Akcent przeciągły
| Â | â |
| Ĉ | ĉ |
| C̭ | c̭ |
| D̂ | d̂ |
| Ð̂ | ð̂ |
| Ê | ê |
| Ĝ | ĝ |
| Ĥ | ĥ |
| Î | î |
| Ĵ | ĵ |
| K̂ | k̂ |
| L̂ | l̂ |
| M̂ | m̂ |
| N̂ | n̂ |
| Ô | ô |
| R̂ | r̂ |
| Ŝ | ŝ |
| ẞ̂ | ß̂ |
| Ʃ̂ | ʃ̂ |
| Þ̂ | þ̂ |
| Û | û |
| X̂ | x̂ |
| Ẑ | ẑ |
| Ʒ̂ | ʒ̂ |
Akcent przeciągły (cyrkumfleks, łac. circumflexus, gr. περισπωμένος / perispomenos), często nazywany daszkiem, to znak diakrytyczny używany w językach: esperanto, francuskim, greckim, rumuńskim, słowackim, portugalskim, kaszubskim i innych. Jest też używany w statystyce, gdzie na ogół oznacza wynik estymacji.
Użycie
[edytuj | edytuj kod]- afrykanerski – oznaczenie samogłoski o nieregularnej, niesprecyzowanej wymowie
- transliteracja bułgarska – oznaczenie szwy, odpowiednikiem w cyrylicy jest ъ
- cziczewa – ŵ oznacza spółgłoskę szczelinową dwuwargową dźwięczną [β]
- esperanto – akcent zmienia brzmienie spółgłoski. Litery ĉ, ĝ, ĥ, ĵ i ŝ są, podobnie jak polskie znaki, integralną częścią alfabetu
- francuski – może występować nad wszystkimi samogłoskami oprócz y, najczęściej oznacza zanik spółgłoski s lub samogłoski e, także służy do odróżniania znaczenia homonimów, wtedy oznacza samogłoskę długą
- friulski, jèrriais, walijski – akcent przeciągły używany jest nad â, ê, î, ô i û, i oznacza długą samogłoskę.
- grecki – w grece klasycznej akcent przeciągły oznacza akcentowaną samogłoskę długą, wymawianą w tonie wznosząco-opadającym. Język nowogrecki nie jest już językiem tonalnym, jednak z użycia akcentu przeciągłego w ortografii zrezygnowano dopiero w 1982 roku. Obecnie do oznaczania samogłosek akcentowanych używa się wyłącznie akcentów ostrych.
- portugalski, wietnamski – akcent przeciągły nad literą zmienia jej wartość fonetyczną – dana samogłoska wymawiana jest wyżej
- rumuński – obecnie daszek występuje tylko nad â i î, dawniej także nad ô i û. Służy on do oznaczenia samogłoski /ɨ/. Użycie â i î regulowane jest przez odpowiednie zasady ortograficzne.
- słowacki – daszek (vokáň) zmienia literę „o” w dyftong /u̯o/.
- śląski – w ślabikŏrzowym szrajbōnku nad samogłoską ô oznacza nagłos (uo) występujący w niektórych wschodnich dialektach (np. Ôstŏw te ôkno ôtwarte. Ôblykej sie.).
- walijski – zaznaczenie długich samogłosek.
W języku prasłowiańskim intonacją cyrkumfleksalną nazywa się intonację opadającą.
W Unikodzie cyrkumfleks występuje w wersjach:
| Znak | Unicode | Kod HTML | Nazwa unikodowa | Nazwa polska |
|---|---|---|---|---|
| ^ | U+005E | ˆ lub ^ lub ^
|
CIRCUMFLEX ACCENT | cyrkumfleks |
| ˆ | U+02C6 | ˆ lub ˆ
|
MODIFIER LETTER CIRCUMFLEX ACCENT | cyrkumfleks modyfikujący |
| ̂ | U+0302 | ̂ lub ̂
|
COMBINING CIRCUMFLEX ACCENT | cyrkumfleks dostawny |