Jan Beranek
 major farmaceuta
| |
| Pełne imię i nazwisko |
Jan Tomasz Beranek |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
14 grudnia 1880 |
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
Okręgowa Składnica Sanitarna w Łodzi, |
| Stanowiska |
kierownik apteki |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
 
| |
Jan Tomasz Beranek (ur. 14 grudnia 1880 w Pińczowie, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – major farmaceuta Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 14 grudnia 1880 w Pińczowie[1] w rodzinie Józefa i Marii z Machajskich. Absolwent farmacji na uniwersytecie w Dorpacie[2]. Od lutego 1908 do czerwca 1919 służył w wojsku rosyjskim[3]. W lutym 1920 wstąpił do Wojska Polskiego, otrzymał przydział do Okręgowej Składnicy Sanitarnej w Łodzi. Uczestnik wojny 1920 r. W 1928 był w Szkole Podchorążych Sanitarnych[4], kapitan ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1919 i drugą lokatą w korpusie oficerów sanitarnych – aptekarzy[4]. Od 1930 kierował apteką SPSan., następnie kierownik apteki w Centrum Wyszkolenia Sanitarnego, następnie w Szpitalu Ujazdowskim. W 1931 awansowany do stopnia majora, a w 1934 przeniesiony w stan spoczynku. Przydział mobilizacyjny: CWSan[2].
W kampanii wrześniowej 1939, po agresji ZSRR na Polskę, w nieznanych okolicznościach wzięty do niewoli przez Sowietów. Przebywał w obozie jenieckim w Kozielsku[2]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w lesie katyńskim i tam pogrzebany w bezimiennej mogile zbiorowej, gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[5][6]. W 1943 jego ciało nie zostało zidentyfikowane[3] w toku ekshumacji prowadzonych przez Niemców. Figuruje na liście wywózkowej 017/3 z 1940[2].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Właściciel apteki w Białej Podlaskiej na ul. Pierackiego 27. Mieszkał w Komorowie k. Warszawy[2]. Żonaty z Leokadią z Kowalskich[3].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1937)[7]
- Odznaka Honorowa PCK III stopnia (1931)[8]
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[9][10][11]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[12][13][14].
Jana Beranka uhonorowano „Dębem Pamięci”, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, posadzonym przez Starostwo Powiatowe w Łasku, na ul. Południowej 1[15].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wojskowe Biuro Historyczne [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 2021-03-14].
- ↑ a b c d e Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 29.
- ↑ a b c Muzeum Katyńskie. Sylwetki Ofiar Zbrodni Katyńskiej. [online], sylwetki.muzeumkatynskie.pl [dostęp 2024-12-01] (pol.).
- ↑ a b Rocznik Oficerski M.S.Wojsk. 1928, s. 720.
- ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2024-06-27] (pol.).
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk Nr 2/1931, s. 81
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 10 [dostęp 2024-12-01] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Tomasz Lewandowski, Adam Nielski, Katyń - strona główna [online], www.katyn-pamietam.pl [dostęp 2017-07-05] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-12] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kazimierz Banaszek; Krystyna Wanda Roman; Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Absolwenci i studenci Cesarskiego Uniwersytetu Dorpackiego
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (kampania wrześniowa)
- Ludzie urodzeni w Pińczowie
- Odznaczeni Odznaką Honorową Polskiego Czerwonego Krzyża III stopnia
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie farmaceuci II Rzeczypospolitej
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Katyniu
- Pochowani na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu
- Polacy – żołnierze Armii Imperium Rosyjskiego w I wojnie światowej
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1880
- Zmarli w 1940