Herbert Simoleit
Kraj działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Wikary w Greifswaldzie | |
Okres sprawowania |
1939-1941 |
Wikary w kościele św. Jana Chrzciciela w Szczecinie | |
Okres sprawowania |
1941-1943 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Inkardynacja | |
Prezbiterat |
1939 |
Herbert Simoleit (ur. 22 maja 1908 w Berlinie, zm. 13 listopada 1944 w Halle) – niemiecki ksiądz rzymskokatolicki, przeciwnik narodowego socjalizmu. Jest szczecińskim męczennikiem, który w ramach akcji Fall Stettin wymierzonej w Kościół katolicki, został aresztowany i na podstawie wyroku hitlerowskiego sądu wojennego skazany na karę śmierci przez zgilotynowanie.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Młodość
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w berlińskiej dzielnicy Steglitz w protestancko-katolickiej rodzinie i został wychowany po katolicku przez głęboko wierzącą matkę wbrew woli ojca. W czasie wielkiego kryzysu rodzina popadła w ekonomiczne problemy i młody Herbert musiał podjąć pracę zarobkową, aby ją utrzymywać, odkładając w czasie plany zostania księdzem.
Kapłaństwo
[edytuj | edytuj kod]Dzięki wysiłkom chorej matki i siostry wstąpił do seminarium duchownego we Fuldzie, i w 1939 otrzymał święcenia kapłańskie z rąk biskupa Konrada von Preysinga. Został wikarym w Greifswaldzie, gdzie proboszczem był ks. dr Alfons M. Wachsmann, znany ze swoich poglądów antyfaszystowskich. W 1941 Został przeniesiony do Szczecina, do diaspory w której katolicy byli w zdecydowanej mniejszości. Tu przebywał w parafii św. Jana Chrzciciela, gdzie wśród niemieckiej młodzieży i żołnierzy prowadził cotygodniowe rozmowy uświadamiając o szkodliwości dalszych działań wojennych i rozmiarze zbrodni popełnionych przez SS. Wśród słuchaczy był również agent gestapo Franz Pissaritsch, działający pod pseudonimem inż. Georg Hagen.
Aresztowanie i męczeńska śmierć
[edytuj | edytuj kod]W nocy z 4 na 5 lutego 1943 został aresztowany wraz z 40 katolikami, w tym jedenastoma duchownymi rzymskokatolickimi m.in. błogosławionym ks. Karolem Lampertem, o. Friedrichem Lorenzem OMI, ks. Albertem Hirschem i ks. drem Alfonsem M. Wachsmannem. Był to skutek prowokacji Gestapo skierowanej przeciwko szczecińskim katolikom w ramach akcji Fall Stettin.
Przed sądem trzej szczecińscy duszpasterze usłyszeli trzy zarzuty: słuchanie wrogiej propagandy przez radio, rozkład moralny i sprzyjanie wrogowi. 13 listopada 1944 ksiądz Herbert Simoleit został ścięty w więzieniu Roter Ochse Halle, na mocy wyroku sądu wojennego (niem. Reichskriegsgericht) w Torgau z dnia 28 lipca 1944.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Benedicta-Maria Kempner: Priester vor Hitlers Tribunalen. Monachium: Verlag Rütten & Loening, 1966, 1967, wznowienie 1996, s. 87÷91. ISBN 978-3-570-12292-1. (niem.).
- Heinz Kühn: Blutzeugen des Bistums Berlin: Erich Klausener, Bernhard Lichtenberg, Carl Lampert, Friedrich Lorenz OMI, Herbert Simoleit, Rudolf Mandrella, Albert Hirsch, Alfons M. Wachsmann, Max J. Metzger, Karl H. Schäfer, Josef Lenzel, Albert Willimsky, August Froehlich. Berlin: Morus-Verlag, 1952. (niem.).
- Erzbistum Berlin. Kaplan Herbert Simoleit. W: Helmut Moll: Zeugen für Christus. Das deutsche Martyrologium des 20. Jahrhunderts. Paderborn: Verlag Ferdinand Schöningh na zamówienie Konferencji Episkopatu Niemiec, 1999, s. 110÷113. ISBN 978-3-506-75778-4. (niem.).
Pamięć
[edytuj | edytuj kod]W krypcie katedry św. Jadwigi Śląskiej w Berlinie-Mitte znajduje się tablica pamiątkowa ku jego czci
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Ekumeniczny Leksykon Świętych: Opis męczeństwa szczecińskich kapłanów (niem.)
- Centrum pamięci o niemieckim ruchu oporu przeciw nazizmowi: Biografia Herberta Simoleita (ang.)
- Witryna arcybiskupstwa berlińskiego: Wspomnienie ks. Herberta jako ofiary nazizmu. erzbistumberlin.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-06)]. (niem.).
- Witryna poświęcona niemieckiemu ruchowi oporu przeciw nazizmowi 1933-45 (fr.)
- Transodra: Męczennicy ze Szczecina (pol.)
- Biografia ks. Herberta Simoleita. bautz.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-19)]. (niem.).
- Niemieccy duchowni katoliccy
- Kościół katolicki w hitlerowskich Niemczech
- Ruch oporu w III Rzeszy
- Ofiary prześladowań antykatolickich w Niemczech (III Rzesza)
- Ofiary represji Niemiec nazistowskich w Europie 1933–1945
- Straceni przez dekapitację
- Ludzie związani z Berlinem
- Ludzie związani ze Szczecinem
- Urodzeni w 1908
- Zmarli w 1944
- Ludzie urodzeni w Berlinie