Emanuel Graf

Emanuel Graf (ur. 1 stycznia 1800 w Tyśmienicy, zm. 27 sierpnia 1856 w Lublinie) – lubelski ziemianin, aktywny w XIX wieku.

Dworek Grafa w 2023 roku

Po powstaniu listopadowym majątek Tatary otrzymał rosyjski generał jazdy Adam Ożarowski, który wyznaczył Grafa na plenipotenta. W 1841 ten odkupił całość majątku od Ożarowskiego, a przejął go w całości w 1860 po spłaceniu obciążających grunt długów w Towarzystwie Kredytowym Ziemskim.

W jego obrębie znajdował się m.in. młyn na Bystrzycy, który otrzymał w wieczystą dzierżawę od Ożarowskiego oraz Felin, wydzielony przezeń, wyposażony w nowo wybudowany folwark gospodarczy i nazwany na cześć żony Feliksy z Hubickich (w latach 80. XIX wieku trafił do Wandy Brzozowskiej, a potem do Erazma Plewińskiego). Wśród dóbr był podupadły młyn-papiernia, który odsprzedał w 1874 braciom Krausse, którzy to przywrócili mu dawną świetność. W jego majątku znalazł się też istniejący już wcześniej dwór drewniany i otaczający go zespół parkowy. Został on zbudowany od nowa jako murowany postklasycystyczny pałac przez Emanuela, a potem jego syna Władysława i istnieje do dziś pod nazwą Dworek Grafa (w czasie II wojny światowej służył jako szpital dla niemieckich rekonwalescentów, potem jako siedziba dowództwa wojsk radzieckich, siedziba instytucji kulturalnych, internat, a następnie jako lokal gastronomiczny).

W 1868 majątek został podzielony na folwark (część północna) i wieś (część południowa). Spadek Emanuela Grafa został podzielony między jego dzieci: Kazimierza, Władysława i Zofię, a dwór w dożywocie otrzymała wdowa Feliksa.

Imieniem Emanuela Grafa została nazwana ulica w Lublinie biegnąca wzdłuż Bystrzycy przy Dworku Grafa.

Bibliografia

• Bernard Nowak: Lublin. Przewodnik. Lublin: Wydawnictwo Test, 2000, s. 43, 301-302. ISBN 83-7038-169-3.
• Dworek Grafa w Lublinie. Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”. [dostęp 2015-07-06].