Bocianowo (Bydgoszcz)
| Osiedle Bydgoszczy | |
 Os. Bocianowo z lotu ptaka | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| W granicach Bydgoszczy |
1851 |
| Zarządzający |
Eugeniusz Cieślik[1] |
| Populacja (2010) • liczba ludności |
|
| Strefa numeracyjna |
52 |
| Tablice rejestracyjne |
CB |
Położenie na mapie Bydgoszczy
| |
| 53°08′03,5534″N 18°00′37,1135″E/53,134320 18,010309 | |
Bocianowo (niem. Brenkenhof) – osiedle w Bydgoszczy położone na Dolnym Tarasie. Sąsiaduje z osiedlami: Jachcice, Rynkowo, Zawisza, Leśnym, Bielawy oraz Śródmieściem.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Do początku XIX w. na terenach obecnego osiedla znajdował się folwark Bocianowo. W 1851 roku w związku z uruchomieniem przez Towarzystwo Królewskich Kolei Wschodnich linii kolejowej Bydgoszcz-Krzyż do granic Bydgoszczy został włączony obszar między ulicami: Dworcową, Zygmunta Augusta, Artyleryjską i Pomorską, a w następnym roku powstał plan jego zabudowy urbanistycznej. Pozostałą część folwarku w okolicach ul. Artyleryjskiej stanowiła kolonia Małe Bocianowo. Na terenach osiedla znajdowały się wówczas cmentarz gminny na placu Zbawiciela przy ul. Warszawskiej, gdzie w końcu XIX wieku wybudowano luterański kościół Zbawiciela (obecnie przy południowo-zachodniej granicy osiedla) oraz na placu Kościuszki. W 1867 roku kolej nabyła tereny niezbędne do budowy linii kolejowej do Torunia (obecnie nieistniejącej); wytyczono też obecne ulice: Sienkiewicza, Rycerską, Racławicką i Bocianowo, gdzie zamieszkali głównie pracownicy kolei. Natomiast przy ul. Pomorskiej znajdowały się należące do cywilnego właściciela ziemskiego koszary; inny obiekt tego typu powstał w wieloboku ulic Warszawska - Zygmunta Augusta - Sowińskiego - Sobieskiego w latach 1874–1876 ze środków z kontrybucji spłacanej przez Francję[3] (od 2020 w renowacji). Na początku XX w. powstały fabryki: Fabryka Chleba Szwedzkiego (późniejsza „Jutrzenka”) oraz Fabryka Obuwia Weynerowskiego (późniejsza „Kobra”). W 1959 roku wybudowano Zakłady Urządzeń Okrętowych „Famor”[4].
W II dekadzie XXI w. firma Moderator scaliła grunty o powierzchni 5 ha z opuszczonymi obiektami przemysłowymi oraz m.in. byłą siedzibą urzędu celnego. Obszar ten, znajdujący się w rejonie ul. Rycerskiej, Pomorskiej oraz Świeckiej, został przeznaczony na realizację osiedla mieszkaniowego[5], którego pierwsza część nosić będzie nazwę Industria[6]. W celu realizacji tej inwestycji, latem 2020 przeprowadzono rozbiórkę dawnych magazynów kolejowych między ulicami Rycerską a Świecką i Pomorską. Sam budynek dworca towarowego z 1912 roku (Rycerska nr 22)[7] został pozostawiony jako brama na teren nowego Bocianowa i zarazem świadek przemysłowej historii tego miejsca, natomiast likwidacji uległy przylegające do torów skrzydła magazynów z rampami[8]. Mimo przedstawionych planów, budynek dworca towarowego w dalszym ciągu niszczał, a 24 sierpnia 2023 podłożony w nim ogień strawił znaczną część dachu[9].
Równolegle, w latach 2022-2024 przy ul. Zygmunta Augusta 30–38 Bydgoskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego rozpoczęło realizację budynku wielorodzinnego[10][11].
25 listopada 2020 Rada Miejska uchwaliła nowy plan miejscowy dla 35 ha położonych w północnej części dzielnicy między ul. Rycerską, Bocianowo i Chocimską, przewidujący m.in. budowę ulicy Nowoświeckiej (przedłużenia ul. Chocimskiej od Pomorskiej do Rycerskiej) z linią tramwajową od ul. Gdańskiej do Dworca Głównego[12][13].
W XXI wieku przeprowadzono szereg remontów zabytkowych budynków mieszkalnych z przełomu XIX i XX wieku (m.in. przy ul. Bocianowo 33 z symetryczną elewacją frontową, dwoma wejściami umieszczonymi w niewielkich ryzalitach i boniowanym parterem[14] lub przy ul. Bocianowo 32 z ok. 1907[15] - trzypiętrowy, z półkolistym wykuszem w narożniku, zwieńczonym wieżyczką z hełmem i iglicą)[16]. W 2022 zakończono remonty budynków przy ul. Chocimskiej 5 (z secesyjnymi zdobieniami), 10 (z portalem zdobionym płaskorzeźbami orłów i lwa), 26 (dwukondygnacyjna z centralną bramą ozdobioną naczółkiem i płaskorzeźbą z kobiecą głową)[17] oraz u zbiegu ul. Pomorskiej i Hetmańskiej (z l. 1892-1893, proj. Karl Bergner)[18][19].
W wielu miejscach zachowały się ponad stuletnie napisy w języku niemieckim (np. na kamienicy przy ul. Chrobrego 21), które poddawane są renowacji[20].
W 2022 u zbiegu ulic Pomorskiej i Chocimskiej zrealizowano miejski sad[21][22].
Ważniejsze obiekty
[edytuj | edytuj kod]- oświatowe
- Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich – przy ul. Mazowieckiej (Zakłady: Histologii Zwierząt i Hodowli Koni i Zwierząt Futerkowych, Katedry: Biologii Małych Przeżuwaczy i Biochemii Środowiska, Biotechnologii Zwierząt, Fizjologii Zwierząt, Genetyki i Podstaw Hodowli Zwierząt, Higieny Zwierząt i Mikrobiologii Środowiska, Hodowli Bydła, Hodowli Drobiu, Hodowli Trzody Chlewnej, Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej[23])
- Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika – przy ul. Świętojańskiej (Katedry i Zakłady: Antropologii, Balneologii i Medycyny Fizykalnej, Fizjologii Wysiłku Fizycznego, Muzykoterapii, Neurofizjologii Klinicznej, Podstaw Kultury Fizycznej, Terapii Manualnej oraz Zakład Podstaw Prawa Medycznego[24])
- Gimnazjum nr 24 im. Jerzego Sulimy-Kamińskiego - przy ul. Kościuszki
- Szkoła Podstawowa nr 2 - przy ul. Hetmańskiej, zbudowana w 1958[25]
- Szkoła Podstawowa nr 37 - przy ul. Gdańskiej
- tereny zielone
- Plac Kościuszki
- zabytkowe
- Kamienica Carla Bradtke – przy ul. Gdańskiej
- Kamienica Carla Peschela – przy ul. Gdańskiej
- Kamienice Hugona Hechta – przy ul. Gdańskiej
- Willa Carla Grosse – przy ul. Gdańskiej
- Willa Fritza Heroldta – przy ul. Gdańskiej
- Willa Hugona Hechta – przy ul. Gdańskiej
- kamienica przy ul. Mazowieckiej 19 z ok. 1900, z bogato zdobioną elewacją (gzymsy oddzielające piętra oddzielają gzymsy, okna z naczółkami, w narożniku balkony)[26].
- produkcyjne
- Famor – przy ul.Kaszubskiej
- urzędy
- Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej – przy ul. Ogrodowej
- inne
- kamienica ul. Mazowiecka 5 – z lustrzaną instalacją artystyczną z 2012 w bramie (autor: Joanna Rajkowska); ważąca 700 kg instalacja w 2021 została poddana rewitalizacji[27].
W północno-zachodniej części osiedla znajduje się pętla autobusowo-tramwajowa „Rycerska”. Wzdłuż zachodniej granicy osiedla biegną linie kolejowe 18 i 131.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rada Osiedla Bocianowo-Śródmieście-Stare Miasto: Skład Rady. [dostęp 2010-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-03)].
- ↑ Oficjalny Serwis Bydgoszczy - Liczba ludności w jednostkach urbanistycznych. [dostęp 2012-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-29)].
- ↑ Czarne, pruskie orły na znanym budynku. Odnowić czy dać polskie godło?
- ↑ bydzia.pl, opracowanie na podstawie Kalendarza bydgoskiego: Bocianowo. 2005-02-18. [dostęp 2010-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-11)].
- ↑ Kilkaset propozycji na nazwę nowego bydgoskiego osiedla
- ↑ Ta część Bydgoszczy odżyje. Powstanie postindustrialne BociaNowe
- ↑ Industria Dworzec przy Rycerskiej w Bydgoszczy. Tak zmieni się stara stacja towarowa
- ↑ Powstaje nowe Bocianowo. Industria - czyli start mieszkaniowej inwestycji
- ↑ Grupa Moderator wydała oświadczenie w sprawie pożaru dawnego dworca towarowego. Niewiele z niego wynika
- ↑ Duże zmiany w okolicy dworca PKP. BTBS zaczyna inwestycję, Komunalni już budują
- ↑ Nowe mieszkania z BTBS do wzięcia. W samym centrum Bydgoszczy
- ↑ Bocianowo z harmonijną zabudową
- ↑ Nowy plan dla Śródmieścia. Rewolucja na Bocianowie i Londynku
- ↑ Bocianowo zyskało świeżo wyremontowaną, efektowną kamienicę
- ↑ Bocianowo też staje się coraz ładniejsze. Odnawianie elewacji kamienic trwa
- ↑ Narożna kamienica z wieżyczką po remoncie. W tej części Bydgoszczy ostatnio wypiękniało więcej budynków
- ↑ Kolejna kamienica na tej ulicy pięknieje. Efekt domina?
- ↑ Dbamy o zabytki. Kapitalna zmiana przy ważnym skrzyżowaniu
- ↑ Dbamy o zabytki. Metamorfozy wiekowych kamienic
- ↑ Stare niemieckie i polskie napisy wyeksponowane w elewacji wyremontowanej kamienicy
- ↑ Po owoce do miejskiego sadu
- ↑ W centrum Bydgoszczy powstanie miejski sad. Dzięki BBO
- ↑ Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy: Wydziały. [dostęp 2010-04-07].
- ↑ Uniwersytet Mikołaja Kopernika: Wydziały i jednostki Collegium Medicum. [dostęp 2010-04-07].
- ↑ Zmienia się ważny budynek na Bocianowie. Będzie ładniej i cieplej
- ↑ Narożna kamienica w Śródmieściu Bydgoszczy pięknieje
- ↑ Bydgoska brama z luster będzie błyszczeć jak nowa. Rewitalizacja dzieła Joanny Rajkowskiej
