Kieleckie Towarzystwo Naukowe

Kieleckie Towarzystwo Naukowe – stowarzyszenie działające od 21 grudnia 1957 roku, którego podstawowym celem jest praca nad rozwojem i popularyzacją badań naukowych szczególnie dotyczących województwa świętokrzyskiego.

Historia

Towarzystwo powstało na fali zmian, jakie przyniósł październik 1956 roku. Przez dziesięć pierwszych lat działalności Kieleckiego Towarzystwa Naukowego zaangażowani byli działacze wywodzący się ze środowiska przedwojennych regionalistów. W tym okresie można dostrzec więcej działań o charakterze regionalnym niż stricte naukowym, co było konsekwencją składu zarządu, który stanowili w większości regionaliści. Podejmowane wówczas działania koncentrowały się na dyscyplinach neutralnych politycznie, to znaczy archeologii i naukach przyrodniczych. Źródłem utrzymania była stała dotacja władz wojewódzkich umieszczana corocznie w budżecie Wydziału Kultury Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach. Siedzibą Towarzystwa w latach 1958-1968 było mieszkanie pierwszego prezesa Edmunda Massalskiego przy ul. Czerwonego Krzyża nr 5, a następnie jeden, a później dwa pokoje w budynku Wojewódzkiego domu kultury przy ul. Ściegiennego nr 6.

Druga połowa lat sześćdziesiątych przyniosła istotne zmiany w sytuacji KTN. W 1969 roku odszedł dotychczasowy prezes Edmund Massalski. Ster przejęli młodsi działacze, w tym kilku mocno powiązanych z elitami ówczesnych władz politycznych. Zaowocowało to poważnymi zmianami w działalności Towarzystwa. Otrzymało ono lokal biurowy oraz zezwolenie na wydawanie periodyku "Studia Kieleckie". Przejęto także redakcję "Rocznika Świętokrzyskiego". Jednocześnie zaczęto w większym stopniu penetrować zagadnienia najnowszej historii regionu i polityki społecznej, choć nadal silny pozostawał nurt badań przyrodniczych. Od 1984 roku za zgodą Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa wyższego i Techniki, KTN mógł realizować odpłatne prace badawcze na rzecz organizacji gospodarczych Kielecczyzny.

W latach 1988–1998 Towarzystwo wspierało i sponsorowało działalność powstałych w tym okresie instytucji kultury i placówek oświatowych. Wsparcie wyrażało się w uczestnictwie wielu członków KTN, specjalistów różnych dziedzin nauk w wykładach prowadzonych w uniwersytecie trzeciego wieku, którego jednym z założycieli był właśnie KTN. Od lat dziewięćdziesiątych stałymi partnerami Towarzystwa są: Wyższa Szkoła pedagogiczna, Politechnika Świętokrzyska, Wyższe Seminarium Duchowne, Wyższe szkoły niepubliczne, stowarzyszenia kulturalne i oświatowe: Polskie Towarzystwo Historyczne, Towarzystwo Literackie im. A. Mickiewicza, Towarzystwo Górnictwa, Hutnictwa i Przemysłu Staropolskiego, Polski Klub Ekologiczny i inne instytucje. Na początku lat 90. nastąpiło wzmożenie działalności w dziedzinie popularyzatorskiej - organizowaniu sesji popularnonaukowych, konferencji naukowych, spotkań w ramach wszechnic, konkursów szkolnych. W latach 1994–1995 KTN brał udział w blisko dwudziestu takich imprezach rocznie. Jako regionalne towarzystwo naukowe KTN z założenia daje pierwszeństwo problemom badawczym związanym z dziejami regionu.

W roku 2014 KTN zmieniło siedzibę. Biuro Towarzystwa mieści się teraz na Rynku w Kielcach w jednym z pomieszczeń Muzeum Dialogu Kultur - Oddziału Muzeum Narodowego w Kielcach.

Prezesi Kieleckiego Towarzystwa Naukowego

• Edmund Massalski (1958–1969)
• doc. dr inż. Zbigniew Rubinowski (1969–1973)
• doc. dr hab. Zenon Guldon (1973–1974)
• dr hab. Jan Zieliński (1974–1975)
• doc. dr Józef Mrożkiewicz (1975–1977)
• prof. dr hab. Zdzisław Czarny (1977–1986)
• prof. dr hab. Stanisław Cieśliński (1986–1989)
• prof. dr hab. Adam Massalski (1989–2010)
• prof. dr hab. inż. Tomasz Lech Stańczyk (2010–2015)
• prof. dr hab. Marek Jóźwiak (2015–2016)
• dr hab. Marzena Marczewska (2016-2019)
• dr hab. Barbara Gierszewska (od 2019)