Władysław
Władysław – imię męskie pochodzenia słowiańskiego złożone z dwu członów: vlad- „władać” oraz -slav „sława”[1] i oznacza „ten, który włada sławą”, tj. „sławny, znamienity”.
Pierwszym Władysławem wśród Piastów był Władysław I Herman, syn Kazimierza I Odnowiciela i Dobroniegi Marii. Istnieje teoria, iż jest to pierwotnie imię bułgarskie, zapożyczone przez Węgry do Polski[2] i za pośrednictwem polskim zaszczepione w Czechach. Na polskim gruncie powstała również inna forma tego imienia, bardziej dostosowana do specyfiki jęz. polskiego: Włodzisław. Nie jest możliwe dokładne określenie, która z tych form pojawiła się w Polsce wcześniej, jakkolwiek w obu przypadkach dotyczy to XI wieku. Ostatnim Władysławem wśród Piastów był Władysław zatorski, z linii książąt cieszyńskich i oświęcimskich, zmarły pod koniec XV wieku[2].
Istnieje również bardzo rzadko występująca forma Ładysław, stanowiąca zapożyczenie z języków sąsiednich, zwł. czeskiego i słowackiego.
Żeński odpowiednik: Władysława
„Włodzisław” wyraźnie nazwany zakonnikiem reguły św. Benedykta (fratri nostro Wladislao de Polonia monacho dieti monasterii nostri[3]).
Patronem tego imienia jest św. Władysław, król Węgier.
Od imienia Władysław pochodzi nazwisko Władysławski nadane Gabrielowi Prowancjuszowi na cześć królewicza Władysława (z rodu Wazów), którego był nauczycielem.
Władysław imieniny obchodzi: 12 czerwca i 30 czerwca (przesunięte z 27 czerwca), 25 września lub 4 maja.
Osoby noszące imię Władysław
Królowie i książęta polscy o imieniu Władysław
- Władysław I Herman (ok. 1043–1102)
- Władysław II Wygnaniec (1105–1159)
- Władysław III Laskonogi (1161/7–1231)
- Władysław Odonic (ok. 1190–1239)
- Władysław opolski (ok. 1225–1281/2)
- Władysław Łokietek (1260/61–1333)
- Władysław Biały (ok. 1330–1388)
- Władysław Opolczyk (1326/30–1401)
- Władysław II Jagiełło (ok. 1362–1434)
- Władysław III Warneńczyk (1424–1444)
- Władysław IV Waza (1595–1648)
Zobacz też:
Inne
- Władysław Anders – generał
- Władysław Bartoszewski – polityk
- Władysław Bobowski – biskup tarnowski
- Władysław Broniewski – poeta
- Władysław Ciastoń – milicjant
- Władysław Demski – błogosławiony Kościoła Katolickiego
- Władysław Dzierżyński – neurolog
- Władysław Ekielski – architekt
- Władysław Findeisen – profesor Politechniki Warszawskiej
- Władysław z Gielniowa
- Władysław Gomułka – polityk
- Władysław Gosiewski – matematyk
- Władysław Grabski – polityk
- Władysław Hańcza – aktor
- Władysław Hasior – rzeźbiarz
- Władysław Henzel – pułkownik Wojska Polskiego
- Władysław Jabłonowski – generał
- Władysław Jabłonowski – lekarz
- Władysław Kierdelewicz – trener
- Władysław Komar – lekkoatleta, mistrz olimpijski
- Władysław Kowalski – aktor
- Władysław Kowalski – polityk
- Władysław Kruczek – polityk
- Władysław Łuczyński – malarz
- Władysław Malecki – malarz
- Władysław Marcinkowski – rzeźbiarz
- Władysław Mickiewicz – działacz emigracyjny, syn Adama
- Władysław Miśkiewicz - oficer powstania styczniowego
- Władysław Orkan – poeta
- Władysław Orlicz – matematyk
- Władysław Raczkiewicz – polityk
- Władysław Raginis – kapitan Wojska Polskiego
- Władysław Reichelt – polityk
- Władysław Reymont – pisarz
- Władysław Jozafat Sapieha – wojewoda brzeskolitewski
- Władysław Segda – szermierz
- Władysław Sikorski – generał
- Władysław Skoczylas – drzeworytnik
- Władysław Stasiak – urzędnik państwowy
- Władysław Strzemiński – malarz
- Władysław Szkop – polityk
- Władysław Szpilman – kompozytor
- Władysław Ślewiński – malarz
- Władysław Tatarkiewicz – filozof
- Władysław Terlecki – pisarz
- Władysław Turski – informatyk
- Władysław Waszczuk – piłkarz ukraiński polskiego pochodzenia
- Władysław Witwicki – polski psycholog, filozof, tłumacz, lektor radiowy, teoretyk sztuki i artysta
- Władysław Zambrzycki – pisarz
- Władysław Ziółek – duchowny katolicki
- Władysław Żeleński – kompozytor
- Władysław Żmuda – piłkarz
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Studia z filologii polskiej i słowiańskiej, t. 31-32, 1993 s. 208.
- ↑ a b Delimata, M., Dziecko w Polsce średniowiecznej, Poznań 2004, ISBN 83-7177-361-7.
- ↑ Genealogia Piastów. Oswald Balzer. wyd. 1980.