Ulem: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 07:16, 5 paź 2023

Ten artykuł od 2010-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Ulem – muzułmański teolog i uczony. Słowo pochodzi z wyrazu arabskiego alim, oznaczającego uczonego. W skład grupy ulemów wchodzili wszyscy duchowni muzułmańscy: muftiowie oraz imamowie. Ulemów określa się również mianem znawców szariatu. Ich główną siedzibą były meczety. Główną rolę posiadał meczet al-Azhar w Kairze.

Sunnici wyróżniają cztery główne szkoły prawa muzułmańskiego:

szafi’icką, dominującą w Indonezji, Malezji, Jemenie, Kurdystanie i wschodniej Afryce;
hanaficką, dominującą w Turcji, krajach Lewantu, Indiach, Egipcie, Pakistanie, Azji Środkowej i Chinach;
malikicką, dominującą w północnej i zachodniej Afryce;
hanbalicką, dominującą w Arabii Saudyjskiej i Zjednoczonych Emiratach Arabskich.

Do szyickich szkół prawa zaliczają się dżafaryci (Iran, Irak, Azerbejdżan, Afganistan), ismailici (wschodni Tadżykistan, północno-wschodni Afganistan) i zajdyci (północny Jemen).

W XX wieku w większości krajów arabskich (oprócz Arabii Saudyjskiej i Iranu) ulemowie tracili na znaczeniu. Rządy walczyły z silną pozycją duchownych, usuwając opozycję. Władza ulemów była coraz bardziej ograniczana. W 1961 roku uniwersytet al-Azhar w Kairze został poddany nadzorowi państwowemu. W tym samym czasie szkoły islamskie zamykano w Turcji i zastępowano je kontrolowanymi przez państwo szkołami religijnymi. Podobny proceder stosowano w Algierii po uzyskaniu niepodległości.

W 1979 roku podczas rewolucji w Iranie duchowni pod przywództwem Chomeiniego przejęli władzę, którą dzierżą do dzisiaj. Talibowie, którzy rządzą Afganistanem, także wywodzą się z islamskiego duchowieństwa.

Jednak najważniejszym zadaniem ulemów jest interpretacja i zastanawianie się nad znaczeniem islamskiego prawa w społeczeństwie oraz dysputy. Ulemowie są strażnikami muzułmańskiej tradycji oraz nauczycielami. Stanowią konserwatywną część muzułmańskiej ludności państw arabskich.

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 {{dopracować|źródła=2010-06}}
+[[Plik:Muslim scholar2 in kurta1860eastbengal.jpg|mały|Muzłumański uczony sfotografowany ok. 1860 we wschodnim [[Bengal]]u]]
-'''Ulem''' – muzułmański teolog i uczony. Słowo pochodzi z wyrazu [[język arabski|arabskiego]] ''alim'', oznaczającego uczonego. W skład grupy ulemów wchodzili wszyscy duchowni muzułmańscy : [[mufti]]owie oraz [[imam]]owie. Ulemów określa się również mianem znawców [[szariat]]u. Ich główną siedzibą były [[meczet]]y. Główną rolę posiadał meczet al-Azhar w [[Kair]]ze.
+'''Ulem''' – muzułmański teolog i uczony. Słowo pochodzi z wyrazu [[język arabski|arabskiego]] ''alim'', oznaczającego uczonego. W skład grupy ulemów wchodzili wszyscy duchowni muzułmańscy: [[mufti]]owie oraz [[imam]]owie. Ulemów określa się również mianem znawców [[szariat]]u. Ich główną siedzibą były [[meczet]]y. Główną rolę posiadał meczet [[al-Azhar]] w [[Kair]]ze.
-[[Sunnizm|Sunnici]] wyróżniają cztery główne szkoły prawa muzułmańskiego:
+[[Sunnizm|Sunnici]] wyróżniają cztery główne [[Mazhab|szkoły prawa]] muzułmańskiego:
-* [[Szafi’ici|szafi`icką]], dominującą w [[Indonezja|Indonezji]], [[Malezja|Malezji]], [[Jemen|Jemenie]], [[Kurdystan|Kurdystanie]] i wschodniej [[Afryka|Afryce]];
+* [[Szafi’ici|szafi’icką]], dominującą w [[Indonezja|Indonezji]], [[Malezja|Malezji]], [[Jemen]]ie, [[Kurdystan]]ie i wschodniej [[Afryka|Afryce]];
-* [[Hanafici|hanaficką]], dominującą w [[Turcja|Turcji]], krajach [[Lewant|Lewantu]], [[Indie|Indiach]], [[Egipt|Egipcie]], [[Pakistan|Pakistanie]], [[Azja Środkowa|Azji Środkowej]] i [[Chiny|Chinach]];
+* [[Hanafici|hanaficką]], dominującą w [[Turcja|Turcji]], krajach [[Lewant]]u, [[Indie|Indiach]], [[Egipt|Egipcie]], [[Pakistan]]ie, [[Azja Środkowa|Azji Środkowej]] i [[Chiny|Chinach]];
-* [[Maliki|malikicką]], dominującą w północnej i zachodniej Afryce;
+* [[Malikici|malikicką]], dominującą w północnej i zachodniej Afryce;
 * [[Hanbalici|hanbalicką]], dominującą w [[Arabia Saudyjska|Arabii Saudyjskiej]] i [[Zjednoczone Emiraty Arabskie|Zjednoczonych Emiratach Arabskich]].
 Do [[Szyizm|szyickich]] szkół prawa zaliczają się [[Szkoła dżafarycka|dżafaryci]] ([[Iran]], [[Irak]], [[Azerbejdżan]], [[Afganistan]]), [[Ismailizm|ismailici]] (wschodni [[Tadżykistan]], północno-wschodni Afganistan) i [[zajdyci]] (północny Jemen).
-W [[XX wiek]]u w większości krajów arabskich (oprócz Arabii Saudyjskiej i Iranu) ulemowie tracili na znaczeniu. Rządy walczyły z silną pozycją duchownych usuwając opozycję. Władza ulemów była coraz bardziej ograniczana. W roku [[1961]] [[uniwersytet al-Azhar]] w Kairze został poddany nadzorowi państwowemu. W tym samym czasie szkoły islamskie zamykano w Turcji i zastępowano je kontrolowanymi przez państwo szkołami religijnymi. Podobny proceder stosowano w [[Algieria|Algierii]] po uzyskaniu niepodległości.
+W XX wieku w większości krajów arabskich (oprócz Arabii Saudyjskiej i Iranu) ulemowie tracili na znaczeniu. Rządy walczyły z silną pozycją duchownych, usuwając opozycję. Władza ulemów była coraz bardziej ograniczana. W 1961 roku [[uniwersytet al-Azhar]] w Kairze został poddany nadzorowi państwowemu. W tym samym czasie szkoły islamskie zamykano w Turcji i zastępowano je kontrolowanymi przez państwo szkołami religijnymi. Podobny proceder stosowano w [[Algieria|Algierii]] po uzyskaniu niepodległości.
-W roku [[1979]] podczas rewolucji w Iranie duchowni pod przywództwem [[Ruhollah Chomejni|Chomeiniego]] przejęli władzę, którą dzierżą do dzisiaj. [[Talibowie]], którzy rządzili Afganistanem także wywodzą się z islamskiego duchowieństwa.
+W 1979 roku podczas rewolucji w Iranie duchowni pod przywództwem [[Ruhollah Chomejni|Chomeiniego]] przejęli władzę, którą dzierżą do dzisiaj. [[Talibowie]], którzy rządzą Afganistanem, także wywodzą się z islamskiego duchowieństwa.
 Jednak najważniejszym zadaniem ulemów jest interpretacja i zastanawianie się nad znaczeniem islamskiego prawa w społeczeństwie oraz dysputy. Ulemowie są strażnikami muzułmańskiej tradycji oraz nauczycielami. Stanowią konserwatywną część muzułmańskiej ludności państw arabskich.
+{{Kontrola autorytatywna}}
-[[Kategoria:Islam]]
+[[Kategoria:Teolodzy muzułmańscy| ]]