Franciszek Bujak (narciarz)
Data i miejsce urodzenia |
25 listopada 1896 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
11 września 1975 |
Klub | |
Odznaczenia | |
Franciszek Bujak (ur. 25 listopada 1896 w Zakopanem[1], zm. 11 września 1975 tamże) – polski narciarz, olimpijczyk, działacz, producent nart i smarów.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Józefa i Franciszki Karpal[2]. Brat Józefa Bujaka. Uczęszczał do Szkoły Przemysłu Drzewnego w Zakopanem, którą ukończył w 1914 roku[3]. Razem z braćmi wybudował na Jaszczurówce skocznię. Wkrótce potem wygrał zawody szkolne. Narty wykradał ojcu[3]. W 1908 zapisał się do Klubu Łyżwistów. Dwa lata później zdobył swoje pierwsze laury. Od 1913 startował w barwach SN TT Zakopane, którego to klubu, w latach 1935–1938, był wiceprezesem[4].
W latach 1914–1915 należał do Legionów Polskich[1]. Od 1916 do 1917 służył w C. K. Armii, gdzie uczył żołnierzy jazdy na nartach. Od 1918 był sierżantem w Wojsku Polskim w Kompanii Wysokogórskiej kapitana Władysława Ziętkiewicza[3]. Służbę wojskową zakończył w 1920. W tym samym roku zdobył srebrny medal I Mistrzostw Polski w skokach w Zakopanem. W następnym roku stanął na najniższym stopniu podium[5][6]. W 1920 wygrał też kombinację norweską[7] i bieg na 18 km[8]. Rok później obronił tytuł mistrza w kombinacji i został wicemistrzem w biegu (podobnie jak w 1924). W 1923 został międzynarodowym mistrzem Tatr.
W 1924 wziął udział w I Olimpiadzie Zimowej we francuskim Chamonix, gdzie zajął 27. miejsce w biegu na 18 km[9]. Nie został jednak sklasyfikowany w kombinacji, ponieważ nie stanął do konkursu skoków wskutek upadku na treningu[8]. Reprezentanci Polski we Francji po raz pierwszy zetknęli się z oddzielnymi nartami do skoków i biegów i ze specjalnymi smarami oraz wiązaniami[10]. Wystąpił też w Mistrzostwach Polski 1924 w Krynicy, gdzie był siódmy. W 1926 zajął szóste miejsce[11].
Bujak często startował w narciarskich zawodach w kraju i za granicami, m.in. w 1926 zajął trzecie miejsce w czechosłowackim Novém Měste i szóste w VII Międzynarodowych Mistrzostwach Polski na Hali Gąsienicowej[10]. W 1927 zdobył złoty medal MP w biegu na 50 km[2].
Po zakończeniu kariery sportowej został działaczem w SN PTT i producentem nart i smarów, które zostały także użyte podczas polskiej wyprawy na Spitsbergen[4]. Prowadził też sklep ze sprzętem sportowym i taterniczym[2]. W latach 1948–1949 był kapitanem sportowym Polskiego Związku Narciarskiego. Sędziował też zawody międzynarodowe i sam startował w rywalizacji sędziów i działaczy (zwyciężał przez 12 lat z rzędu[2]). Nadal produkował narty. Pracował w komitetach organizacyjnych MŚ 1939 i MŚ 1962[4]. Miał dwoje dzieci: Ewę i Annę. Zmarł w 1975 roku w Zakopanem, pochowany został na Nowym Cmentarzu[2] (kw. M1-B-13)[12].
Osiągnięcia
[edytuj | edytuj kod]1924 Chamonix | – | nie klasyfikowany (w kombinacji norweskiej), 27. miejsce (w biegu na 18 km) |
Starty F. Bujaka w biegach na igrzyskach olimpijskich – szczegółowo
[edytuj | edytuj kod]Miejsce | Dzień | Rok | Miejscowość | Dyscyplina | Czas | Strata | Zwycięzca |
---|---|---|---|---|---|---|---|
27. | 2 lutego | 1924 | Chamonix | bieg na 18 km | 1:42:13,0 | 29:42,0 | Thorleif Haug |
1925 Jańskie Łaźnie | – | 38. miejsce (w biegu na 18 km) |
1927 Cortina d’Ampezzo | – | 14. miejsce (w biegu na 50 km), 26. miejsce (w biegu na 18 km) |
Sukcesy krajowe
[edytuj | edytuj kod]- mistrz Polski w kombinacji norweskiej – 1920, 1921
- mistrz Polski w biegu na 18 km – 1920
- mistrz Polski w biegu na 50 km – 1927
- wicemistrz Polski w biegu na 18 km – 1921, 1924
Mistrzostwa Polski w skokach
[edytuj | edytuj kod]Miejsce | Dzień | Rok | Miejscowość | Skocznia | Skok 1 | Skok 2 | Nota | Strata | Zwycięzca |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2. | 22 lutego | 1920 | Zakopane | na Antołówce | ? | 2,55 pkt | 0,2 pkt | Leszek Pawłowski | |
3. | 28 marca | 1921 | Zakopane | w dolinie Jaworzynce | ? | ? | ? | Aleksander Rozmus | |
7. | 17 lutego | 1924 | Krynica | na Górze Krzyżowej | ? | 11,950 pkt | 6,285 pkt | Henryk Mückenbrunn | |
6.[a] | 6 marca | 1926 | Zakopane | w dolinie Jaworzynce | ? | 10,854 pkt | 5,312 pkt | Andrzej Krzeptowski I |
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Srebrny Krzyż Zasługi (19 marca 1931)[13]
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W klasyfikacji międzynarodowej 11.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 84 .
- ↑ a b c d e BUJAK FRANCISZEK (1896–1975). PKOl.pl. [dostęp 2014-08-24].
- ↑ a b c Szatkowski 2006 ↓, s. 1.
- ↑ a b c Szatkowski 2006 ↓, s. 5.
- ↑ Andrzej Więcek: Mistrzostwa Polski w Narciarstwie klasycznym i alpejskim 1920–2013. Zamość: 2014, s. 13.
- ↑ Wyniki Mistrzostw Polski – 1920–2002. skijumping.pl. [dostęp 2011-06-18].
- ↑ Szatkowski 2006 ↓, s. 2.
- ↑ a b Szatkowski 2006 ↓, s. 3.
- ↑ Franciszek Bujak. sports-reference.com. [dostęp 2011-06-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-08)].
- ↑ a b Szatkowski 2006 ↓, s. 4.
- ↑ Andrzej Więcek: Mistrzostwa Polski w Narciarstwie klasycznym i alpejskim 1920–2013. Zamość: 2014, s. 14–15.
- ↑ śp. Franciszek Bujak
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 74, poz. 120 „za zasługi na polu rozwoju sportu”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Polski Komitet Olimpijski: Franciszek Bujak (narciarz) – sylwetka w portalu www.olimpijski.pl. www.olimpijski.pl. [dostęp 2014-12-21]. (pol.).
- Wojciech Szatkowski: Poczet skoczków polskich: Franciszek Bujak – Pierwszy mistrz Polski, skoczek i producent nart.... Skijumping.pl, 2006-03-01. [dostęp 2011-07-20]. (pol.).
- Biegacze narciarscy SN PTT Zakopane
- Ludzie urodzeni w Zakopanem
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Pochowani na Nowym Cmentarzu w Zakopanem
- Polscy biegacze narciarscy
- Polscy kombinatorzy norwescy
- Polscy olimpijczycy (Chamonix 1924)
- Biegacze narciarscy na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1924
- Kombinatorzy norwescy na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1924
- Urodzeni w 1896
- Zmarli w 1975