Dejan Savićević

Dejan Savićević

Дејан Савићевић

Dejan Savićević (1991, znaczek zrobiony w 2006)
Data i miejsce urodzenia	15 września 1966 Titograd
Wzrost	182 cm
Pozycja	pomocnik
Kariera seniorska
Lata Klub Wyst. Gole 1982–1988 Budućnost Titograd 131 (35) 1989–1992 FK Crvena zvezda 72 (23) 1992–1998 A.C. Milan 97 (20) 1999 FK Crvena zvezda 3 (0) 1999–2001 Rapid Wiedeń 44 (25) W sumie: 347 (103)
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole 1986–1992 Jugosławia 27 (11) 1994–1999 Jugosławia 29 (11) W sumie: 56 (22)
Kariera trenerska
Lata Drużyna 2001–2003 Serbia i Czarnogóra

Dejan Savićević (ur. 15 września 1966 w Titogradzie) – czarnogórski piłkarz i trener piłkarski. W trakcie kariery piłkarskiej grał na pozycji ofensywnego pomocnika. Mierzył 182 cm wzrostu i ważył 78 kg. Nosił przydomek „Il Genio”.

Kariera klubowa

Początki w Titogradzie

Savićević urodził się w Titogradzie (obecnie Podgorica), jako syn Vladimira Savićevicia i Vojislavy Đurović. Jego pierwszym klubem był szkolący juniorów OFK Titograd. Mając niespełna 16 lat trafił do Budućnosti Titograd. W pierwszej lidze Jugosławii zadebiutował w 1983 roku, a jego klub utrzymał się w lidze zajmując 14. pozycję. W kolejnym sezonie (1983/1984) sytuacja klubu była podobna. Budućnost ponownie walczyła o utrzymanie, a Savićević grywał już więcej, ale wciąż był jeszcze zbyt młodym zawodnikiem, by przedrzeć się do pierwszej jedenastki. Zdołał zdobyć jednak swojego premierowego gola w lidze, a łącznie rozegrał 7 meczów. Sezon 1984/1985 był już jednak dużo bardziej udany. 18-letni wówczas Savićević był jednym z odkryć ligi, wywalczył miejsce na środku pomocy klubu z Titogradu i zdołał zdobyć 6 bramek w lidze (rozegrał 29 meczów). Klub jednak rok w rok walczył o utrzymanie i nie odnosił przez to większych sukcesów. Status gwiazdy Budućnosti Dejan Savićević potwierdził w sezonie 1985/1986, gdy stał się z 10 bramkami najlepszym strzelcem klubu. Także w dwóch kolejnych sezonach Dejan Savićević popisywał się skutecznością. Dorobek bramkowy w sezonie 1986/87 to 9 bramek, zaś 1987/1988 to 10. Opuszczając zespół Budućnosti miał na koncie 130 rozegranych meczów i 36 bramek.

Crvena zvezda Belgrad

Latem 1988 Savićeviciem interesowały się już wówczas wszystkie kluby z czołówki ekstraklasy jugosłowiańskiej z belgradzkimi Crveną zvezdą, Partizanem, a także Hajdukiem Split, Dinamem Zagrzeb i Vojvodiną Nowy Sad na czele. Dejan Savićević miał trudności w wyborze właściwej oferty i ostatecznie wybrał Crveną zvezdę. Jednak stracił cały sezon 1988/89, gdyż był zmuszony odbyć służbę wojskową w jugosłowiańskiej armii. Latem 1989 powrócił do piłki nożnej i z miejsca stał się podstawowym graczem „Czerwonej Gwiazdy”. Był czołową postacią klubu, który wywalczył dublet na jugosłowiańskich boiskach – mistrzostwo oraz Puchar Jugosławii. Savićević rozegrał wówczas 29 meczów zdobywając 10 goli.

Przełom w karierze Savićevicia nastąpił jednak rok później. Drużyna prowadzona przez trenera Ljupko Petrovicia robiła furorę w Pucharze Mistrzów. W pierwszej rundzie z kwitkiem odprawiła szwajcarski Grasshoppers Zurych, w drugiej stała się pogromcą szkockiego Rangers F.C. W ćwierćfinale Crvena zvezda w pierwszym meczu pokonała 3:0 mistrza NRD Dynamo Drezno. W rewanżu w Dreźnie prowadziła 2:1, jednak na skutek zamieszek na trybunach mecz został przerwany w 78. minucie i ostatecznie zweryfikowany jako walkower 3:0 dla Jugosłowian. Także w półfinale Savićević ze swoim klubem grał wspaniale. Pokonali oni na wyjeździe Bayern Monachium 2:1, a w rewanżu zremisowali 2:2 i to właśnie piłkarze belgradzkiego klubu awansowali do finału. 29 maja 1991 na Stadio San Nicola w Bari w meczu z Olympique Marsylia przez 90 minut utrzymywał się rezultat 0:0 (Dejan Savićević w 84 minucie został zmieniony przez Vladę Stošicia) i podobnie było w dogrywce. O wyniku meczu zadecydowały rzuty karne, w których „Czerwona Gwiazda” wygrała 5:3 i stała się pierwszym jugosłowiańskim klubem, który zdobył to trofeum. Na boiskach Jugosławii Crvena zvezda także nie miała sobie równych i po raz drugi z rzędu została mistrzem kraju. W swoim drugim mistrzowskim sezonie Savićević rozegrał 25 ligowych meczów i zdobył 8 goli. Podsumowaniem udanego roku 1991 było to, że Dejan Savićević jako lider swojego zespołu został uhonorowany przez czasopismo France Football drugim miejscem w plebiscycie na Najlepszego Piłkarza Europy („Złotą Piłkę” dostał wówczas Jean-Pierre Papin grający w pokonanej przez Crveną zvezdę Olympique Marsylia). 8 grudnia 1991 Dejan Savićević zdobył z belgradzkim klubem kolejne trofeum, jakim był Puchar Interkontynentalny. W meczu tym Jugosłowianie wygrali z chilijskim CSD Colo-Colo 3:0. Savićević zagrał w tamtym spotkaniu 90 minut.

W „Czerwonej Gwieździe” Savićević grał jeszcze przez jeden sezon, w którym to po raz trzeci z rzędu klub o biało-czerwonych barwach wywalczył tytuł mistrza kraju oraz drugi raz w karierze tamtejszy puchar. W sezonie 1991/1992 rozegrał 22 mecze w lidze i strzelił 5 bramek.

AC Milan

Latem 1992 zainteresowanie Dejanem Savićeviciem w Europie było ogromne. Do Belgradu wpływały nowe oferty, aż ostatecznie Savićević wybrał tę z Mediolanu, podpisując kontrakt z tamtejszym A.C. Milan. Warto dodać, że Milan interesował się Savićeviciem jeszcze w sezonie 1989/90, gdy Milan wygrał w karnych ze Crveną zvezdą mecz w Pucharze Europy. Jego pierwszy sezon w barwach rosso-nerich nie był udany. Crvena zvezda nie otrzymała żadnych pieniędzy za Dejana Savićevicia, gdyż ONZ nałożyła sankcje na Jugosławię i wszystkie kwoty, które jugosłowiańskie kluby otrzymały na początku lat 90. za swoich piłkarzy, zostały zamrożone. Początkowo Dejan Savićević miał problemy z aklimatyzacją we Włoszech, toteż w całym sezonie rozegrał 10 meczów, zdobywając 4 bramki i w pewnym stopniu przyczynił się do wywalczenia przez mediolański klub tytułu mistrza Włoch. W następnym sezonie Savićević stał się już podstawowym zawodnikiem Milanu. Dejan Savićević błysnął zwłaszcza w Pucharze Europy, w którym Milan najpierw wygrał rozgrywki grupowe, a potem w półfinale pokonał 3:0 AS Monaco. 18 maja 1994 na Stadionie Olimpijskim w Atenach rosso-neri podejmowali Barcelonę. Mecz ten przeszedł do historii, Milan wygrał aż 4:0, a Savićević rozegrał jedno z najlepszych spotkań w swojej karierze. W 47. minucie spotkania zdobył bramkę na 3:0, kiedy to strzałem spod linii autowej przelobował Andoniego Zubizarretę. Był to jego drugi w karierze zdobyty Puchar Europy. Po tym spotkaniu prezes Milanu, Silvio Berlusconi, ochrzcił Dejana Savićevicia przezwiskiem „Il Genio” (Geniusz). Na dokładkę Milan wywalczył także mistrzostwo Serie A, w której Dejan Savićević rozegrał 20 meczów i nie zdobył bramki.

W sezonie 1994/1995 Milan w Serie A grał słabiej niż w poprzednim sezonie. Zajął dopiero 4. miejsce w lidze, Dejan Savićević nie rozegrał dużej liczby meczów, gdyż w drugiej części sezonu pauzował kilka kolejek z powodu kontuzji. Ogółem w całym sezonie zdobył 9 bramek w 19 meczach. Dużo lepiej mediolańczycy spisywali się w europejskich pucharach. Sezon zaczęli od zdobycia Superpucharu Europy, w którym pokonali Arsenal F.C. Także w Lidze Mistrzów szło im dobrze. Savićević powiódł swoich kolegów do trzeciego kolejnego finału tych rozgrywek. Jednak 24 maja 1995 w finale w Wiedniu Savićević nie zagrał z powodu kontuzji i jak się później okazało, było to poważne osłabienie Milanu, który przegrał z Ajaksem Amsterdam 0:1 po golu Patricka Kluiverta w 85. minucie spotkania.

W sezonie 1995/96 Savićević po raz trzeci w karierze sięgnął z Milanem po scudetto. Rozergał wtedy 23 mecze i strzelił 6 bramek dla swojej drużyny. Z Pucharu UEFA mediolańczycy odpadli jednak w ćwierćfinale po dwumeczu z Girondins Bordeaux. Kolejne sezony to już jednak coraz gorsza gra zarówno Savićevicia i jego kolegów. Sezon 1996/97 Milan grał słabo i niemalże do końca sezonu bronił się przed spadkiem. Ostatecznie czerwono-czarni zajęli 11. miejsce z 6 punktami przewagi nad piętnastym w tabeli Cagliari Calcio, które spadło do Serie B. Dejan Savićević znów przez jakiś czas leczył kontuzję i w sezonie pojawił się na boisku 17-krotnie zdobywając 1 bramkę. W sezonie 1997/1998 Dejan Savićević stracił miejsce w składzie i sporadycznie pojawiał się na boisku – zagrał tylko w 8 ligowych meczach, co nieznacznie pomogło Milanowi w zajęciu 10. miejsca, co potwierdziło dwuletni kryzys tego klubu. Po sezonie Savićević zakończył swoją 6-letnią przygodę z Serie A i postanowił nie przedłużać kontraktu z Milanem.

Końcowe lata kariery piłkarskiej

Od czerwca do stycznia 1999 Savićević pozostawał bez przynależności klubowej i wówczas zdecydował się wrócić do Crvenej zvezdy. Powrót do Belgradu okazał się jednak niewypałem i Savićević rozegrał tylko 3 mecze ligowe, a Crvena zvezda w lidze uległa Partizanowi Belgrad i Obiliciowi Belgrad zajmując dopiero 3. miejsce w lidze, co uważane jest tam za porażkę. Po sezonie Dejan Savićević odszedł do austriackiego Rapidu Wiedeń. W Rapidzie po części odbudował swoją formę i w sezonie 1999/2000 zdołał zdobyć 11 bramek w Bundeslidze w 22 meczach. Rapid zajął wówczas 3. miejsce w lidze. Sezon 2000/2001 był ostatnim w karierze Savićevicia. W Rapidzie zagrał 22 mecze, strzelił 7 goli i wywalczył wicemistrzostwo kraju, a w maju 2001 na skutek kolejnej kontuzji zdecydował się zakończyć swoją piłkarską, pełną sukcesów karierę.

Kariera klubowa w liczbach

Sezon	Klub	Kraj	Rozgrywki	Mecze	Bramki
1982/1983	Budućnost Titograd	Jugosławia	Prva liga	2	0
1983/1984				7	1
1984/1985				29	6
1985/1986				32	10
1986/1987				31	9
1987/1988				29	10
1988/1989	FK Crvena zvezda			0	0
1989/1990				25	10
1990/1991				25	8
1991/1992				22	5
1992/1993	A.C. Milan	Włochy	Serie A	10	4
1993/1994				20	0
1994/1995				19	9
1995/1996				23	6
1996/1997				17	1
1997/1998				8	0
1998/1999	FK Crvena zvezda	Jugosławia	Prva liga	3	0
1999/2000	Rapid Wiedeń	Austria	Bundesliga	22	11
2000/2001				22	7
			Łącznie w Prvej lidze	205	59
			Łącznie w Serie A	97	20
			Łącznie w Bundeslidze	44	18

Kariera reprezentacyjna

W reprezentacji Jugosławii Savićević zadebiutował 29 października 1986 roku w wygranym 4:0 meczu z Turcją rozegranym w ramach kwalifikacji do Euro 88. Zmienił w drugiej połowie Bośniaka Harisa Škoro. Był to udany debiut, gdyż w końcówce meczu Savićević ustalił wynik spotkania na 4:0.

Swoją pierwszą wielką imprezę w reprezentacji Savićević zaliczył w 1990 roku, gdy został przez selekcjonera Ivicę Osima powołany do 22-osobowej kadry na Mistrzostwa Świata we Włoszech. Na mundialu zagrał już w pierwszym meczu z RFN. Grał jednak słabo podobnie jak jego reprezentacyjni koledzy, został zmieniony w 55. minucie spotkania, a jego Jugosłowianie przegrali ten mecz 1:4. Spowodowało to, że w kolejnych grupowych meczach z Kolumbią i ZEA nie zagrał. Na boisku Dejan Savićević ponownie pojawił się w 55 minucie meczu 1/8 finału z Hiszpanią. Jugosłowianie po 2 golach Dragana Stojkovicia wygrali ten mecz 2:1 po dogrywce. Ćwierćfinałowy mecz z Argentyną Savićević także rozpoczął z ławki rezerwowych. Wszedł na boisko w 66. minucie, mecz zakończył się bezbramkowo po 120 minutach i o awansie do półfinału zadecydowały rzuty karne, które Argentyńczycy wygrali 3:2. Dejan Savićević celnie wykonał jednego z nich przy stanie 1:2 dla Argentyny, ale dwóch kolejnych Jugosłowianie już nie wykorzystali.

Także w 1998 roku Savićević został powołany do kadry na finały mistrzostw świata. Tym razem były to Mistrzostwa Świata we Francji. Dejan Savićević był jednak tylko rezerwowym w kadrze po tym, jak rozegrał słaby sezon w Milanie, dlatego też na mistrzostwach pojawił się dopiero w trzecim meczu grupowym z USA, wygranym 1:0. Jugosłowianie w tak silnym składzie z piłkarzami pokroju Savićevicia, Predraga Mijatovicia, Vladimira Jugovicia czy Dragana Stojkovicia zawiedli jednak na tym mundialu i odpadli w 1/8 finału. Przegrali 1:2 z Holandią, która zajęła ostatecznie 4. miejsce. Savicević pojawił się na boisku w 57. minucie tego spotkania. Ostatni mecz w kadrze rozegrał rok później – 9 października 1999 w zremisowanym 2:2 meczu z Chorwacją, rozegranym w ramach kwalifikacji do Euro 2000. Na same finały, Savićević jednak nie pojechał, gdyż z imprezy tej wyeliminowała go kontuzja, przez co zrezygnował z gry w reprezentacji. Ogółem w kadrze rozegrał 56 meczów i zdobył 25 bramek. Nigdy nie zdobył jednak bramki na wielkiej imprezie.

Kariera trenerska

Po zakończeniu kariery piłkarskiej Savićević został trenerem. W maju 2001 mianowano go nowym selekcjonerem reprezentacji Jugosławii / Serbii i Czarnogóry. Na stanowisku tym zastąpił Milovana Đoricia, który pracował tylko 3 miesiące. Pomimo tego, że Savićević nie miał żadnego doświadczenia w samodzielnym prowadzeniu drużyny, a drużyna narodowa nie zdołała się zakwalifikować do Mistrzostw Świata 2002, to jego praca była dobrze odbierana przez opinię publiczną.

Z początku Savićević był jednym z trzech członków komisji trenerskiej, która prowadziła kadrę narodową. Oprócz Savićevicia należeli do niej Vujadin Boškov oraz Ivan Ćurković. Pierwszym meczem kadry, który poprowadziła ta trójka, był rozegrany 2 czerwca 2001 kwalifikacyjny mecz z Rosją, zremisowany 1:1. W grudniu 2001 Boškov i Ćurković zrezygnowali z prowadzenia reprezentacji i samodzielnym selekcjonerem został Dejan Savićević. Miał jednak być tylko tymczasowym trenerem do czasu znalezienia odpowiedniego kandydata, gdyż poprzedni kandydat na to stanowisko Dušan Bajević zrezygnował z podjęcia pracy. Savićević pracował więc do czerwca 2003. Drużyna Serbii i Czarnogóry nie osiągała jednak sukcesów, a Savićević wsławił się między innymi kłótnią z Mateją Kežmanem, który tymczasowo zrezygnował z występów w kadrze. Savićević zrezygnował z pracy po kompromitującej porażce 1:2 Serbów i Czarnogórców z Azerbejdżanem w kwalifikacjach do Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2004. Była to zarazem piąta porażka „Plavich” z rzędu. Za jego kadencji Serbowie wygrali 4 mecze, 11 przegrali i 2 zremisowali, natomiast, podczas gdy Savićević był członkiem komisji trenerskiej, Serbowie wygrali 4 mecze, przegrali 2 i zremisowali kolejne 2.

Kariera kierownicza i polityczna

Latem 2004 roku, 37-letni Savićević został wybrany prezydentem Czarnogórskiego Związku Piłki Nożnej, działającego w strukturach Związku Piłkarskiego Serbii i Czarnogóry, a od 2006 roku jako niezależnej organizacji Czarnogóry.

Savićević był także gorącym zwolennikiem uzyskania niepodległości przez Czarnogórę. Był jedną z ważniejszych postaci niepodległościowej kampanii zorganizowanej przez Ruch Niepodległej Czarnogóry. Wielokrotnie Savićević wygłaszał przemówienia i był widziany u boku premiera Czarnogóry, Milo Đukanovicia. Twarz Dejana Savićevicia pojawiała się także na billboardach, na których to zachęcała mieszkańców Czarnogóry do oddania głosu na „tak” w referendum dotyczącym niepodległości tego kraju.

Życie prywatne

Savićević był mężem Valentiny Brajović, z którą rozwiódł się w 2000 roku. Ma z nią dwójkę dzieci.

1 października 2005 został ciężko ranny w wypadku samochodowym na ulicy w Podgoricy. Złamał wówczas obie ręce po tym, jak jego motocykl uderzył w tył poruszającego się samochodu. Dejan Savićević przeleciał kilka metrów i upadł na chodnik. Rehabilitacja trwała około 6 miesięcy.

Sukcesy

• Puchar Mistrzów: 1991 ze Crveną zvezdą, 1994 z AC Milan
• Puchar Interkontynentalny: 1991 ze Crveną zvezdą
• Superpuchar Europy: 1994 z AC Milan
• Mistrzostwo Jugosławii: 1990, 1991, 1992 ze Crveną zvezdą
• Puchar Jugosławii: 1990, 1992 ze Crveną zvezdą
• Mistrzostwo Włoch: 1993, 1994, 1996 z AC Milan
• Uczestnik MŚ: 1990, 1998 z reprezentacją Jugosławii
• Drugie miejsce w plebiscycie France Football na Najlepszego Piłkarza Europy: 1991

Linki zewnętrzne

• Bałkańskie legendy: Dejan Savićević. balkan-football.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-01)].
• Lob w finale Pucharu Mistrzów z Barceloną
• Gol Dejana w meczu Crvena Zvezda – Żalgiris
• Rzut wolny w meczu z Partizanem Belgrad
• Dejan Savićević w bazie National Football Teams (ang.)
• Profil na worldfootball