mniej), miasto może być podzielone na mniejsze jednostki administracyjne nazywane gminami miejskimi (srb. градска општина/gradska opština); według kryteriów administracyjno-prawnych termin miasto odnosi się wyłącznie do jednostki podziału administracyjnego, zaś miejscowość z nadanymi prawami miejskimi określa się mianem osiedla/ośrodka miejskiego (srb. градско насеље/gradsko naselje).
  • Okręg (srb.округ/okrug) – jednostka administracyjna samorządu terytorialnego obejmująca określoną liczbę gmin i miast.
  • Prowincja autonomiczna (srb. аутономна покрајина/autonomna pokrajina) – z powodu znacznej różnorodności etnicznej i kulturowej w celu łatwiejszej realizacji praw człowieka i obywatela na terenie Republiki Serbii utworzono dwie prowincje autonomiczne. Tereny spoza prowincji autonomicznych stanowią tzw. Serbię Centralną, która nie jest jednostką administracyjną.

Miasto Belgrad stanowi oddzielną jednostkę administracyjną samorządu terytorialnego. Nie przypada ono żadnemu z okręgów i jest podzielone na siedemnaście gmin.

W 1999 roku, prowincja autonomiczna Kosowa i Metohii przeszła pod administrację Organizacji Narodów Zjednoczonych, co było skutkiem wojny w Kosowie i interwencji wojsk NATO. ONZ wprowadziło na terenie prowincji własny podział terytorialny, a jednostki uznawane przez Republikę Serbii funkcjonują jedynie na terenach z przeważającą ludnością serbską. 17 lutego 2008 prowincja jednostronnie ogłosiła niepodległość utrzymując podział administracyjny wprowadzony przez UNMIK.

Lista okręgów z podziałem na gminy i miasta

[edytuj | edytuj kod]
Okręg Gmina/Miasto Powierzchnia Liczba mieszkańców
(2011)
Siedziba Gminy miejskie Liczba miejscowości
Wojwodina
Okręg południowobacki Miasto Nowy Sad 702,7 km² 341 625 Nowy Sad (Novi Sad) 4 ośrodki miejskie i 12 wsi
Gmina Bač 365 km² 14 405 Bač 1 ośrodek miejski i 5 wsi
Gmina Bačka Palanka 579 km² 55 528 Bačka Palanka 1 ośrodek miejski i 13 wsi
Gmina Bački Petrovac 158 km² 13 418 Bački Petrovac 1 ośrodek miejski i 3 wsie
Gmina Bečej 487 km² 37 351 Bečej 1 ośrodek miejski 4 wsie
Gmina Beočin 186 km² 15 726 Beočin 1 ośrodek miejski i 7 wsi
Gmina Srbobran 284 km² 16 317 Srbobran 1 ośrodek miejski i 2 wsie
Gmina Sremski Karlovci 51 km² 8750 Sremski Karlovci 1 ośrodek miejski
Gmina Temerin 170 km² 28 287 Temerin 2 ośrodki miejskie i 1 wieś
Gmina Titel 262 km² 15 738 Titel 1 ośrodek miejski i 5 wsi
Gmina Vrbas 376 km² 42 092 Vrbas 1 ośrodek miejski i 6 wsi
Gmina Žabalj 400 km² 26 134 Žabalj 1 ośrodek miejski i 3 wsie
Okręg południowobanacki Miasto Pančevo 759 km² 123 414 Pančevo 3 ośrodki miejskie i 7 wsi
Miasto Vršac 800 km² 52 026 Vršac 1 ośrodek miejski i 23 wsie
Gmina Alibunar 602 km² 20 151 Alibunar 2 ośrodki miejskie i 8 wsi
Gmina Bela Crkva 353 km² 17 367 Bela Crkva 1 ośrodek miejski i 13 wsi
Gmina Kovačica 419 km² 25 274 Kovačica 1 ośrodek miejski i 7 wsi
Gmina Kovin 730 km² 33 722 Kovin 1 ośrodek miejski i 9 wsi
Gmina Opovo 203 km² 10 475 Opovo 1 ośrodek miejski i 3 wsie
Gmina Plandište 383 km² 11 336 Plandište 14 wsi
Okręg północnobacki Miasto Subotica 1007 km² 141 557 Subotica 2 ośrodki miejskie i 17 wsi
Gmina Bačka Topola 596 km² 33 321 Bačka Topola 1 ośrodek miejski i 22 wsie
Gmina Mali Iđoš 181 km² 12 031 Mali Iđoš 1 ośrodek miejski i 2 wsie
Okręg północnobanacki Miasto Kikinda 782 km² 59 453 Kikinda 1 ośrodek mijeski i 9 wsi
Gmina Ada 227 km² 16 991 Ada 2 ośrodki miejskie i 3 wsie
Gmina Čoka 321 km² 11 398 Čoka 1 ośrodek miejski i 7 wsi
Gmina Kanjiža 399 km² 25 343 Kanjiža 1 ośrodek miejski i 12 wsi
Gmina Novi Kneževac 305 km² 11 269 Novi Kneževac 1 ośrodek miejski i 8 wsi
Gmina Senta 293 km² 23 316 Senta 1 ośrodek miejski i 4 wsie
Okręg środkowobanacki Miasto Zrenjanin 1324 km² 123 362 Zrenjanin 1 ośrodek miejski i 21 wsi
Gmina Nova Crnja 273 km² 10 272 Nova Crnja 6 wsi
Gmina Novi Bečej 609 km² 23 925 Novi Bečej 1 ośrodek miejski i 3 wsie
Gmina Sečanj 523 km² 13 267 Sečanj 1 ośrodek miejski i 10 wsi
Gmina Žitište 525 km² 16 841 Žitište 1 ośrodek miejski i 11 wsi
Okręg sremski Miasto Sremska Mitrovica 762 km² 79 940 Sremska Mitrovica 2 ośrodki miejskie i 24 wsie
Gmina Inđija 385 km² 47 433 Inđija 1 ośrodek miejski i 10 wsi
Gmina Irig 230 km² 10 866 Irig 1 ośrodek miejski i 11 wsi
Gmina Pećinci 489 km² 19 720 Pećinci 15 wsi
Gmina Ruma 582 km² 54 339 Ruma 1 ośrodek miejski i 16 wsi
Gmina Stara Pazova 351 km² 65 792 Stara Pazova 1 ośrodek miejski i 8 wsi
Gmina Šid 687 km² 34 188 Šid 1 ośrodek miejski i 18 wsi
Okręg zachodniobacki Miasto Sombor 1178 km² 85 903 Sombor 1 ośrodek miejski i 15 wsi
Gmina Apatin 350 km² 28 929 Apatin 1 ośrodek miejski i 4 wsie
Gmina Kula 481 km² 43 101 Kula 2 ośrodki miejskie i 5 wsi
Gmina Odžaci 411 km² 30 154 Odžaci 1 ośrodek miejski i 8 wsi
Serbia centralna
Okręg borski Miasto Bor 856 km² 48 615 Bor 1 ośrodek miejski i 13 wsi
Gmina Kladovo 629 km² 20 635 Kladovo 2 ośrodki miejskie i 21 wsi
Gmina Majdanpek 932 km² 18 656 Majdanpek 2 ośrodki miejskie i 12 wsi
Gmina Negotin 1089 km² 37 065 Negotin 1 ośrodek miejski i 38 wsi
Okręg braniczewski Miasto Požarevac 482 km² 75 334 Požarevac Kostolac
Požarevac
2 ośrodki miejskie i 25 wsi
Gmina Golubac 368 km² 8331 Golubac 24 wsie
Gmina Kučevo 721 km² 15 516 Kučevo 1 ośrodek miejski i 25 wsi
Gmina Malo Crniće 271 km² 11 458 Malo Crniće 19 wsi
Gmina Petrovac na Mlavi 655 km² 31 259 Petrovac na Mlavi 1 ośrodek miejski i 33 wsi
Gmina Veliko Gradište 344 km² 17 610 Veliko Gradište 1 ośrodek miejski i 25 wsi
Gmina Žabari 264 km² 11 380 Žabari 15 wsi
Gmina Žagubica 760 km² 12 737 Žagubica 18 wsi
Okręg jablanicki Miasto Leskovac 1025 km² 144 206 Leskovac 3 ośrodki miejskie i 141 wsi
Gmina Bojnik 264 km² 11 104 Bojnik 36 wsi
Gmina Crna Trava 312 km² 1663 Crna Trava 25 wsi
Gmina Lebane 337 km² 22 000 Lebane 1 ośrodek miejski i 38 wsi
Gmina Medveđa 524 km² 7438 Medveđa 1 ośrodek miejski i 43 wsie
Gmina Vlasotince 308 km² 29 893 Vlasotince 1 ośrodek miejski 47 wsi
Okręg kolubarski Miasto Valjevo 905 km² 90 312 Valjevo 1 ośrodek miejski i 76 wsi
Gmina Lajkovac 186 km² 15 475 Lajkovac 1 ośrodek miejski i 18 wsi
Gmina Ljig 279 km² 12 730 Ljig 1 ośrodek miejski i 26 wsi
Gmina Mionica 329 km² 14 263 Mionica 1 ośrodek miejski i 35 wsi
Gmina Osečina 319 km² 12 571 Osečina 1 ośrodek miejski i 19 wsi
Gmina Ub 456 km² 29 022 Ub 1 ośrodek miejski i 37 wsi
Okręg maczwański Miasto Šabac 795 km² 115 347 Šabac 1 ośrodek miejski i 51 wsi
Miasto Loznica 612 km² 79 327 Loznica 1 ośrodek miejski i 53 wsie
Gmina Bogatić 384 km² 28 879 Bogatić 1 ośrodek miejski i 13 wsi
Gmina Koceljeva 257 km² 13 155 Koceljeva 17 wsi
Gmina Krupanj 342 km² 20 192 Krupanj 1 ośrodek miejski i 22 wsie
Gmina Ljubovija 356 km² 14 689 Ljubovija 1 ośrodek miejski i 26 wsi
Gmina Mali Zvornik 184 km² 12 496 Mali Zvornik 1 ośrodek miejski i 11 wsi
Gmina Vladimirci 338 km² 17 291 Vladimirci 29 wsi
Okręg morawicki Miasto Čačak 636 km² 115 337 Čačak 1 ośrodek miejski i 57 wsi
Gmina Gornji Milanovac 836 km² 44 406 Gornji Milanovac 3 ośrodki miejskie i 60 wsi
Gmina Ivanjica 468 km² 31 963 Ivanjica 1 ośrodek miejski i 48 wsi
Gmina Lučani 454 km² 20 897 Lučani 2 ośrodki miejskie i 34 wsie
Okręg niszawski Miasto Nisz 597 km² 373 404 Nisz (Niš) Crveni krst
Medijana
Niška Banja
Palilula
Pantelej
2 ośrodki miejskie i 69 wsi
Gmina Aleksinac 707 km² 51 462 Aleksinac 2 ośrodki miejskie i 70 wsi
Gmina Doljevac 121 km² 18 441 Doljevac 16 wsi
Gmina Gadžin Han 325 km² 8357 Gadžin Han 1 ośrodek miejski i 33 wsie
Gmina Merošina 193 km² 13 916 Merošina 1 ośrodek miejski i 26 wsi
Gmina Ražanj 289 km² 9137 Ražanj 23 wsie
Gmina Svrljig 497 km² 14 224 Svrljig 1 ośrodek miejski i 38 wsi
Okręg pczyński Miasto Vranje 860 km² 83 524 Vranje Vranje
Vranjska Banja
2 ośrodki miejskie i 103 wsie
Gmina Bosilegrad 571 km² 8129 Bosilegrad 1 ośrodek miejski i 36 wsi
Gmina Bujanovac 461 km² 18 067 Bujanovac 1 ośrodek miejski i 58 wsi
Gmina Preševo 264 km² 34 904 Preševo 1 ośrodek miejski i 33 wsie
Gmina Surdulica 628 km² 20 319 Surdulica 1 ośrodek miejski i 40 wsi
Gmina Trgovište 370 km² 5091 Trgovište 35 wsi
Gmina Vladičin Han 366 km² 20 938 Vladičin Han 1 ośrodek miejski i 50 wsi
Okręg pirocki Miasto Pirot 1232 km² 57 928 Pirot 1 ośrodek miejski i 71 wsi
Gmina Babušnica 529 km² 12 259 Babušnica 1 ośrodek miejski i 52 wsi
Gmina Bela Palanka 551 km² 12 051 Bela Palanka 1 ośrodek miejski i 45 wsi
Gmina Dimitrovgrad 483 km² 10 056 Dimitrovgrad 1 ośrodek miejski i 43 wsie
Okręg podunajski Miasto Smederevo 484 km² 108 209 Smederevo 1 ośrodek miejski i 27 wsi
Gmina Smederevska Palanka 422 km² 50 284 Smederevska Palanka 1 ośrodek miejski i 17 wsi
Gmina Velika Plana 345 km² 40 578 Velika Plana 1 ośrodek miejski i 12 wsi
Okręg pomorawski Miasto Jagodina 470 km² 71 852 Jagodina 1 ośrodek miejski i 52 wsie
Gmina Ćuprija 287 km² 33 356 Ćuprija 1 ośrodek miejski i 15 wsi
Gmina Despotovac 623 km² 22 995 Despotovac 2 ośrodki miejskie i 31 wsi
Gmina Paraćin 542 km² 54 267 Paraćin 1 ośrodek miejski i 34 wsie
Gmina Rekovac 366 km² 10 971 Rekovac 32 wsie
Gmina Svilajnac 326 km² 23 391 Svilajnac 1 ośrodek miejski i 21 wsi
Okręg rasiński Miasto Kruševac 854 km² 128 752 Kruševac 1 ośrodek miejski i 100 wsi
Gmina Aleksandrovac 387 km² 29 389 Aleksandrovac 1 ośrodek miejski i 54 wsie
Gmina Brus 606 km² 16 263 Brus 1 ośrodek miejski i 57 wsi
Gmina Ćićevac 124 km² 9446 Ćićevac 1 ośrodek miejski i 9 wsi
Gmina Trstenik 448 km² 42 489 Trstenik 1 ośrodek miejski i 50 wsi
Gmina Varvarin 249 km² 17 772 Varvarin 1 ośrodek miejski i 20 wsi
Okręg raski Miasto Kraljevo 1530 km² 125 488 Kraljevo 1 ośrodek miejski i 91 wsi
Miasto Novi Pazar 742 km² 100 410 Novi Pazar 1 ośrodek miejski i 98 wsi
Gmina Raška 670 km² 24 680 Raška 3 ośrodki miejskie i 58 wsi
Gmina Tutin 742 km² 31 155 Tutin 1 ośrodek miejski i 92 wsie
Gmina Vrnjačka Banja 239 km² 27 527 Vrnjačka Banja 1 ośrodek miejski i 11 wsi
Okręg szumadijski Miasto Kragujevac 835 km² 179 417 Kragujevac 1 ośrodek miejski i 56 wsi
Gmina Aranđelovac 376 km² 46 079 Aranđelovac 1 ośrodek miejski i 18 wsi
Gmina Batočina 136 km² 11 760 Batočina 1 ośrodek miejski i 10 wsi
Gmina Knić 413 km² 14 205 Knić 36 wsi
Gmina Lapovo 55 km² 7837 Lapovo 1 ośrodek miejski i 1 wieś
Gmina Rača 216 km² 11 475 Rača 1 ośrodek miejski i 17 wsi
Gmina Topola 356 km² 22 207 Topola 1 ośrodek miejski i 30 wsi
Okręg toplicki Miasto Prokuplje 759 km² 44 419 Prokuplje 1 ośrodek miejski i 106 wsi
Gmina Blace 306 km² 11 754 Blace 1 ośrodek miejski i 39 wsi
Gmina Kuršumlija 952 km² 19 213 Kuršumlija 1 ośrodek miejski i 89 wsi
Gmina Žitorađa 214 km² 16 368 Žitorađa 30 wsi
Okręg zajeczarski Miasto Zaječar 1069 km² 59 461 Zaječar 1 ośrodek miejski i 40 wsi
Gmina Boljevac 828 km² 12 856 Boljevac 2 ośrodki miejskie i 18 wsi
Gmina Knjaževac 1202 km² 30 902 Knjaževac 1 ośrodek miejski i 85 wsi
Gmina Sokobanja 525 km² 15 981 Sokobanja 1 ośrodek miejski i 24 wsie
Okręg zlatiborski Miasto Užice 667 km² 78 040 Užice 2 ośrodki miejskie i 36 wsi
Gmina Arilje 349 km² 18 792 Arilje 1 ośrodek miejski i 21 wsi
Gmina Bajina Bašta 673 km² 26 022 Bajina Bašta 1 ośrodek miejski i 35 wsi
Gmina Čajetina 647 km² 14 745 Čajetina 20 wsi
Gmina Kosjerić 358 km² 12 090 Kosjerić 1 ośrodek miejski i 26 wsi
Gmina Nova Varoš 581 km² 16 638 Nova Varoš 1 ośrodek miejski i 31 wsi
Gmina Požega 426 km² 29 638 Požega 1 ośrodek miejski i 41 wsi
Gmina Priboj 553 km² 27 133 Priboj 1 ośrodek miejski i 32 wsi
Gmina Prijepolje 827 km² 37 059 Prijepolje 1 ośrodek miejski i 95 wsi
Gmina Sjenica 1059 km² 26 392 Sjenica 1 ośrodek miejski i 100 wsi
Kosowo i Metohia
Okręg kosowskomitrowicki Gmina Kosovska Mitrovica 331 km² 71 636 Mitrowica (Kosovska Mitrovica) 1 ośrodek miejski i 48 wski
Gmina Leposavić 539 km² 13 515 Leposavić 2 ośrodki miejskie i 70 wsi
Gmina Srbica 374 km² 51 533 Srbica 1 ośrodek miejski i 49 wsi
Gmina Vučitrn 345 km² 69 870 Vučitrn 1 ośrodek miejski i 67 wsi
Gmina Zubin Potok 335 km² 6537 Zubin Potok 29 wsi
Gmina Zvečan 123 km² 7341 Zvečan 1 ośrodek miejski i 35 wsi
Okręg kosowskopomorawski Gmina Gnjilane 392 km² 87 835 Gnjilane 1 ośrodek miejski i 61 wsi
Gmina Kosovska Kamenica 424 km² 33 539 Kosovska Kamenica 1 ośrodek miejski i 75 wsi
Gmina Novo Brdo 204 km² 6953 Bostane 25 wsi
Gmina Vitina 270 km² 47 434 Vitina 1 ośrodek miejski i 40 wsi
Okręg kosowski Miasto Prisztina 857 km² 145 149 Prisztina 1 ośrodek miejski i 47 wsi
Gmina Glogovac 290 km² 58 579 Glogovac 1 ośrodek miejski i 36 wsi
Gmina Kačanik 294 km² 33 784 Kačanik 1 ośrodek miejski i 41 wsi
Gmina Kosovo Polje 89 km² 37 735 Kosowe Pole (Kosovo Polje) 1 ośrodek miejski i 17 wsi
Gmina Lipljan 401 km² 6870 Lipljan 1 ośrodek miejski i 69 wsi
Gmina Obilić 105 km² 21 461 Obilić 1 ośrodek miejski i 17 wsi
Gmina Podujevo 625 km² 87 933 Podujevo 1 ośrodek miejski i 77 wsi
Gmina Štimlje 134 km² 27 288 Štimlje 23 wsie
Gmina Štrpce 247 km² 13 633 Štrpce 16 wsi
Gmina Uroševac 344 km² 42 628 Uroševac 1 ośrodek miejski i 45 wsi
Okręg pećki Gmina Dečani 402 km² 40 847 Dečani 1 ośrodek miejski i 29 wsi
Gmina Đakovica 587 km² 94 158 Djakowica (Đakovica) 1 ośrodek miejski i 84 wsie
Gmina Istok 454 km² 39 936 Istok 2 ośrodki miejskie i 31 wsi
Gmina Klina 403 km² 39 527 Klina 1 ośrodek miejski i 63 wsie
Gmina Peć 603 km² 95 723 Peć 1 ośrodek miejski i 95 wsi
Okręg prizrenski Gmina Gora 385 km² b. d. Vranište 17 wsi
Gmina Orahovac 401 km² 55 053 Orahovac 1 ośrodek miejski i 34 wsie
Gmina Prizren 640 km² 184 586 Prizren 1 ośrodek miejski i 95 wsi
Gmina Suva Reka 434 km² 60 869 Suva Reka 1 ośrodek miejski i (liczba wsi nieznana)

Podział administracyjny Miasta Belgradu

[edytuj | edytuj kod]
Gmina miejska Powierzchnia Liczba mieszkańców
(2011)
Typ gminy Liczba miejscowości
Gmina miejska Barajevo 213 km² 27 036 Podmiejska 13 wsi
Gmina miejska Čukarica 155 km² 179 031 Miejska 24 osiedla, 5 ośrodków miejskich i 3 wsie
Gmina miejska Grocka 289 km² 83 398 Podmiejska 1 ośrodek miejski i 14 wsi
Gmina miejska Lazarevac 384 km² 58 224 Podmiejska 3 ośrodki miejskie i 31 wsi
Gmina miejska Mladenovac 339 km² 53 050 Podmiejska 1 ośrodek miejski i 21 wsi
Gmina miejska Nowy Belgrad 41 km² 212 104 Miejska 18 osiedli
Gmina miejska Obrenovac 411 km² 71 419 Podmiejska 1 ośrodek miejski i 28 wsi
Gmina miejska Palilula 447 km² 170 593 Miejska 23 osiedla, 2 ośrodki miejskie i 5 wsi
Gmina miejska Rakovica 31 km² 108 413 Miejska 18 osiedli
Gmina miejska Savski Venac 16 km² 38 660 Miejska 16 osiedli
Gmina miejska Sopot 271 km² 20 199 Podmiejska 1 ośrodek miejski i 16 wsi
Gmina miejska Stari grad 5 km² 48 061 Miejska 16 osiedli
Gmina miejska Surčin 285 km² 42 012 Podmiejska 2 ośrodki miejskie i 5 wsi
Gmina miejska Voždovac 148 km² 157 152 Miejska 25 osiedli, 2 ośrodki miejskie i 7 wsi
Gmina miejska Vračar 3 km² 55 463 Miejska 13 osiedli
Gmina miejska Zemun 438 km² 166 292 Miejska 34 osiedla i 3 wsie
Gmina miejska Zvezdara 31 km² 148 014 Miejska 29 osiedli

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]