Julius Schreck
| Data i miejsce urodzenia |
13 lipca 1898 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
15 maja 1936[1] |
| Przyczyna śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
kierowca, członek organizacji paramilitarnych |
| Partia |
Julius Schreck (ur. 13 lipca 1898 w Monachium, zm. 16 maja 1936 tamże) – niemiecki kierowca i ochroniarz Adolfa Hitlera, założyciel i pierwszy dowódca Schutzstaffel (SS)[2]. Był jednym z najbardziej zaufanych towarzyszy Hitlera[3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Walczył w I wojnie światowej, a po jej zakończeniu był członkiem Freikorpsu[3]. Członek NSDAP od 1920 – wstąpił do partii w tym samym czasie co Adolf Hitler (nr NSDAP – 53, nr SS – 5, Blutorder nr 349). W 1921 był jednym z założycieli SA. W marcu 1923 na polecenie Hitlera zorganizował niewielki oddział do ochrony wodza – tzw. Stabswache (Warta sztabowa), 16 maja 1923 przemianowany na Stosstrupp Adolf Hitler (Oddział uderzeniowy Adolfa Hitlera). Była to zaledwie 12-osobowa grupa bojówkarzy, jednakże starannie wyselekcjonowana i bezwzględnie lojalna wobec führera[4].
W listopadzie 1923 Schreck uczestniczył z Hitlerem w nieudanym zamachu stanu – puczu monachijskim[2], po którym został osadzony w twierdzy Landsberg, razem z innymi przywódcami nazistowskimi[3]. Został skazany na stosunkowo łagodną formę odbywania kary – Festungshaft, uważaną za honorową, zwykle zarezerwowaną dla tych, którzy „działali ze szlachetnych pobudek”[5]. Stosstrupp Adolf Hitler przestał istnieć, został zdelegalizowany[6].
Po opuszczeniu zakładu karnego został zatrudniony przez Hitlera jako szofer, z miesięczną pensją 100 marek[7]. W 1925 Schreck ponownie podjął działalność i w kwietniu przystąpił do organizacji oddziału[6], składającego się początkowo z członków dawnego Stosstrupp Adolf Hitler. Nowa organizacja, nazwana Schutzstaffel (w skrócie SS, pol. Eskadra ochronna), liczyła najpierw zaledwie 8 osób, a na wiosnę 1926 w jej skład wchodziło już 75 truppen (oddziałów), teoretycznie po 10 członków (faktycznie mniej). W kwietniu 1926 zdał dowództwo nad SS w ręce Josepha Berchtolda, a sam do 1936 był ulubionym[8], osobistym szoferem[9] (jako taki nosił przezwisko „Schreck der Strassen” – pol. Postrach ulic)[10] i adiutantem führera, pozostając członkiem SS. 20 lutego 1932 został awansowany do stopnia SS-Sturmführera, 30 stycznia 1933 – do stopnia SS-Standartenführera (z pominięciem pośrednich stopni), 27 lutego 1934 – do stopnia SS-Oberführera. 1 stycznia 1935 otrzymał rangę SS-Brigadeführera (według niektórych źródeł[jakich?], jego najwyższym stopniem w SS był Oberführer).[potrzebny przypis]
Zmarł na zapalenie opon mózgowych w 1936[2] i został pochowany na cmentarzu w Gräfelfing (powiat Monachium)[11] na koszt państwa, jako członek założyciel SS[3]. Był nazywany „chodzącą karykaturą Hitlera”, ze względu na uderzające podobieństwo fizjonomii i podobne wąsy[12][13]. Często mylnie nazywany pierwszym Reichsführerem-SS. W rzeczywistości Schreck, dowodząc SS, używał tytułu Führer der Oberleitung (szef naczelnego kierownictwa), a pierwszym dowódcą SS, używającym tytułu Reichsführer, był Joseph Berchtold – jego następca[1].
W 1945 nagrobek Schrecka został przerobiony na pietę dla poległych w czasie II wojny światowej[14].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Adrian Weale SS. Historia pisana na nowo, wyd. 2012, s. 36–37.
- ↑ a b c Bogusław Wołoszański Największy wróg Hitlera, wyd. 2012, s. 63.
- ↑ a b c d Nigel Cawthorne Historia SS. Legiony śmierci w służbie Hitlera, wyd. 2012, s. 16–17.
- ↑ Karol Grünberg SS. Gwardia Hitlera, wyd. 1994, s. 18–23.
- ↑ Adrian Weale SS. Historia pisana na nowo, wyd. 2012, s. 29.
- ↑ a b Karol Grünberg SS. Gwardia Hitlera, wyd. 1994, s. 22–23.
- ↑ Guido Knopp Tajemnice Trzeciej Rzeszy, wyd. 2013, s. 125.
- ↑ „Rozmowy przy stole”, Wyd. Charyzma 1996, ISBN 83-85820-02-7.
- ↑ Serial dokumentalny Hitler’s bodyguard, odc. 8 Dangerous car journeys, 2008
- ↑ Lekarze "pacjenta A"
- ↑ Schreck, Julius. ww2gravestone.com. [dostęp 2022-06-27].
- ↑ Adrian Weale SS. Historia pisana na nowo, wyd. 2012, s. 33.
- ↑ Dienstgrade der SS. [dostęp 2019-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-18)].
- ↑ Wo Mord sich jährt.... hallo-muenchen.de, 6 kwietnia 2019. [dostęp 2022-06-27].