Przejdź do zawartości

Gaster

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Plan budowy robotnicy mrówki. Gaster oznaczony liczbą 36

Gaster – tylna część ciała u błonkówek z podrzędu trzonkówek, powstała z części odwłoka i wchodząca w skład metasomy.

U trzonkówek (owadziarek i żądłówek) pierwszy segment odwłoka, określany mianem pozatułowia, łączy się z tułowiem w pseudotagmę nazywaną mezosomą. Pozostała część odwłoka tworzy metasomę, której segmenty: pierwszy (petiolus) lub pierwszy i drugi (postpetiolus) tworzą przewężenie, zwane stylikiem[1][2][3]. Gaster stanowi nabrzmiałą część metasomy, położoną za stylikiem określa[4] i obejmuje segmenty odwłoka od trzeciego lub od czwartego do jedenastego. Na segmentach gaster występują płytki grzbietowe – tergity i brzuszne – sternity, natomiast brak jest płytek bocznych (pleurytów)[1][2]. U samców segmenty dziewiąty i dziesiąty, a u samic też sternum segmentu ósmego ulegają przekształceniu w aparat kopulacyjny, pokładełko lub żądło[2]. Liczba widocznych z zewnątrz segmentów jest więc znacznie mniejsza od ich faktycznej liczby. Najsilniej zaznacza się to u złotolitek, u których to widoczne mogą być tylko trzy segmenty tej części ciała[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b John I Huber, Michael J. Sharkey: Chapter 3. Structure. W: Hymenoptera of the world: An identification guide to famihes. Henri Goulet, John T. Huber (red.). Ottawa: Minister of Supply and Services Canada, 1993, s. 13-59. ISBN 0-660-14933-8.
  2. a b c d Józef Banaszak: Rząd: błonkówki — Hymenoptera. W: Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 324-328.
  3. Radchenko A, Czechowska W, Czechowski W: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XXIV Błonkówki – Hymenoptera Zeszyt 63 Mrówki – Formicidae. Toruń: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 2004, s. 9.
  4. Armand R. Maggenti, Scott Lyell Gardner: Online Dictionary of Invertebrate Zoology. 2005, s. 383.