Literatura lapońska
Literatura lapońska – literatura w języku północnolapońskim.
Za ojca współczesnej literatury lapońskiej uważa się norweskiego Lapończyka Johana Turiego (1854–1936), który książką Muitalus sámiid birra (Książka o Lapończykach) wydaną w roku 1910 osiągnął dużą popularność. Została ona przetłumaczona na język duński, niemiecki, szwedzki, angielski, francuski, włoski, węgierski, fiński i japoński.
Śladami Turiego poszli inni, m.in. Anders Larsen (1870–1949), Pedar Jalvi (1888–1916), Isak Saba (1875–1921) i Aslak Guttorm, autorzy poezji i opowiadań. Podobnie jak powieść Anty Piraka (wędrownego nauczyciela, a później hodowcy reniferów) pt. Życie wędrownego Lapończyka (1933, 1937) opowiadają one o życiu ludu.
Duże zainteresowanie wzbudziła wydana w 1938 książka Nilsa Nilssona Skuma (1872–1951) Same sita (Lapońska wieś), która w stu rysunkach i tekście objaśniającym przedstawia różne momenty hodowli reniferów.
W życiu naukowym sławę zyskał sobie Israel Ruong, który w (napisanej po niemiecku) rozprawie doktorskiej (w 1943 roku) opracował problemy lapońskiej koniugacji.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Péter Hajdú: Narody i języki uralskie. Warszawa: PWN, 1971, s. 290–291.