Marcos Portugal
| |
| Imię i nazwisko |
Marcos António da Fonseca Portugal |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
24 marca 1762 |
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci |
7 lutego 1830 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Marcos António da Fonseca Portugal, też Portogallo (ur. 24 marca 1762 w Lizbonie, zm. 7 lutego 1830[a] w Rio de Janeiro)[1][2] – portugalski kompozytor i dyrygent.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Został ochrzczony jako Marcos, syn Manuela Antónia da Ascenção i Joaquiny Teresy Rosy, w dzieciństwie i młodości nazywany Marcos António. Odrzucił nazwisko ojca, przybierając nazwisko protektora rodziny – José Correia da Fonseca Portugal[1][2].
6 sierpnia 1771 został przyjęty do Seminário da Patriarcal w Lizbonie, gdzie studiował kompozycję u João de Sousy Carvalho; uczył się tam także śpiewu i gry organowej[2]. W latach 1783–1785 pracował jako śpiewak i organista kościelny. W tym czasie rozpoczął działalność kompozytorską[1]. W latach 1785–1792 był dyrygentem Teatro do Salitre w Lizbonie[1][3]. W 1792, jako stypendysta dworu królowej Marii I, wyjechał do Neapolu, gdzie komponował i wystawiał opery i operetki, cieszące się dużym powodzeniem. Jego opera La confusione della somiglianza była wystawiana w także Dreźnie, Mediolanie, Wiedniu i Berlinie[1].
Po powrocie od Lizbony w 1800 został kierownikiem i pierwszym kapelmistrzem kapeli królewskiej oraz dyrektorem Teatro Nacional de São Carlos, którą to funkcję sprawował przez 10 lat. Gdy w listopadzie 1807 wojska Napoleona weszły do Lizbony Portugal nie wyjechał razem z rodziną królewską do Brazylii, tylko pozostał w kraju i nadal prowadził Teatr. W tym czasie finał jego kantaty La speranza został zaadaptowany na portugalski hymn narodowy i pełnił tę funkcję do 1834[b]. W styczniu 1811 Portugal wraz ze swoim bratem Simão (kompozytorem muzyki kościelnej) wyjechał do Rio de Janeiro i dołączył do królewskiego dworu. Tam ponownie objął stanowisko kierownika i pierwszego kapelmistrza kapeli dworskiej, znacznie podnosząc poziom wykonawczy zespołu muzycznego i operowego[1][3]. W 1813 został dyrektorem nowo otwartego Teatro São João, w którym wystawiał również swoje opery i utwory sceniczne[3].
Po śmierci królowej Marii I skomponował w 1817 hymn aklamacyjny dla króla Jana VI[3]. Jego utwór Hino da independência skomponowany dla uczczenia uzyskania przez Brazylię niepodległości, został po raz pierwszy wykonany 12 października 1822[3].
Podczas pobytu w Brazylii Portugal ciężko się rozchorował i nie wrócił już do ojczyzny. Zmarł w Rio de Janeiro w 1830[1].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Portugal komponował przede wszystkim utwory sceniczne różnego rodzaju: opery (seria i buffa), operetki, farsy, burleski, intermezza do tekstów głównie portugalskich i włoskich, utrzymanych w powszechnie wówczas panującym stylu szkoły neapolitańskiej trzeciej generacji[1]. Styl włoski cechuje również jego pieśni, utwory wokalno-instrumentalne i kompozycje o charakterze religijnym[1][3].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j Morawska 2004 ↓.
- ↑ a b c
David Cranmer: Portugal (Portogallo), Marcos António (da Fonseca). [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2018-05-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-10)]. via Oxford University Press. (ang.).
- ↑ a b c d e f Cranmer 2004 ↓.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Katarzyna Morawska: Portugal Marcos. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 8: Pe–R część biograficzna. Kraków: PWM, 2004. ISBN 83-224-0837-4. (pol.).
- David Cranmer: Portugal Portogallo, Marcos António (da Fonseca). W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. P. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Marcos Portugal w bazie AllMusic (ang.)
- Marcos Portugal – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- Marcos Portugal w bazie Discogs.com (ang.)
- Dyskografia Marcos Portugal w bazie MusicBrainz (ang.)