Frank Kingdon-Ward

Frank Kingdon-Ward
Data i miejsce urodzenia	6 listopada 1885 ; Manchester
Data śmierci	8 kwietnia 1958
Zawód, zajęcie	botanik, podróżnik

Frank Kingdon-Ward (ur. 6 listopada 1885 w Manchesterze, zm. 8 kwietnia 1958) – brytyjski botanik, kolekcjoner roślin, odkrywca, podróżnik, autor licznych publikacji botanicznych.

Początki

Frank Kingdon-Ward był synem Marshalla Warda, profesora botaniki na University of Cambridge. Kiedy przypadkiem usłyszał rozmowę ojca z odwiedzającym go podróżnikiem, jedno zdanie zdeterminowało jego przyszłość: „są miejsca nad Brahmaputrą, gdzie nigdy nie było żadnego białego człowieka.” Po śmierci ojca, Frank zrezygnował z posady uniwersyteckiej i podjął pracę jako nauczyciel w Szanghaju, by mieć bliżej do Brahmaputry.

Ekspedycje

Przez ponad 50 lat, Kingdon-Ward wziął udział w około 25 ekspedycjach, między innymi do Chin, Tybetu, Birmy i Asamu.

Pierwsze dwie były zorganizowane w 1911 i 1913 na zlecenie A. K. Bulleya z firmy Bees Seeds do chińskiej prowincji Junnan. Ich celem było zbieranie nowych roślin do angielskich ogrodów. Z pierwszej Kingdon-Ward przywiózł około 200 gatunków, z czego wiele nieznanych dotąd nauce.

W 1948 roku w Manipurze wspólnie z żoną zebrali ponad tysiąc gatunków.

W trakcie licznych ekspedycji Kingdon-Ward wielokrotnie cudem uniknął śmierci: drzewo roztrzaskało się o jego namiot, burza zniszczyła chatę w której mieszkał, w ciemności spadł z urwiska. Podczas podróży na pograniczu Asamu i Tybetu, przeżyli trzęsienie ziemi o sile 9,6–9,7 stopni w skali Richtera. Pomimo wielu podobnych zdarzeń nadal badał teren zbierając okazy.

Należy podkreślić, że w czasach, gdy podróżnicy w specyficzny sposób traktowali rdzenną ludność a dzikie zwierzęta służyły za ruchome cele, Kingdon-Ward wyróżniał się swoją postawą podróżując z niewielkim bagażem, zawsze uczciwie rozliczając się z miejscową ludnością. Podróżnik interesował się również antropologią i starał się szanować prawa i obyczaje rdzennych ludów.

Kilka roślin nazwano na cześć odkrywcy (np. Rhododendron wardii) lub jego żony (np. Lilium mackliniae).

Do końca życia Frank Kingdon-Ward pozostał aktywny. W latach 1952–1953 w trakcie wyprawy do Birmy, w dniu swoich 68 urodzin, wspiął się na wysokość ponad 3350 m, a w 1956 roku brał udział w kolejnej ekspedycji do Birmy, gdzie wciąż odkrywał nowe gatunki roślin. W kwietniu 1958 roku, w wieku 72. lat, Kingdon-Ward doznał udaru i zapadł w śpiączkę. Zmarł dwa dni później.

Frank Kingdon-Ward został odznaczony złotym medalem Królewskiego Towarzystwa Geograficznego za wyprawy geograficzne oraz badania botaniczne w Chinach i Tybecie.

Życie prywatne

W 1923 Kingdon-Ward ożenił się z Florindą Norman-Thompson i miał z nią dwie córki. Po 14 latach małżeństwo zakończyło się rozwodem.

Kolejny raz ożenił się w 1947 roku z Jean Macklin. Ponieważ druga żona uwielbiała podróże, jeździła z mężem na wszystkie jego wyprawy. Para pozostała małżeństwem do śmierci botanika.

Opublikowane prace

On the Road to Tibet (1910)
Land of the Blue Poppy (1913)
In Farthest Burma (1921)
Mystery Rivers of Tibet (1923)
From China to Hkamti Long (1924)
The Romance of Plant Hunting (1924)
Riddle of the Tsangpo Gorges (1926)
Rhododendrons for Everyone (1926)
Plant Hunting on the Edge of the World (1930)
Plant Hunting in the Wilds (1931)
The Loom of the East (1932)
A Plant Hunter in Tibet (1934)
The Romance of Gardening (1935)
Plant Hunter’s Paradise (1937)
Assam Adventure (1941)
Modern Exploration (1945)
About This Earth (1946)
Commonsense Rock Gardening (1948)
Burma’s Icy Mountains (1949)
Rhododendrons (1949)
Footsteps in Civilization (1950)
Plant Hunter in Manipur (1952)
Berried Treasure (1954)
Return to the Irrawaddy (1956)
Pilgrimage for Plants (1960)

Bibliografia

Oliver Tooley: Frank Kingdon-Ward Łowcy roślin na Dalekim Wschodzie. W: Wielcy odkrywcy. Robin Hanbury-Tenison (red.). BOSZ, 2011, s. 257–263. ISBN 978-83-7576-123-8.