Przejdź do zawartości

Kazimierz Grzybowski (prawnik)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kazimierz Grzybowski
Ilustracja
Kazimierz Grzybowski (lata 70.)
Data i miejsce urodzenia

19 lipca 1907
Czortków

Data i miejsce śmierci

27 kwietnia 1993
Durham

Miejsce spoczynku

Cmentarz Maplewood w Durham

Zawód, zajęcie

nauczyciel akademicki

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

docent doktor habilitowany

Alma Mater

Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie

Małżeństwo

Zofia

Kazimierz Grzegorz Ignacy Grzybowski[1] (ur. 19 lipca 1907 w Czortkowie, zm. 27 kwietnia 1993 w Durham) – polski prawnik, specjalista prawa międzynarodowego, sowietolog.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Kazimierz Grzybowski urodził się 19 lipca 1907 w Czortkowie[2][3] [niektórzy podają błędnie, że urodził się we Lwowie[4][a]]. W 1929 r. ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie[2]. Już na trzecim roku studiów, w 1928 r. został demonstratorem przy Katedrze Prawa Politycznego i Prawa Narodów UJK prof. Ludwika Ehrlicha, a od 1930 r. pracował jako starszy asystent. Jako stypendysta Fundacji Kościuszkowskiej (The Kosciuszko Foundation) przebywał przez rok (1931-1932) na amerykańskim Uniwersytecie Harvarda, gdzie uzyskał stopień naukowy doktora na podstawie pracy o artykule 60 Statutu Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej[3]. W 1933 r. na podstawie pracy pt. Artykuł 18 Paktu Ligi Narodów (wydanej w 1934 r.) uzyskał stopień doktora praw UJK we Lwowie. W tym samym roku rozpoczął zajęcia na Studium Dyplomatycznym UJK kierowanym przez prof. Ehrlicha, prowadząc ćwiczenia do wykładu prof. Ehrlicha Nowe instytucje prawa narodów. W 1937 r. dzięki stypendium z Geneva Research Centre odbył trzymiesięczne studia w Genewie[2]. Po powrocie opublikował cenna rozprawę pt. Trybunały międzynarodowe a prawo wewnętrzne (Lwów 1937) [wydana w reprincie w ramach „Biblioteki Przeglądu Sejmowego” w 2012 r.[3]]. na jej podstawie mocą uchwały Rady Wydziału Prawa UJK z 7 grudnia 1937 r. habilitował się z zakresu prawa narodów[3][2], a Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego zatwierdziło habilitację 11 stycznia 1938 r.[3]. Odtąd pracował jako docent prawa narodów[5][6]. prowadził wykład Proces międzynarodowy oraz na Kursie Prawa Lotniczego UJK wykład Lotnictwo w prawie narodów[3].

Po wybuchu II wojny światowej, kampanii wrześniowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 oraz kapitulacji Lwowa rozpoczął działalność w Związku Demokratycznym Docentów i Asystentów UJK w październiku 1939, zorganizowanym na Katedrze Prawa Międzynarodowego UJK (wraz z nim m.in. inni pracownicy naukowi lwowskiego Wydziału Prawa: Zenon Wachlowski i Władysław Mikuszewski)[7][8][9]. Po przemianowaniu uczelni na Lwowski Państwowy Uniwersytet im. Iwana Franki decyzją władz sowieckich został zatrudniony na stanowisku laboranta w Katedrze Prawa Cywilnego Wydziału Prawa (podobnie jak inni polscy pracownicy naukowi w tym czasie, np. prof. Marian Zimmermann, doc. Marian Waligórski, doc. Władysław Mikuszewski)[10]. W kwietniu 1940 został aresztowany[3] przez sowietów i deportowany w głąb Związku Radzieckiego (w tym czasie także aresztowani Wachlowski i Mikuszewski zostali zamordowani w ramach zbrodni katyńskiej). Odzyskał wolność na mocy układu Sikorski-Majski z 30 lipca 1941. Po ewakuacji z terenów ZSRR, od marca 1942 przebywał w Iranie, a latem 1942 trafił do Palestyny. Tam został wykładowcą dla polskich uchodźców na Wyższych Kursach Naukowych, które zorganizował prof. Kazimierz Rouppert. Pod koniec 1942 został dyrektorem Centrum Informacji na Wschodzie w Jerozolimie, a w 1944 dyrektorem tej placówki. Został stypendystą Funduszu Kultury Narodowej.

Po wojnie pozostał na emigracji. Mieszkał w Wielkiej Brytanii, później w Stanach Zjednoczonych.

W latach 1948–1960 był doradcą rządu amerykańskiego do spraw sowieckich[3]. Od 1950 należał do Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie[11]. W latach 1951–1960 był analitykiem prawnym oraz wydawcą w Wydziale Europejskim w Bibliotece Kongresu USA (w European Law Division Library of Congres)[3]. W latach 1961–1962 pracował w Narodowym Centrum Prawa w George Washington University w Waszyngtonie. Od 1964 r. był profesorem prawa międzynarodowego na prestiżowym Uniwersytecie Duke’a (Durham w stanie Karolina Północna), dokąd został zaproszony przez Arthura Larsona[3]. Był członkiem American Society of International Law[3].

Zmarł 26 kwietnia[b] w Durham i został pochowany na tamtejszym cmentarzu Maplewood[4][3][2].

Jego żoną była Zofia z domu Szczerbowska (1909–2004)[4].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • Artykuł 18-ty paktu Ligi narodów (1934)
  • Trybunały Międzynarodowe a Prawo Wewnętrzne (1937)
  • Istota przemian prawnych Ligi Narodów (1938)
  • Wymiar sprawiedliwości w świetle przepisów Konstytucji Kwietniowej (1939)
  • Foreign investment and Political Control in Eastern Europe (1953)
  • Government, law, and courts Behind the Iron Curtain: Land and peasant. 2 v (1955, współautor: Vladimir Gsovski)
  • The Jakhontov Papers: Russo-Polish Relations (1914-1916) (1958)
  • Socialist judges in the International Court of Justice (ok. 1960)
  • The present state of Propaganda in International Law (ok. 1960, współautorzy: Arthur Larson, John B. Whitton)
  • The campaigns in Western Europe: A Soviet interpretation (1961)
  • The draft of the Civil Code of Poland (1962)
  • Studies in Polish law (1962, współautor: Bronisław Hełczyński)
  • Soviet legal institutions. Doctrines and social functions (1962)
  • Peaceful settlement of International disputes in the communist bloc (1963)
  • The international law collections of the Yale Law Library (1963)
  • International organizations from the Soviet point of view (1964)
  • The socialist commonwealth of nations. organizations and institutions (1964)
  • The case of Wankowicz (1965)
  • Soviet private international law (1965)
  • Propaganda and the Soviet concept of world public order (1966)
  • The present State of Propaganda in International Law (1966)
  • Soviet law of diplomacy (1968)
  • Poland in the collections of the Library of Congress. An overview (1968)
  • Soviet public international law. Doctrines and diplomatic practice (1970)
  • East-West trade (1972)
  • Freedom of expression: An Essay (1972)
  • Control of U.S. Trade with China: An overview (1973)
  • Socialist legality and uncensored literature in the Soviet Union (1978)
  • Reflections on UNCLOS III (1982)
  • Soviet international law and the world economic order (1987)
  1. Rok urodzenia 1907 został podany na grobie Kazimierza Grzybowskiego. Jan Draus wskazał rok urodzenia 1911.
  2. Niektórzy podają 27 kwietnia.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Sprawozdanie Dyrekcyi Prywatnego Gimnazyum im. Juliusza Słowackiego w Czortkowie za rok szkolny 1917/18. Lwów, 1918, s. 36.
  2. a b c d e A. Redzik, Kazimierz Grzybowski, [w:] Konstytucjonaliści polscy 1918-2011. Sylwetki uczonych, red. Andrzej Szmyt,Paweł Sarnecki, Ryszard Mojak, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 2012, s. 139–144.
  3. a b c d e f g h i j k l A. Redzik, Kazimierz Grzybowski [w:] Kazimierz Grzybowski, Trybunały międzynarodowe a prawo wewnętrzne, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 2012 [reprint wydania, Lwów 1937], s. VII–XIV. ISBN 978–83–7666–182–7
  4. a b c Kazimierz Grzybowski. findagrave.com. [dostęp 2015-08-31]. (ang.).
  5. Rozbudowa Katedry Prawa Politycznego i Prawa Narodów na U. J. K.. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 31 z 10 lutego 1938. 
  6. A. Redzik, Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego w okresie Drugiej Rzeczypospolitej i czasie II wojny światowej. Wybrane zagadnienia, „Prace Komisji Historii Nauki PAU”, Tom X (2010), s. 111-152
  7. Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918-1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 96, 98. ISBN 978-83-7188-964-6.
  8. Jan Korytnicki: O kolaboracji polskich socjalistów po II wojnie światowej. 2009, s. 6-7.
  9. Kazimierz Żygulski: Sowiecka okupacja Lwowa. lwow.home.pl. [dostęp 2015-01-16].
  10. Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918-1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 84. ISBN 978-83-7188-964-6.
  11. Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918-1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 198. ISBN 978-83-7188-964-6.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]