Minorka
Zdjęcie satelitarne wyspy | |
Kontynent | |
---|---|
Państwo | |
Akwen | |
Powierzchnia |
668 km² |
Populacja • liczba ludności • gęstość |
|
Położenie na mapie Balearów | |
Położenie na mapie Hiszpanii | |
39°58′N 4°05′E/39,966667 4,083333 | |
Minorka (hiszp., katal. Menorca) – wyspa hiszpańska na Morzu Śródziemnym, druga co do wielkości w archipelagu Balearów. Długość to około 50 km, szerokość około 16 km, powierzchnia 668 km². Zamieszkuje ją około 92 000 mieszkańców. Głównym miastem wyspy jest Mahón (katal. Maó), a najwyższym szczytem – El Toro.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wyspa słynie ze wspaniałych, unikatowych w swej klasie megalitów, takich jak navety – kamienne grobowce komorowe, czy taule – w jęz. katal. oznaczające stół. W starożytności należała do Kartaginy, następnie do Rzymu. W V wieku zdobyta przez Wandalów, pod koniec VIII wieku przez Maurów i dołączona do Kalifatu Kordoby.
Od XIII wieku pod władaniem Aragonii, następnie część Hiszpanii. Zdobyta przez Brytyjczyków w 1708 w czasie wojny o sukcesję hiszpańską, była w ich rękach przez następne 70 lat. Zdobyta przez Francuzów w 1756 podczas wojny siedmioletniej, zwrócona w 1763 według postanowień pokoju paryskiego. W 1782 zdobyta przez Hiszpanię. Ponownie zdobyta przez Wielką Brytanię w roku 1798, ostatecznie przyznana Hiszpanii w 1803 przez pokój w Amiens.
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]Jako wyspa należąca do wspólnoty autonomicznej Balearów, Minorka posiada własny podział administracyjny i proporcjonalną reprezentację w Parlamencie i Senacie królestwa. Jest ona podzielona na następujące gminy:
- Alaior
- Ciutadella de Menorca, dawna stolica wyspy
- Es Castell założona przez Anglików, nosiła nazwę Georgetown.
- Es Mercadal
- Es Migjorn Gran lub Es Mitjorn Gran Miejscowość rodzinna miejscowego szewca, sławnego ze swej długowieczności Joana Riudavets Molla.
- Ferreries
- Mahón (katal. Maó), miasto od którego katalońskiej nazwy bierze swą nazwę majonez, stało się stolicą wyspy dzięki naturalnemu portowi o charakterze strategicznym
- Sant Climent, która należy do gminy Mahón.
- Llucmassanes mała wólka należąca do gminy Mahón.
- Sant Lluís Założona przez Francuzów.
Klimat
[edytuj | edytuj kod]Miesiąc | Sty | Lut | Mar | Kwi | Maj | Cze | Lip | Sie | Wrz | Paź | Lis | Gru | Roczna |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Średnie temperatury w dzień [°C] | 14.1 | 14.2 | 15.9 | 18.0 | 21.6 | 25.8 | 28.9 | 29.2 | 26.2 | 22.7 | 18.1 | 15.2 | 20,8 |
Średnie dobowe temperatury [°C] | 10.8 | 10.8 | 12.3 | 14.3 | 17.8 | 21.8 | 24.9 | 25.4 | 22.6 | 19.4 | 14.9 | 12.1 | 17,2 |
Średnie temperatury w nocy [°C] | 7.5 | 7.4 | 8.6 | 10.6 | 13.9 | 17.8 | 20.8 | 21.5 | 18.9 | 16.1 | 11.6 | 9.0 | 13,6 |
Opady [mm] | 52 | 54 | 38 | 45 | 37 | 14 | 3 | 20 | 61 | 78 | 88 | 61 | 546 |
Średnia liczba dni z opadami | 7.1 | 6.9 | 5.8 | 6.0 | 4.4 | 2.0 | 0.6 | 2.0 | 5.4 | 7.4 | 8.1 | 8.8 | 63,6 |
Wilgotność [%] | 77 | 76 | 73 | 72 | 70 | 64 | 63 | 65 | 70 | 75 | 75 | 77 | 72 |
Średnie usłonecznienie [h] | 144 | 146 | 202 | 222 | 270 | 311 | 347 | 312 | 225 | 183 | 142 | 130 | 2632 |
Źródło: Agencia Estatal de Meteorología[1] (liczba dni z opadami dla wartości 1 mm, wysokość 91 m n.p.m., 4 km od morza, 1981-2010) |
Sty | Lut | Mar | Kwi | Maj | Cze | Lip | Sie | Wrz | Paź | Lis | Gru | Rok |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
14,6 | 13,8 | 14,1 | 15,7 | 18,7 | 22,2 | 24,4 | 25,8 | 25,1 | 22,9 | 20,4 | 17,1 | 19,6 |
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Flaga Minorki
-
Taula z obszaru Talatì de Dalt około 4 km na zachód od Mahón
-
Cales Coves of Minorca
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Standard climate values. Menorca, Aeropuerto – Agencia Estatal de Meteorología.
- ↑ Maó average sea temperature – seatemperature.org.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- [Strona dla chcących odwiedzić wyspę] [online], visita-menorca.com [zarchiwizowane z adresu 2018-08-07] .
- [Zdjęcia z opisami wyspy] [online], dellimages.com [zarchiwizowane z adresu 2019-04-02] .