Czesław Kupisiewicz
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Profesor nauk humanistycznych | |
Specjalność: dydaktyka ogólna, pedagogika porównawcza | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1959 |
Profesura |
1969 |
Polska Akademia Nauk | |
Status |
członek rzeczywisty |
Doktor honoris causa Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie – 2013 | |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | |
Okres zatrudn. |
1951-1994 |
Uczelnia | |
Prorektor | |
Uczelnia |
Uniwersytet Warszawski |
Okres spraw. |
1969–1972 |
Dziekan | |
Wydział |
Psychologii i Pedagogiki UW |
Okres spraw. |
1973–1979 |
Odznaczenia | |
Czesław Eugeniusz Kupisiewicz (ur. 13 lipca 1924 w Sosnowcu, zm. 5 listopada 2015[1][2] w Warszawie[3]) – polski humanista, specjalista w dziedzinie pedagogiki, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki, prorektor Uniwersytetu Warszawskiego i dziekan Wydziału Psychologii i Pedagogiki tej uczelni, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk.
Obszar jego zainteresowań obejmował dydaktykę ogólną, historię wychowania i myśli pedagogicznej, a także pedagogikę ogólną i porównawczą[4]. Jest autorem jednego z najpopularniejszych w Polsce podręczników do dydaktyki[5][6].
Edukacja i praca zawodowa
[edytuj | edytuj kod]Uczęszczał do Gimnazjum im. Stanisława Staszica. Szkoły tej jednak nie ukończył, ze względu na wybuch wojny[6]. Studia wyższe odbył w Uniwersytecie Warszawskim, gdzie w 1951 uzyskał tytuł magistra pedagogiki. Z tą uczelnią związana była również większość jego życia zawodowego. Od 1952 należał do PZPR[7]. Na UW obronił doktorat w 1959, a w 1969 uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych[4][8]. W latach 1965–1969 był wicedyrektorem ds. badań resortowego Instytutu Badań Pedagogicznych. W 1969 został prorektorem Uniwersytetu Warszawskiego. Funkcję tę pełnił przez dwa lata[9]. W latach 1970–1973 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego w Komisji Ekspertów do Opracowania Raportu o Stanie Oświaty w PRL[4]. Od 1973 przez sześć lat pełnił funkcję dziekana Wydziału Psychologii i Pedagogiki Uniwersytetu Warszawskiego[10][9]. W 1976 został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, a w 1986 jej członkiem rzeczywistym[11]. Od 1978 przez sześć lat był redaktorem naczelnym „Rocznika Pedagogicznego”, a przez kolejnych siedem lat redaktorem naczelnym „Kwartalnika Pedagogicznego” (do 1991). W 1994 został emerytowanym profesorem UW, kontynuując działalność naukową. W latach 1990–2007 był członkiem Komitetu Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, a w latach 1998–2000 przewodniczącym Rady Naukowej Stowarzyszenia Oświatowców Polskich. W czasie swojej pracy na uczelni wypromował 26 doktorów nauk humanistycznych[9].
Oprócz funkcji kierowniczych na Uniwersytecie Warszawskim i w instytucjach związanych z nauką był członkiem wielu organizacji naukowych i dydaktycznych. Był między innymi członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Nauk o Wychowaniu IAES, Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów oraz ekspertem UNESCO do spraw szkolnictwa wyższego[4][9].
Publikacje i dorobek naukowy
[edytuj | edytuj kod]Był autorem licznych publikacji z zakresu dydaktyki i pedagogiki. Do najważniejszych należy 27 publikacji zwartych, z których 7 przetłumaczono na inne języki. Był redaktorem naukowych 10 dzieł zbiorowych. Najistotniejsze pozycje jego dorobku naukowego to: osiemnastokrotnie wydawane Podstawy dydaktyki (1978), pięciokrotnie wydawane Nauczanie programowane (1964). W 2012 ukazała się Dydaktyka. Podręcznik akademicki. Oprócz tego w jego dorobku znajdują się m.in.: Niepowodzenia dydaktyczne. Przyczyny i niektóre środki zaradcze (1966), Paradygmaty i wizje reform oświatowych (1985), Szkolnictwo w procesie przebudowy (1996), Dydaktyka ogólna (2000), Szkoła w XX wieku (2006), Szkice z dziejów dydaktyki (2010) i inne[9].
Nagrody i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Za działalność naukową, dydaktyczną i organizacyjną był wielokrotnie nagradzany, między innymi nagrodami Ministra Nauki (pięciokrotnie nagrodą I stopnia) i rektora Uniwersytetu Warszawskiego. Otrzymał również odznaczenia państwowe, w 1953 Srebrny Krzyż Zasługi, w 1963 Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, a w 1979 Krzyż Komandorski tego orderu. W 1983 wyróżniony odznaką Odznaka Zasłużony Nauczyciel PRL (1983). Otrzymał także medal Akademii Nauk Pedagogicznych Ukrainy przyznany w 2005 „Za wybitne osiągnięcia naukowe” i w tym samym roku uhonorowany przez Ministerstwo Oświaty i Wychowania oraz „Głos Nauczycielski” tytułem „Nauczyciela nauczycieli”[4][9].
W maju 2013 otrzymał wyróżnienie w postaci doktoratu honoris causa nadanego przez Akademię Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie[2].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Syn Franciszka i Konstancji[3]. 13 listopada 2015 został pochowany na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie (Wólka Weglowa)[12].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zmarł Prof. Dr Hab. Czesław Kupisiewicz. pedagogika.chat.edu.pl. [dostęp 2015-11-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)]. (pol.).
- ↑ a b Zmarł klasyk polskiej pedagogiki - prof.dr hab. Czesław Kupisiewicz dr h.c.. sliwerski-pedagog.blogspot.com. [dostęp 2015-11-07]. (pol.).
- ↑ a b Rejestr Spadkowy PL: wyszukiwanie wpisu [online], rejestry-notarialne.pl [dostęp 2022-12-17] .
- ↑ a b c d e Kupisiewicz Czesław. Oficyna Wydawnicza Impuls. [dostęp 2013-01-19].
- ↑ Nowość Impulsu: „Dydaktyka” prof. Kupisiewicza”. ksiazka.net.pl. [dostęp 2013-01-19].
- ↑ a b Zasłużony dla Miasta Sosnowca. sosnowiec.info.pl, 2009-06-04. [dostęp 2013-01-19].
- ↑ Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 497–498. ISBN 83-223-2073-6.
- ↑ Prof. zw. dr hab. cz Czesław Kupisiewicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-01-19] .
- ↑ a b c d e f KUPISIEWICZ, Czesław Eugeniusz. Polska Akademia Nauk. [dostęp 2013-01-19].
- ↑ Dzieje Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego. [dostęp 2013-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-27)].
- ↑ KUPISIEWICZ, Czesław Eugeniusz [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dostęp 2023-02-03] (pol.).
- ↑ Czesław Kupisiewicz. nekrologi.wyborcza.pl. [dostęp 2015-11-30].
- Absolwenci Uniwersytetu Warszawskiego
- Członkowie Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów
- Członkowie Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN
- Członkowie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
- Członkowie rzeczywiści PAN
- Doktorzy honoris causa Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Pochowani na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie
- Polscy pedagodzy
- Prorektorzy Uniwersytetu Warszawskiego
- Urodzeni w 1924
- Zmarli w 2015
- Odznaczeni odznaką tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”
- Wykładowcy Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Warszawskiego
- Ludzie urodzeni w Sosnowcu