Akamas (półwysep)

Półwysep Akamas

Półwysep Akamas na mapie Cypru
Państwo	Cypr
Powierzchnia	230 km²
Rodzaj obiektu	półwysep
Położenie na mapie Europy Półwysep Akamas
35°02′24″N 32°19′12″E

Szlak Afrodyty

Wąwóz Avakas

Moutti tis Sotiras

Półwysep Akamas – europejski półwysep o powierzchni 230 km², położony w północno-zachodniej części Cypru, oblany wodami Morza Śródziemnego.

Historia

Teren półwyspu był użytkowany jako brytyjski poligon artyleryjski na zasadzie autonomii. Wojsko opuściło go w 1999. W nielicznych, małych miejscowościach zamieszkiwali tutaj głównie Turcy, którzy po inwazji Turcji na Cypr przenieśli się do części okupowanej przez Turków. Mniej było Greków, którzy wyprowadzili się do miast lub emigrowali z kraju. Obecność wojskowa i brak penetracji turystycznej wpłynęło korzystnie na nienaruszony rozwój przyrody.

W latach 1993 i 1995 sporządzono dwie części raportu Banku Światowego oraz Unii Europejskiej, który nosił tytuł „Conservation Managament Plan”. Zakładał on dla półwyspu, obejmującego 230 km², różne formy ochrony przyrody, w tym 87 km² stanowić miał obszar odpowiednika rezerwatu ścisłego.

Geologia i przyroda

Półwysep ma narys trójkąta zajętego przez jedno z pasm gór Trodos. Tworzy go sfałdowane i silnie zerodowane podłoże wapienne o wysokości w części centralnej 350–400 m n.p.m., z najwyższym wierzchołkiem 428 m n.p.m. (nieużywana kopalnia magnezu). Skaliste brzegi w dużej mierze maja formę klifów (najbardziej strome od północnego wschodu). Centrum zajmują zbiorowiska śródziemnomorskich kolczastych krzewów oraz roślin zielnych. Na północnym zachodzie i południu rosną zagajniki z pinią i makia (wtórna, dawniej lasy) z dominującym jałowcem. Krajobraz wzbogacają pojedyncze drzewa. Większe zgrupowania roślinne występują przy nielicznych źródłach, strumieniach, a także w parowach i jarach. Rosną tu m.in. cyprysy, storczyki i chruścina jagodna.

Na półwyspie stwierdzono występowanie 120 gatunków ptaków, w tym sępa i gniazdującego na wyspie orła południowego. W okresie przelotów można tu spotkać bociany, czaple i żurawie. Naliczono też szesnaście gatunków motyli, liczne węże i dwadzieścia gatunków innych gadów, w tym kameleona pospolitego, jak również żółwie, w tym żółwie morskie.

Ochrona

Mimo dużej wartości przyrodniczej półwyspu nie podjęto dotąd żadnych prób jego kompleksowej ochrony. Urządzane są tu polowania, częściowo wydawane są pozwolenia na inwestycje budowlane. Cypryjska Rada Ministrów w 2000 roku, pod wpływem lobbystów, rozszerzyła lokalną strefę zagospodarowania turystycznego pod rozbudowę ośrodków rekreacyjnych. Utworzenie form ochrony przyrody na terenie półwyspu postulował Ruch na rzecz Ekologii i Środowiska (gr. Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών). Obszar półwyspu nadal ulega degradacji i dewastacji, zmniejsza się funkcja rolnicza, w tym tradycyjne uprawy (cytryny, oliwki), porzucane i opuszczane są gospodarstwa rolne i siedliska, nasila się presja urbanizacyjna generująca problemy związane z niszczeniem zabytków i miejsc o wartościach kulturowych.

Turystyka

Na terenach półwyspu (przede wszystkim na wschodzie) wytyczono kilka szlaków turystycznych, m.in. szlak Afrodyty czy Smiyiés. Dodatkowo prowadzi tędy europejski szlak długodystansowy E4. Preferowane jest zwiedzanie samochodami terenowymi.

Galeria

• 
  Widok ogólny na wybrzeże
• 
  Łąki przybrzeżne
• 
  Roślinność półwyspu
• 
  Ścieżka turystyczna

Zobacz też

• Moutti tis Sotiras (szczyt na półwyspie)