Przejdź do zawartości

Gonen (Jerozolima)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gonen
Osiedle Jerozolimy
Ilustracja
Zabudowa osiedla Gonen
Państwo

 Izrael

Dystrykt

Dystrykt Jerozolimy

Miasto

Jerozolima

Dzielnica

Zachodnia Jerozolima

Położenie na mapie Jerozolimy
Mapa konturowa Jerozolimy, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Gonen”
Położenie na mapie Izraela
Mapa konturowa Izraela, w centrum znajduje się punkt z opisem „Gonen”
Ziemia31°45′40″N 35°12′25″E/31,761111 35,206944

Gonen (hebr. גונן; arab. جونين; nieoficjalnie Katamon, hebr. קטמון; arab. قطمون) – osiedle mieszkaniowe w Jerozolimie w Izraelu, znajdujące się na terenie Zachodniej Jerozolimy.

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Osiedle leży w południowo-zachodniej części miasta. Na północy znajdują się osiedla Kirjat Szemu’el, Najot i Giwat Ram, na zachodzie osiedla Rassco, Giwat Mordechaj, Bajit We-Gan, Ramat Szaret i Malha, na południu osiedla Pat i Talpijjot, a na wschodzie osiedla Ha-Moszawa ha-Jewanit i Komemijjut.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Osiedle powstało tuż przed I wojną światową. Jeszcze w 1914 wytyczono siatkę ulic i wybudowano pierwszych pięć domów. Potem na czas trwania wojny wstrzymano dalsze prace budowlane, które wznowiono w 1924 już w Mandacie Palestyny. Osiedle było zamieszkałe głównie przez zamożnych chrześcijańskich Arabów, którzy w tej okolicy budowali swoje prywatne wille.

Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny osiedle zajmowało strategiczną pozycję pomiędzy dwoma dzielnicami żydowskimi i z tego powodu stało się polem walk toczonych podczas bitwy o Jerozolimę. W nocy z 5 na 6 stycznia 1948 członkowie żydowskiej organizacji paramilitarnej Hagana zdetonowali bombę podłożoną w Hotelu Semiramis w osiedlu Gonen. W zamachu zginęło 24 lub 26 osób. Podczas operacji Jevussi w dniu 28 kwietnia żydowskie siły rozpoczęły natarcie na osiedle, które zostało zajęte po ciężkich walkach 2 maja. Żydzi utracili tutaj 10 zabitych i 80 rannych, natomiast Arabowie 80 zabitych i 150 rannych. Po zakończeniu walk żołnierze żydowscy dopuścili się grabieży mienia arabskiego pozostawionego przez mieszkańców, którzy uciekli przed walkami. Zdobycie tej wioski odblokowało komunikację z żydowskim osiedlem Talpijjot[1]. Podczas wojny o niepodległość w dniu 28 maja upadła Dzielnica Żydowska na Starym Mieście Jerozolimy. Około tysiąca żydowskich uchodźców przeniesiono wówczas do opuszczonych arabskich domów w osiedlu Gonen. W dniu 17 września 1948 na terenie osiedla zamachowcy z żydowskiej organizacji paramilitarnej Lechi zamordowali mediatora ONZ w Palestynie Folkego Bernadotte’a[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Sze’alti’el Dawid: Jerusalem 1948. Tel Awiw: 1981, s. 128-130.
  2. Adam Krawczyk: Kulisy zamachu terrorystycznego na mediatora ONZ dla Palestyny Folke Bernadotte w 1948 roku. [w:] Histmag.org [on-line]. 2008-11-23. [dostęp 2011-12-12]. (pol.).