Przejdź do zawartości

Estoński Apostolski Kościół Prawosławny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wersja do druku nie jest już wspierana i może powodować błędy w wyświetlaniu. Zaktualizuj swoje zakładki i zamiast funkcji strony do druku użyj domyślnej funkcji drukowania w swojej przeglądarce.
Estoński Apostolski Kościół Prawosławny
Eesti Apostlik-Õigeusu Kirik
Ilustracja
Sobór Świętych Symeona i Anny w Tallinnie – główna świątynia Kościoła
Państwo

 Estonia

Siedziba

Tallinn
Wismari tänav 32
10136 Tallinn

Data powołania

1923; 1996 (autonomia od Patriarchy Konstantynopola)

Wyznanie

prawosławne

Patriarchat

Konstantynopolitański

Sobór

Świętych Symeona i Anny w Tallinnie

Metropolita

metropolita Tallinna i całej Estonii Stefan

Dane statystyczne (2015)
Liczba wiernych

7000[potrzebny przypis]

Liczba diecezji

3

Liczba dekanatów

11

Liczba parafii

65

Liczba klasztorów

1 (skit)

Powierzchnia

45 226 km²

Położenie na mapie Tallinna
Położenie na mapie Estonii
Ziemia59°25′54,7017″N 24°43′34,6386″E/59,431862 24,726289
Strona internetowa

Estoński Apostolski Kościół Prawosławny (est. Eesti Apostlik-Õigeusu Kirik) – autonomiczny Kościół prawosławny podlegający jurysdykcji patriarchy Konstantynopola.

Historia

Sobór Przemienienia Pańskiego w Parnawie
Sobór Zaśnięcia Matki Bożej w Tartu

W 1923 przedstawiciele Estońskiego Samorządnego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego wystąpili, nie bez nacisku ze strony władz państwowych, o przejście pod jurysdykcję patriarchy Konstantynopola i o przyznanie autokefalii. Tomos patriarchy z 7 lipca 1923 przyznawał jedynie autonomię, kroku tego nie uznał Rosyjski Kościół Prawosławny. Nowa struktura kościelna otrzymała nazwę Prawosławnej Metropolii Estońskiej, podzielonej na eparchie tallińską i narewską. Od 1935 w użyciu jest nazwa Estoński Apostolski Kościół Prawosławny. W 1939 prawosławni stanowili 17,5% ogółu społeczeństwa, posiadali 156 parafii, 2 czynne klasztory, a łączna liczba wiernych kształtowała się w granicach 210 tys.

Po przyłączeniu Estonii do ZSRR podjęty został szereg kroków wymierzonych w Estoński Apostolski Kościół Prawosławny: zamknięty został wydział teologiczny uniwersytetu tallińskiego oraz jedyne seminarium duchowne. 23 września 1940 synod Kościoła został zmuszony do zwrócenia się do Patriarchatu Moskiewskiego o ponowne przyjęcie, z zachowaniem statusu cerkwi samorządnej i bez zmian wśród hierarchii. 31 maja 1941 patriarcha Moskwy ogłosił powrót Estońskiego Apostolskiego Kościoła Prawosławnego do Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej. Decyzja ta, potwierdzona w 1945, spotkała się ze sprzeciwem części wiernych oraz metropolity Aleksandra, którzy emigrowali z kraju.

Po upadku ZSRR 54 parafie należące do tej pory do Estońskiego Kościoła Prawosławnego wyraziły wolę przyłączenia się do emigracyjnych struktur podległych patriarsze Konstantynopola. 22 lutego 1996 patriarszy tomos podtrzymał decyzję z 1923 o przyjęciu prawosławnych Estonii pod swoją jurysdykcję. Tymczasowym zwierzchnikiem Estońskiego Apostolskiego Kościoła Prawosławnego został metropolita Finlandii. Decyzja ta spotkała się ze zdecydowanym sprzeciwem Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. W 2010 obydwa Kościoły zadeklarowały jednak chęć wznowienia kontaktów[1].

Prawosławie w Estonii – sytuacja obecna

Na terenie Estonii Estoński Apostolski Kościół Prawosławny działa równolegle z Estońskim Kościołem Prawosławnym Patriarchatu Moskiewskiego. Grupuje on przede wszystkim przedstawicieli mniejszości rosyjskiej, podczas gdy Estoński Apostolski Kościół Prawosławny zrzesza niewielką grupę prawosławnych Estończyków[2]. Historycznie wyznaniem dominującym w Estonii był protestantyzm (luteranizm).

Struktura Kościoła

Od 1999 na czele Kościoła stoi metropolita Tallinna i całej Estonii Stefan (Charalambides), pochodzący z Cypru[3]. Oprócz niego w skład soboru biskupów Kościoła wchodzą również: biskup Tartu Eliasz oraz biskup parnawski i saremski Aleksander[4].

Liczbę wiernych kościoła szacuje się na 7 tys.[potrzebny przypis]

Podział administracyjny

W skład Kościoła wchodzą trzy eparchie:

W jurysdykcji Kościoła działa też żeński skit św. Jana Chrzciciela w Reo[8].

Przypisy

  1. Estonia: dwa Kościoły prawosławne wznawiają kontakty.
  2. Ławreszuk M., Prawosławie wobec tendencji nacjonalistycznych i etnofiletystycznych. Studium teologiczno-kanoniczne, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2009, ISBN 978-83-7507-045-3, s. 281–285.
  3. METROPOLIIT
  4. Synod. [dostęp 2010-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-14)].
  5. Struktura EAKP – Archieparchia tallińska fr. 
  6. Struktura EAKP – Eparchia parnawska i saremska fr. 
  7. Struktura EAKP – Eparchia Tartu fr. 
  8. Église Orthodoxe d´Estonie – Monastère

Bibliografia