Australia Telescope Compact Array
30°18′46″S 149°33′01″E/-30,312778 149,550278
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Organizacja | |
| Lokalizacja |
24 km na zachód od Narrabri, Nowa Południowa Walia |
| Zakres widma |
mikrofale |
| Rozpoczęcie budowy |
1983 |
| Ukończenie budowy |
1988 |
| Gruntowna przebudowa |
2000 |
| Typ | |
| Rozdzielczość kątowa | |
| Długość ogniskowej |
7[1] m |
Położenie na mapie Nowej Południowej Walii  | |
Położenie na mapie Australii  | |
| 30°18′46″S 149°33′01″E/-30,312778 149,550278
| |
| Strona internetowa | |
Australia Telescope Compact Array (ATCA) – radiointerferometr składający się z sześciu anten parabolicznych, znajdujący się w Obserwatorium Paula Wilda[2] około 24 km na zachód od miasta Narrabri w stanie Nowa Południowa Walia w Australii[1]. Jego operatorem jest Wydział Astronomii i Nauk Kosmicznych CSIRO[1]. ATCA jest częścią australijskiej sieci radioteleskopów o nazwie Australia Telescope National Facility[2].
Opis
[edytuj | edytuj kod]Australia Telescope Compact Array składa się z sześciu identycznych anten parabolicznych. Każda z nich ma średnicę 22 metry, waży 270 ton i ma własne źródło zasilania. Pięć anten umiejscowionych jest na torze szynowym o długości 3 km biegnącym ze wschodu na zachód. Dodatkowy krótki tor o długości 214 metrów biegnie w kierunku północ-południe. Te pięć anten może się przemieszczać i pracować w różnych konfiguracjach. Prędkość przemieszczania się anten wynosi 4 km/h. Anteny w trakcie obserwacji stoją nieruchomo, przemieszczane są tylko pomiędzy obserwacjami. Szósta antena znajduje się 3 km na zachód od toru głównego. Sygnały z anten kierowane są kablami do centrum kontrolnego, gdzie są przetwarzane. Obrót anteny o 360° zajmuje 9 minut[1].
Radioteleskop odbiera fale radiowe o długości od 3 mm do 20 cm[1].
W ciągu roku około 80% czasu przeznaczone jest na obserwacje, niecałe 4% to przerwy spowodowane złą pogodą lub awariami, pozostały czas zajmuje konserwacja i testy. Radioteleskop może być sterowany z pomieszczenia kontrolnego lub zdalnie poprzez Internet[1].
Obserwatorium jest udostępnione dla zwiedzających[3].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Plan budowy radioteleskopu ATCA powstał w 1981 roku po tym, jak zrezygnowano z budowy Australian Synthesis Telescope (AST) zaproponowanego w roku 1975 przez CSIRO i zespół uniwersytetów. Projekt ATCA został zaaprobowany przez władze federalne w sierpniu 1982 roku. Zmiana władz w 1983 roku sprawiła, że projekt został zawieszony, lecz w listopadzie tegoż roku uzyskał akceptację i można było rozpocząć budowę. Australia Telescope Compact Array ujrzał „pierwsze światło” w sierpniu 1988 roku, lecz został oficjalnie otwarty miesiąc później, 2 września. Było to wówczas jedyne takie obserwatorium na półkuli południowej. Koszt budowy wyniósł 50 milionów dolarów australijskich[2].
Radioteleskop ATCA przeszedł modernizacje ukończone w 2000, 2008 i 2009 roku, które m.in. poszerzyły zakres odbieranych fal o fale milimetrowe. Modernizacja ukończona w listopadzie 2000 roku była gruntowną modernizacją, która trwała kilka lat. W jej trakcie m.in. zainstalowano nowe odbiorniki, zbudowano dodatkowy boczny tor szynowy, biegnący na północ od toru głównego, odnowiono powierzchnie anten oraz poszerzono zakres odbieranych fal radiowych[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g The Australia Telescope Compact Array – Fast Facts. CSIRO, luty 2013. [dostęp 2016-09-25]. (ang.).
- ↑ a b c d Australia Telescope Compact Array. [w:] CSIROpedia [on-line]. CSIRO. [dostęp 2016-09-25]. (ang.).
- ↑ Narrabri Visitors Centre. [w:] Australia Telescope National Facility [on-line]. CSIRO. [dostęp 2016-09-25]. (ang.).