Oskar Stuhr
1937 r. | |
Data i miejsce urodzenia |
8 października 1881 |
---|---|
Data śmierci |
3 października 1962 |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie |
adwokat |
Tytuł naukowy |
doktor nauk prawnych |
Odznaczenia | |
Oskar Tadeusz Stuhr (ur. 8 października 1881 w Krakowie, zm. 3 października 1962[1]) – polski adwokat, doktor nauk prawnych, działacz społeczny i polityczny, radny miasta Krakowa[2], członek Stronnictwa Narodowego, prezes klubu sportowego Korona Kraków[3], wiceprezes Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Krakowie[4].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1901 zdał egzamin dojrzałości w III Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego w Krakowie[5], po czym rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim[6]. W 1911 był członkiem wspierającym Towarzystwa Szkoły Ludowej w Krakowie[7]. Był także kapitanem rezerwy Wojska Polskiego[8]. W latach 1914–1915 jako podporucznik piechoty brał udział w obronie Twierdzy Przemyśl, za co otrzymał Krzyż Zasługi Wojskowej (Militärverdienstkreutz)[9].
W okresie międzywojennym był obrońcą w licznych procesach politycznych, m.in. bronił redaktora naczelnego dziennika „Czas” Antoniego Beaupré w procesie o konfiskatę nakładu gazety[10], narodowca Jana Stoszki, który – napadnięty przez socjalistów – postrzelił napastników[11] oraz działacza Stronnictwa Narodowego Adama Doboszyńskiego w procesie dotyczącym tzw. wyprawy myślenickiej[12][3][13]. Był również adwokatem strony polskiej w procesie w sprawie pogromu w Przytyku[14]. W 1935 został wybrany prezesem Sądu Dyscyplinarnego w Krakowie[15]. W latach 1938–1939 sprawował mandat radnego Krakowa z ramienia Stronnictwa Narodowego[16][2]. Był także jednym z prezesów podgórskiego klubu sportowego „Korona” i wiceprezesem Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[17].
Po wybuchu wojny został 10 listopada 1939 aresztowany przez Niemców i umieszczony w więzieniu Montelupich[18][19]. Pod koniec grudnia został przeniesiony do więzienia „Arbeitslager” w Nowym Wiśniczu[20]. W czerwcu 1940 przetransportowano go do KL Auschwitz, gdzie otrzymał numer więzienny 947[21]. 12 sierpnia został zwolniony z obozu[19][22]. Po wojnie zeznawał w procesie Rudolfa Hössa – komendanta obozu Auschwitz-Birkenau[19].
Zmarł 3 października 1962 na zawał serca[23]. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[1].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był synem przybyłych z Dolnej Austrii restauratora Leopolda i Anny z Thillów[4]. Miał dwóch braci, Rudolfa i Leopolda[24]. Wnukiem jego brata był aktor Jerzy Stuhr[25][26], a prawnukiem Maciej Stuhr.
Po I wojnie światowej ożenił się z dużo młodszą Niemką imieniem Elsa, jednak małżeństwo przetrwało zaledwie dwa dni[27]. W 1946 wziął ślub cywilny z Marią Chorąży (z domu Wędrych)[28].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], www.zck-krakow.pl [dostęp 2020-02-16] .
- ↑ a b Polona [online], polona.pl [dostęp 2020-02-16] .
- ↑ a b Okiem Jerzego Stuhra: Chichot historii, czyli rzecz o moim dziadku [online], plus.gazetakrakowska.pl, 28 września 2019 [dostęp 2020-02-16] (pol.).
- ↑ a b Najwyższy Trybunał Narodowy , Akta Krakowskiej Okr. Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w sprawie karnej b. komendanta obozu koncentracyjnego Oświęcim-Brzezinka Rudolfa Hossa, 13 września 1945 [dostęp 2020-02-16] .
- ↑ Polona [online], polona.pl [dostęp 2020-02-16] .
- ↑ Stuhr 2009 ↓, s. 81–82.
- ↑ Polona [online], polona.pl [dostęp 2020-02-16] .
- ↑ Polona [online], polona.pl [dostęp 2020-02-16] .
- ↑ Stuhr 2009 ↓, s. 84–87.
- ↑ Polona [online], polona.pl [dostęp 2020-02-16] .
- ↑ Polona [online], polona.pl [dostęp 2020-02-16] .
- ↑ Polona [online], polona.pl [dostęp 2020-02-16] .
- ↑ Stuhr 2009 ↓, s. 96–97.
- ↑ Polona [online], polona.pl [dostęp 2020-02-16] .
- ↑ Polona [online], polona.pl [dostęp 2020-02-16] .
- ↑ Polona [online], polona.pl [dostęp 2020-02-16] .
- ↑ Stuhr 2009 ↓, s. 99, 103.
- ↑ Stuhr 2009 ↓, s. 103.
- ↑ a b c Archiwum ofiar terroru nazistowskiego i komunistycznego w Krakowie 1939 - 1956 [online], krakowianie1939-56.mhk.pl [dostęp 2020-02-16] .
- ↑ Stuhr 2009 ↓, s. 108.
- ↑ Stuhr 2009 ↓, s. 117–118.
- ↑ Stuhr 2009 ↓, s. 122–129.
- ↑ Stuhr 2009 ↓, s. 82.
- ↑ Stuhrowie. Historie rodzinne - Jerzy Stuhr [online], dkk.wimbp.lodz.pl [dostęp 2020-02-16] .
- ↑ Stuhr 2009 ↓, s. 79.
- ↑ Jerzy Stuhr w swojej książce pt. Stuhrowie. Historie rodzinne wyjaśnił: „Z trzech synów pradziadka Stuhra najbardziej otwarty i pełen radości życia był Oskar. I choć był tylko bratem mojego prawdziwego dziadka, Leopolda juniora, to właśnie z Oskarem miałem najlepszy kontakt”
- ↑ Stuhr 2009 ↓, s. 99.
- ↑ Stuhr 2009 ↓, s. 155, 170.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Stuhr: Stuhrowie. Historie rodzinne. Aleksandra Pawlicka (oprac.). Wydawnictwo Literackie, 2009. ISBN 978-83-08-04273-1.
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Adwokaci II Rzeczypospolitej
- Członkowie izb adwokackich II Rzeczypospolitej
- Członkowie Towarzystwa Szkoły Ludowej
- Polscy działacze sportowi
- Polacy pochodzenia austriackiego
- Członkowie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (II Rzeczpospolita)
- Radni Krakowa (II Rzeczpospolita)
- Korona Kraków
- Politycy Stronnictwa Narodowego
- Więźniowie więzienia Gestapo na Montelupich w Krakowie
- Więźniowie KL Auschwitz
- Polacy odznaczeni Krzyżem Zasługi Wojskowej
- Pochowani na cmentarzu Rakowickim
- Urodzeni w 1881
- Zmarli w 1962