Michał Sternschuss-Staniewski
Michał Sternschuss-Staniewski (1928, fot.: Stanisław Stadler) | |
tytularny pułkownik lekarz | |
Data i miejsce urodzenia |
22 sierpnia 1871 |
---|---|
Data śmierci |
? |
Siły zbrojne | |
Odznaczenia | |
Michał Sternschuss-Staniewski[a], także Szternszus-Staniewski (ur. 22 sierpnia 1871 w Ditkowcach, zm. ?) – doktor medycyny, tytularny pułkownik lekarz Wojska Polskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 22 sierpnia 1871 w Ditkowcach w rodzinie żydowskiej o tradycjach patriotycznych, jako syn Adolfa (1835–1913, doktor medycyny) i Róży z domu Goldhaber, był bratem Jana (ur. 1870, doktor medycyny), Adolfa (1873–1915, urzędnik skarbowy, żołnierz Legionów Polskich), Elżbiety (ur. 1880)[2][3][4].
Uczył się w C. K. Wyższym Gimnazjum w Tarnopolu, gdzie w 1888 ukończył VIII klasę i zdał chlubnie egzamin dojrzałości (w jego klasie byli m.in. Salomon Sternschuss i Stanisław Stachiewicz)[5][6].
Pełnił służbę w cesarskiej i królewskiej armii. 1 maja 1912 roku został mianowany na stopień lekarza sztabowego (niem. Stabsarzt), który odpowiadał stopniowi majora. 1 listopada 1916 roku został mianowany na stopień starszego lekarza sztabowego 2. klasy (niem. Oberstabsartzt 2. Klasse), który odpowiadał stopniowi podpułkownika. W latach 1912–1917 był lekarzem c. i k. 44 pułku piechoty[7][8].
Po zakończeniu I wojny światowej i odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. 24 czerwca 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu podpułkownika, w korpusie lekarskim, w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej. Pozostawał wówczas w rezerwie personalnej Szpitala Ujazdowskiego[9].
26 października 1923 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu tytularnego pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów stanu spoczynku sanitarnych, grupa lekarzy[10][11][12]. W 1934 był przydzielony do Szpitala Okręgowego 6 we Lwowie i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto[13].
Był lekarzem z tytułem doktora. Prowadził zakład kąpielowy w podkrakowskich Swoszowicach[14][15].
Został zamordowany podczas Holokaustu i jego rodzina upamiętnia go w Yad-Vashem[16]. Jego bratem był dr Adolf Stenschuss[17][18][19],,.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Wielki[20] i Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego – Watykan[21]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Grobu Świętego – Watykan[21]
- Krzyż Kawalerski Orderu Świętego Sylwestra – Watykan[21]
- Krzyż Pro Ecclesia et Pontifice – Watykan[21]
- Krzyż Pielgrzyma – Watykan[21]
- Krzyż Oficerski Orderu Daniły I – Czarnogóra (14 lutego 1925)[22]
- Krzyż Kawalerski Orderu Franciszka Józefa z dekoracją wojenną – Austro-Węgry
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej – Austro-Węgry
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej na czerwonej wstążce – Austro-Węgry
- Brązowy Jubileuszowy Medal Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych – Austro-Węgry
- Krzyż Jubileuszowy Wojskowy – Austro-Węgry
- Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913 – Austro-Węgry
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 70 z 25 lipca 1924, s. 406.
- ↑ M. Barcik, A. Cieślak, P. Gaszyński, D. Grodowska-Kulińska, U. Perkowska, P. M. Żukowski: Corpus Studiosorum Universitatis Iagellonicae 1850/51-1917/18. T. III: S-Ś. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2014, s. 369-370.
- ↑ Rafał Róg: Adolf Sternschuss-Staniewski. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2018-03-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-31)].
- ↑ Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918. Adolf Sternschuss. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2018-03-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-31)].
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Wyższego Gimnazyum w Tarnopolu za rok szkolny 1887. Tarnopol: 1887, s. 96.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Wyższego Gimnazyum w Tarnopolu za rok szkolny 1888. Tarnopol: 1888, s. 102.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1913 ↓, s. 591, 1333.
- ↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 593, 1683.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 26 z 14 lipca 1920 roku, s. 677, tu jako Michał Sternszus.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 70 z 7 listopada 1923 roku, s. 741, tu także jako Michał Sternszus.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1582.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 375.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 777.
- ↑ Kamil Białas: Parawanów wtedy nie było... Dodatek turystyczny do rozkładu jazdy pociągów z 1931 roku zachwyca, wzrusza i trochę smuci. gazeta.pl, 2016-03-22. [dostęp 2018-03-30].
- ↑ Dominik J. Galas. Przedwojenni właściciele Zdroju Swoszowickiego. „Wiadomości”. Nr 2, s. 6, 2014.
- ↑ Yad-Vashem. [dostęp 2022-11-25].
- ↑ Muzeum Narodowe w Krakowie Adolfa Sternschussa. [dostęp 2022-11-25].
- ↑ Artvee. [dostęp 2022-11-26].
- ↑ sztetl.org.p Polin. [dostęp 2022-11-26].
- ↑ Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 4, s. 20, 19 marca 1935.
- ↑ a b c d e Fotografie. „Anykwariat Rara Avis. 90 aukcja antykwaryczna. Książki – fotografie – plakaty”. Nr 97, s. 104, 8 października 2011. ISSN 1641-0041.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 35 z 25 marca 1925 roku, s. 165.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1913. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1912.
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
- Galicyjscy lekarze
- Ludzie związani z Krakowem
- Ludzie związani z Tarnopolem
- Polacy odznaczeni Krzyżem Pro Ecclesia et Pontifice
- Polacy odznaczeni Krzyżem Jubileuszowym Wojskowym
- Polacy odznaczeni Krzyżem Pamiątkowym Mobilizacji 1912–1913
- Polacy odznaczeni Krzyżem Pielgrzyma
- Polacy odznaczeni Medalem Zasługi Wojskowej Signum Laudis
- Polacy odznaczeni Orderem Daniły I
- Polacy odznaczeni Orderem Grobu Świętego
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Grzegorza Wielkiego
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Sylwestra
- Polacy – odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Franciszka Józefa
- Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Polscy Żydzi – żołnierze II Rzeczypospolitej
- Pułkownicy lekarze II Rzeczypospolitej
- Urodzeni w 1871
- Zmarli w XX wieku