Deneb Algedi
| δ Capricorni | |||||||||||||||||||||||
 Położenie w gwiazdozbiorze | |||||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
21h 47m 02,444s[1] | ||||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
-16° 07′ 38,23″[1] | ||||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−296,70 ± 0,14 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
−3,40 ± 0,80 km/s[1] | ||||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
kA5hF0mF2III[1] | ||||||||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||||
| Prędkość obrotu |
87 km/s[4] | ||||||||||||||||||||||
| Temperatura |
7700 K[3] | ||||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Deneb Algedi (Delta Capricorni, δ Cap) – najjaśniejsza gwiazda (wielkość gwiazdowa waha się między 2,81 a 3,05[4]) w gwiazdozbiorze Koziorożca. Znajduje się około 39 lat świetlnych od Słońca.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Gwiazda nosi tradycyjną nazwę Deneb Algedi, która wywodzi się od arabskiego ذنب الجدي dhanab al-jady, co oznacza „ogon kozy”. W niektórych spisach gwiazd jej nazwa była także zapisana jako Scheddi. Nazwa Deneb Algedi była przypisywana także gwieździe Gamma Capricorni (Nashira)[5]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna zatwierdziła użycie nazwy Deneb Algedi dla określenia tej gwiazdy[6].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Deneb Algedi to gwiazda wielokrotna. Najjaśniejszy składnik, Delta Capricorni A, to gwiazda spektroskopowo podwójna, a także gwiazda zmienna typu Algola, gdyż składniki wzajemnie się zaćmiewają. Okres orbitalny tej pary to zaledwie 1,0228 dnia. Główny składnik (Aa) ma obserwowaną wielkość gwiazdową 3,2m, słabszy składnik Ab ma jasność 5,2m[4]. W odległości 69,1 sekund kątowych (w 1901 r.) znajduje się składnik δ Cap B, słaba gwiazda o wielkości 15,8m, zaś w odległości 118,9″ (w 1910 r.) można dostrzec składnik δ Cap C o jasności 12,7m[4].
Główna gwiazda układu wykazuje także pewną wewnętrzną zmienność, w związku z czym jest klasyfikowana jako zmienna typu Delta Scuti[3][4]. Jej nietypowy skład chemiczny powoduje trudności w klasyfikacji widmowej; jest on zapewne związany z separacją pierwiastków w atmosferze gwiazdy[3].
Ponieważ Deneb Algedi znajduje się blisko ekliptyki, może zostać zasłonięta przez Księżyc i – rzadziej – przez planety.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- lista gwiazd w gwiazdozbiorze Koziorożca
- lista najjaśniejszych gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Deneb Algedi w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ Obliczona na podstawie wielkości obserwowanej i paralaksy
- ↑ a b c d Jim Kaler: DENEB ALGEDI (Delta Capricorni). [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2017-02-18]. (ang.).
- ↑ a b c d e Deneb Algedi. Alcyone ephemeris. [dostęp 2017-02-18]. (ang.).
- ↑ Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 141. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-12-03].