Włodzimierz Eugeniusz Karwowski
Włodzimierz Eugeniusz Karwowski (ur. 13 września 1912 w Kielcach, zm. 29 maja 1978 w Auckland) – oficer Wojska Polskiego, pilot Polskich Sił Powietrznych, dowódca 306. dywizjonu myśliwskiego.
| 2 zwycięstwa | |
 major pilot
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
39. pułk piechoty |
| Stanowiska |
dowódca dywizjonu |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
   
| |
.svg){kind=small}
Życiorys
edytujSyn Mikołaja Chłopka i Anieli z domu Chodnikiewicz. W rodzinnych Kielcach ukończył szkołę powszechną, a następnie uczył się w tamtejszym gimnazjum im. Stefana Żeromskiego. Egzamin maturalny zdał w 1934 r., w czasie wakacji ukończył kurs szybowcowy. Od września rozpoczął służbę wojskową 39. pułku piechoty i przeszedł kurs unitarny w Szkole Podchorążych Piechoty w Różanie. Po jego ukończeniu od stycznia 1935 r. uczył się w Szkole Podchorążych Lotnictwa Rezerwy w Dęblinie[1]. Od października rozpoczął szkolenie w ramach Szkoły Podchorążych Lotnictwa. W czasie nauki w szkole zmienił nazwisko na Karwowski[2]. Naukę ukończył w 1937 r. z 20. lokatą i jako pilot podporucznik[3] został przydzielony do 121. eskadry myśliwskiej 2. pułku lotniczego[4].
W lutym 1939 r. został instruktorem i wychowawcą w Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie[5]. Po wybuchu II wojny światowej latał na PZL P.7a w szkolnej eskadrze myśliwskiej osłaniającej dęblińską szkołę. Po ataku ZSRR na Polskę został ewakuowany na południe kraju, a następnie przekroczył granicę z Rumunią. Uniknął internowania i przez Jugosławię i Grecję, na pokładach statków „Ajos Nikolaos” i „Ville de Strasbourg”, przedostał się do Francji. Został przydzielony do Polskiej Bazy Lotniczej w Lyon-Bron, następnie znalazł się w pierwszej grupie Polaków skierowanych na szkolenie myśliwskie w Montpelier[6]. Po ukończeniu szkolenia znalazł się w kluczu z kpt. Janem Pentzem i ppor. Bohdanem Andersem przydzielonym do Groupe de Chasse II/6 stacjonującej w Anglure-Vornarce[7]. W czasie kampanii francuskiej uzyskał 1/2 pewnego zwycięstwa nad He 111[8] oraz 1/2 nad Do 17[9].
Po zakończeniu walk został ewakuowany drogą morską do Wielkiej Brytanii na pokładzie statku „Apapa”, trafił do bazy polskiego lotnictwa w Blackpool. Otrzymał numer służbowy RAF P-1284[10] i 26 lipca 1940 r. został przydzielony do Dywizjonu 302, w jego składzie walczył podczas bitwy o Anglię, 15 września 1940 r. został zestrzelony podczas walki, ale zdołał wylądować przymusowo[11].
Powrócił do latania bojowego i 18 września 1940 r. zestrzelił Ju 88[12]. Miesiąc później, 18 października, wziął udział w locie bojowym w trudnych warunkach pogodowych. Był jednym z trzech pilotów, którzy zdołali powrócić na lotnisko macierzyste[13]. W 1941 r. brał udział w lotach ofensywnych nad Francję i Belgię, w listopadzie został mianowany dowódcą eskadry „B” w 302 dywizjonie a w styczniu 1942 r. dowódcą eskadry „A”[14]. Po odbyciu tury lotów bojowych został w maju 1942 skierowany na odpoczynek do 58 Operational Training Unit w Grangemouth na stanowisko instruktora[5].
Do latania bojowego powrócił w grudniu 1942 r. jako dowódca eskadry „B” w 316. dywizjonie myśliwskim[15]. 14 marca 1943 r. został powołany na stanowisko dowódcy 306. dywizjonu myśliwskiego. W styczniu 1944 r. został przeniesiony na stanowisko szefa strzelania powietrznego na stacji lotniczej Northolt, w marcu został polskim oficerem łącznikowym przy 12. Grupie Lotniczej[16]. W 1944 r. ożenił się z oficerem WAAF Pamelą Cumberlege. Następnie, od czerwca 1944 do lutego 1945 r., pełnił funkcję szefa polskich pilotów w 84 Ground Support Unit. W marcu otrzymał awans do stopnia majora i objął stanowisko szefa strzelania powietrznego stacji lotniczej Leconfield, gdzie służył do zakończenia działań wojennych[5].
Został zdemobilizowany w 1947 r., w czasie służby wylatał 2100 godzin. Na liście Bajana został sklasyfikowany na 159. pozycji z zaliczonymi dwoma zestrzeleniami pewnymi i 1/2 uszkodzeniem[17]. Nie zdecydował się na powrót do Polski rządzonej przez władze komunistyczne, wyemigrował do Nowej Zelandii, gdzie prowadził farmę. Zmarł 29 maja 1978 r. w Auckland, został pochowany na tamtejszym cmentarzu Purewa Cemetery[18].
Ordery i odznaczenia
edytujZa swą służbę został odznaczony:
- Krzyżem Walecznych – trzykrotnie,
- Medalem Lotniczym – czterokrotnie,
- Polową Odznaką Pilota (nr 346),
- Croix de Guerre[19].
Przypisy
edytuj- ↑ Pawlak 2009 ↓, s. 167.
- ↑ Włodzimierz Karwowski. Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej. [dostęp 2023-03-02]. (pol.).
- ↑ Rybka, Stepan 2003 ↓, s. 30.
- ↑ Zieliński, Matusiak, Gretzyngier 2015 ↓, s. 105.
- ↑ a b c Skrzydlata Polska 1973 ↓, s. 27.
- ↑ Śliżewski 2010 ↓, s. 68.
- ↑ Belcarz 2012 ↓, s. 14.
- ↑ Śliżewski 2010 ↓, s. 116.
- ↑ Śliżewski 2010 ↓, s. 303.
- ↑ Krzystek 2012 ↓, s. 264.
- ↑ Zieliński, Matusiak, Gretzyngier 2015 ↓, s. 106.
- ↑ Król 1990 ↓, s. 107.
- ↑ Król 1990 ↓, s. 109.
- ↑ Matusiak 2003 ↓, s. 39.
- ↑ Zieliński 2005 ↓, s. 83.
- ↑ Zieliński 2005 ↓, s. 84.
- ↑ Lista Bajana. Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej. [dostęp 2023-01-31]. (pol.).
- ↑ Włodzimierz Eugeniusz Karwowski. Niebieska eskadra - groby, cmentarze, pomniki, miejsca pamięci polskich lotników. [dostęp 2023-03-01]. (pol.).
- ↑ Belcarz 2012 ↓, s. 122.
Bibliografia
edytuj- Bartłomiej Belcarz: Grupa Myśliwska Montpellier 1940. Sandomierz: Wydawnictwo Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-65-8. OCLC 833931912.
- Wacław Król: Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1990. ISBN 83-11-07695-2. OCLC 834110269.
- Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
- Wojtek Matusiak: 306 Dywizjon Myśliwski Toruński. Warszawa: Bellona, 2003. ISBN 83-11-09714-3. OCLC 830534634.
- Jerzy Pawlak: Absolwenci Szkoły Orląt: 1925-1939. Warszawa: Retro-Art, 2009. ISBN 83-87992-22-4. OCLC 69472829.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja CDCN: „Księgarnia Akademicka”, 2003. ISBN 83-7188-691-8. OCLC 831137079.
- Grzegorz Śliżewski: Gorzka słodycz Francji : polscy piloci myśliwscy wiosny 1940. Warszawa ; Piekary Śląskie: ZP Wydawnictwo - ZP Grupa, 2010. ISBN 978-83-61529-42-2. OCLC 750525221.
- Józef Zieliński: Lotnicy polscy w Bitwie o Wielką Brytanię. Warszawa: Oficyna Wydawnicza MH, 2005. ISBN 83-906620-4-3. OCLC 838825949.
- Józef Zieliński, Wojtek Matusiak, Robert Gretzyngier: Polscy lotnicy w Bitwie o Anglię. Warszawa: Bellona, 2015. ISBN 978-83-11-13984-8. OCLC 924759692.
- Włodzimierz Eugeniusz Karwowski. „Skrzydlata Polska”. 51-52/1973, 23-30 grudnia 1973. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.