Przejdź do zawartości

Dick Cheney

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dick Cheney
Ilustracja
Dick Cheney (2004)
Pełne imię i nazwisko

Richard Bruce Cheney

Data i miejsce urodzenia

30 stycznia 1941
Lincoln

46. wiceprezydent Stanów Zjednoczonych
Okres

od 20 stycznia 2001
do 20 stycznia 2009

Przynależność polityczna

Partia Republikańska

Druga dama

Lynne Cheney

Poprzednik

Al Gore

Następca

Joe Biden

17. Sekretarz obrony USA
Okres

od 21 marca 1989
do 20 stycznia 1993

Poprzednik

Frank Carlucci

Następca

Les Aspin

Szef personelu Białego Domu
Okres

od 21 listopada 1975
do 20 stycznia 1977

Poprzednik

Donald Rumsfeld

Następca

Hamilton Jordan

Pełniący obowiązki prezydenta Stanów Zjednoczonych
Okres

od 29 czerwca 2002
do 29 czerwca 2002[a]

Okres

od 21 lipca 2007
do 21 lipca 2007[b]

Faksymile
Odznaczenia
Prezydencki Medal Wolności (Stany Zjednoczone)

Richard Bruce „Dick” Cheney (ur. 30 stycznia 1941 w Lincoln) – amerykański polityk, sekretarz obrony Stanów Zjednoczonych w latach 1989–1993 w gabinecie 41. prezydenta USA G.H.W. Busha, 46. wiceprezydent Stanów Zjednoczonych w latach 2001–2009.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W 1959 dostał stypendium na Uniwersytecie Yale, ale nie ukończył tam studiów. Ponownie rozpoczął studia na Uniwersytecie Wyoming, gdzie uzyskał dyplom magistra nauk politycznych w 1966.

Cheney podczas wywiadu telewizyjnego

Rozpoczął karierę polityczną w 1969 w administracji prezydenta Nixona. Do 1976 służył na różnych stanowiskach w Białym Domu, zostając szefem personelu podczas urzędowania prezydenta Forda. W 1978 wybrany do Kongresu, gdzie służył przez pięć kadencji do 1989.

Jako kongresmen głosował m.in. przeciwko poprawce w sprawie równouprawnienia, przeciwko finansowaniu programu równych szans dla dzieci w wieku przedszkolnym z ubogich rodzin Head Start i przeciwko rezolucji Izby nawołującej rząd RPA do uwolnienia z więzienia Nelsona Mandeli.

Od marca 1989 do stycznia 1993 był sekretarzem obrony w administracji George’a Busha. Pełnił te obowiązki podczas amerykańskiej interwencji w Panamie w 1989 i podczas wojny w Zatoce Perskiej w 1991.

Między 1993 a 2001 pracował w sektorze prywatnym, będąc m.in. dyrektorem generalnym koncernu naftowego Halliburton, prowadzącego interesy m.in. z Birmą i Irakiem.

W lipcu 2000 podczas prezydenckiej kampanii wyborczej George W. Bush mianował go jako swojego kandydata na wiceprezydenta. Po zwycięstwie w wyborach objął urząd 20 stycznia 2001.

29 czerwca 2002, zgodnie z postanowieniami 25. poprawki do konstytucji George W. Bush w związku z poddaniem się badaniom lekarskim realizowanym pod narkozą, między 7:09 a 9:24 przekazał mu pełnienie obowiązków prezydenta USA[1]. Ponownie pełnił obowiązki prezydenta z tego samego powodu 21 lipca 2007 między 7:16 a 9:21[2].

27 stycznia 2005 gościł w Polsce, reprezentując Stany Zjednoczone podczas uroczystości upamiętniających 60. rocznicę wyzwolenia przez Armię Czerwoną niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau.

Wraz z Bushem wygrał kolejną kadencję w wyborach 2 listopada 2004. Sprawował urząd do 20 stycznia 2009. Oświadczył, że nie ma już dalszych ambicji politycznych i nie będzie w przyszłości kandydował na prezydenta.

Kontrowersje

[edytuj | edytuj kod]
  • 18 października 2005 „The Washington Post” ujawnił, że biuro wiceprezydenta było źródłem przecieku i ujawnienia tożsamości agentki CIA, Valerie Plame. W marcu 2007 został w tej sprawie skazany Lewis „Scooter” Libby, były szef sztabu Cheneya, który w trakcie śledztwa zeznał, że to wiceprezydent upoważnił go do ujawnienia tajnych dokumentów mediom.
  • 11 lutego 2006 Cheney, w trakcie polowania na przepiórki, przypadkowo postrzelił w twarz swojego przyjaciela, 78-letniego Harry’ego Whittingtona. Ranny doznał ataku serca, ale przeżył. Po tym wydarzeniu wiceprezydent Cheney stał się obiektem wielu żartów w mediach.

W popkulturze

[edytuj | edytuj kod]
  1. 29 czerwca 2002 roku prezydent George W. Bush poddał się badaniom, podczas których znajdował się pod narkozą. List z czasowym przekazaniem władzy wiceprezydentowi Dickowi Cheneyowi otrzymali spiker Dennis Hastert i prezydent pro tempore Robert Byrd. Cheney był p.o. prezydenta między godziną 7.09 a 9.24.
  2. 21 lipca 2007 roku prezydent George W. Bush przechodził zabieg kolonoskopii, wymagający pełnej narkozy. List z czasowym przekazaniem władzy wiceprezydentowi Dickowi Cheneyowi otrzymali spiker Nancy Pelosi i prezydent pro tempore Robert Byrd. Cheney był p.o. prezydenta między godziną 7.16 a 9.21, stając się pierwszą osobą pełniącą ten urząd więcej niż jeden raz.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. News Archive – June, 2002 [online], georgewbush-whitehouse.archives.gov [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  2. Bush has five polyps removed in colon cancer screening [online], The New York Times [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  3. Vice. filmweb.pl. [dostęp 2019-01-18].
  4. Vice w bazie IMDb (ang.)

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]