Instytut B61
| Rok założenia | |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Gatunek | |
| Powiązania |
SOFA, Mariusz Lubomski, L.U.C., Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu |
| Skład | |
| Jan Świerkowski, Stefan Kornacki, Dominik Smużny | |
| Współpracownicy | |
| Ørganek, L.U.C., Kortez, Maja Kleszcz, Domowe Melodie | |
| Strona internetowa | |
Instytut B61 – międzynarodowa grupa artystyczna należąca do nurtu art & science założona w 2009 roku w Toruniu przez astronoma, kuratora i popularyzatora nauki Jana Świerkowskiego, wspierana przez Fundację Platon im. Kuby Rumińskiego. Instytut B61 to również nazwa fikcyjnej placówki badawczej, w której rozgrywa się akcja działań artystycznych. Instytut realizuje projekty art & science (głównie z dziedziny astronomii), w formie immersyjnych widowisk site-specific z pogranicza teatru, widowiska multimedialnego, happeningu, koncertu, gry terenowej i instalacji.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Instytut B61 powstał w 2009 jako inicjatywa grupy studentów Wydziału Astronomii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i toruńskich artystów. Chcieli oni stworzyć alternatywne, interdyscyplinarne widowisko multimedialne, łączące zagadnienia naukowe ze sztuką. Pierwsza premiera miała miejsce w 2009 roku, w ramach obchodów Międzynarodowego Roku Astronomii 2009, w zabytkowym Forcie I Twierdzy Toruń, a jej tematem było zjawisko ewolucji gwiazd. Do chwili obecnej odbyło się 15 premier spektakli oraz dwa międzynarodowe interdyscyplinarne projekty artystyczne. Projekty prezentowane były w Polsce (m.in. w Toruniu[1], Gdańsku[2], Krakowie[3], Wrocławiu[4], Warszawie, Poznaniu, Bydgoszczy i Łodzi[5]) i za granicą, m.in. w Estonii[6], Indiach[7] i w Portugalii[8].
Instytut B61 - tajna placówka badawcza
[edytuj | edytuj kod]Wszystkie projekty rozgrywają się w obrębie fikcyjnej placówki naukowej – Instytutu B61 – wspólnego mianownika nauki i sztuki. Projekty Instytutu wpisują się w nurt sztuki site-specific, są bowiem ściśle związane z przestrzenią, która jest każdorazowo adaptowana na potrzeby spektaklu, do którego angażowani są lokalni artyści i twórcy oraz wolontariusze. Tworzone są w opuszczonych przestrzeniach takich jak fabryki, fortyfikacje, kamienice czy zamki[9][4]. W warstwie fabularnej spektakle mają formę wizyty w fikcyjnej, tajnej placówce naukowej, będącej częścią światowego “Konglomeratu Linearnego odpowiedzialnego za całokształt badań nad Kosmosem i jego składnikami”.
Kilkudziesięcioosobowe grupy wyruszają pod opieką aktorów w tajemniczą podróż. Jednorazowo ponad godzinną inscenizację obejrzeć może około pięćdziesięciu, a w ciągu całego dnia kilkuset osób. Często wizyta wymaga dojazdu autobusem, a odwiedzający proszeni są o założenie obuwia lub odzieży ochronnej, podobnie jak w szpitalu czy muzeum. Publiczność zazwyczaj do ostatniej chwili nie wie, gdzie spektakl zostanie zaprezentowany[4].
Zespół
[edytuj | edytuj kod]W role fikcyjnych inżynierów Instytutu B61 wcielają się faktyczni naukowcy oraz artyści: aktorzy, muzycy, performerzy, happenerzy, artyści multimedialni, tancerze, etc. Liderem Instytutu B61, reżyserem, autorem scenariusza jest Jan Świerkowski, polski astronom, popularyzator nauki i kurator projektów łączących naukę i sztukę. W 2018 roku został on za swoje działania w ramach Instytutu B61 uhonorowany tytułem Popularyzator Nauki 2017 w kategorii animator przez Polską Agencją Prasową oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego[10].
Stałą „kadrę badawczą” Instytutu B61 tworzą: Łukasz Ignasiński, Maciej Cegłowski, Dominik Smużny[potrzebny przypis], Stefan Kornacki, Radosław Smużny, Mariusz Lubomski, Krystian Wieczyński, Paweł Tchórzewski, Krzysztof Wachowiak, grupa Laxmi Bomb. Z Instytutem B61 współpracowali m.in. Tomasz Stańko, Stanisław Tym, Michał Urbaniak, L.U.C, Katarzyna Groniec, SOFA, Kim Nowak, Łąki Łan, Eldo, Kortez, Antoni Gralak, Natu, Pinnawela, Łona, Bogdan Hołownia i Mazzoll, Organek, L.U.C., Kortez, Maja Kleszcz, Domowe Melodie[9].
Najważniejsze projekty
[edytuj | edytuj kod]Cosmic Underground
[edytuj | edytuj kod]Największy projekt Instytutu B61, zrealizowany w 2012 roku multidyscyplinarny projekt artystyczno-naukowy. Była to trwająca dwa miesiące wyprawa pociągiem towarowym, z udziałem międzynarodowego zespołu 30 artystów, współtworzących dziesięć wagonów tematycznych[11][12][13]. Specjalny pociąg posiadający swój rozkład jazdy wyruszył we wrześniu 2012 z Estonii (Tallin) zatrzymując się na Łotwie (Ryga), na Litwie (Wilno), w Polsce (Bydgoszcz)[14].
„Re:volucao das Estrelas”
[edytuj | edytuj kod]Zrealizowane w czerwcu 2014 roku multimedialne widowisko Instytutu B61 podczas Festiwalu Kultury Polskiej w Lizbonie, zorganizowanego przez Ambasadę RP w Lizbonie[15]. Projekt z udziałem ponad 20 artystów i naukowców został zrealizowany w centrum Lizbony, w nieczynnym szpitalu Restelo. Kuratorem festiwalu był lider Instytutu B61, Jan Świerkowski[16][17].
Festiwal „The Story of Space”: Indie
[edytuj | edytuj kod]W listopadzie 2017 roku Instytut B61 wystąpił podczas „The Story of Space” realizowanego na indyjskim Goa. Interdyscyplinarne widowisko „Ewolucja Gwiazd” zostało zrealizowane w postkolonialnym szpitalu, w którym dawniej znajdował się pierwszy w Azji szpital medycyny zachodniej[18][7].
„Stellar Entanglement”
[edytuj | edytuj kod]Pierwsza realizacja Instytutu w wersji cyfrowej, stworzona w 2019 roku. Film powstał w wyniku współpracy Instytutu B61 oraz duetu reżyserskiego The Kissinger Twins, autorów instagramowej serii @Sufferrosa, nagrodzonej Webby Awards 2020[19].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wyborcza.pl [online], torun.wyborcza.pl [dostęp 2021-01-19].
- ↑ Ania Ryta, B61: Galaktyczny spektakl w Centrum Hewelianum [online], Gdańsk Nasze Miasto, 8 września 2011 [dostęp 2021-01-19] (pol.).
- ↑ Na obrzeżach teatru [online], teatralny.pl [dostęp 2021-01-19].
- ↑ a b c Wyborcza.pl [online], wroclaw.wyborcza.pl [dostęp 2021-01-19].
- ↑ Koleje dużych prędkości i WIELKIE ZDERZENIE HADRONÓW !!! [online], PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. [dostęp 2021-01-19] (pol.).
- ↑ The Baltic Course-Балтийский, The train project Cosmic Underground [online], The Baltic Course | Baltic States news & analytics [dostęp 2021-01-19].
- ↑ a b We're all made of stars: The Story of Space transforms Panjim, Goa [online], indulgexpress.com [dostęp 2021-01-19] (ang.).
- ↑ Oisin Lunny, From The Shocking To The Sublime, Boutique Azorean Music Festival 'Tremor' Wins With Experiences [online], Forbes [dostęp 2021-01-19] (ang.).
- ↑ a b Polscy astronomowie i artyści w Indiach przedstawią historię kosmosu [online], Nauka w Polsce [dostęp 2021-01-19] (pol.).
- ↑ Winners of the Polish Press Agency and the Ministry of Science competition for science popularisers announced [online], Science in Poland [dostęp 2021-01-19] (ang.).
- ↑ João Xará, O comboio europeu que dá espectáculo já está em Lisboa [online], PÚBLICO [dostęp 2020-10-26] (port.).
- ↑ Pociąg towarowy pełen artystów [online], TVN24 [dostęp 2020-10-26] (pol.).
- ↑ PKP Intercity, PKP Intercity partnerem europejskiego projektu Cosmic Underground – 24.09.12r., „www.intercity.pl” [dostęp 2018-07-18] (pol.).
- ↑ Łukasz Jędrzejczak, Cosmic Underground. Pociąg Instytutu B61 zawita do Bydgoszczy [program] [online], Bydgoszcz Nasze Miasto, 2 października 2012 [dostęp 2021-01-19] (pol.).
- ↑ Encyklopedia, Lizbona. Trwa Festiwal Kultury Polskiej [online], Encyklopedia teatru polskiego [dostęp 2020-10-25] (pol.).
- ↑ Tajemniczy Instytut B61 w Lizbonie [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2020-10-25].
- ↑ Święto kultury polskiej w Lizbonie, „Culture.pl” [dostęp 2018-07-18] (ang.).
- ↑ Polscy astronomowie i artyści w Indiach przedstawią historię kosmosu, „Nauka w Polsce” [dostęp 2018-07-18] (pol.).
- ↑ Instagramowa seria @Sufferosa autorstwa The Kissinger Twins wygrywa The Webby Awards 2020 w kategorii Social Content Series & Campaigns | Arts & Entertainment - NowyMarketing [online], NowyMarketing.pl, 20 maja 2020 [dostęp 2021-01-19] (pol.).