Stefan Ludwik Grodecki
Stefan Ludwik Grodecki vel Stefan Gnyś[1] (ur. 25 sierpnia 1903 w Niedźwiedziu, zm. 16 sierpnia 1968 w Warszawie)[2] – porucznik Wojska Polskiego, obrońca Westerplatte, odznaczony Orderem Virtuti Militari.
_of_Westerplatte-7.09.1939.jpg) Polscy oficerowie po kapitulacji Westerplatte, 7 września 1939. Od lewej: chor. Edward Szewczuk, por. Stefan Grodecki, kpt. Mieczysław Słaby, kpt. Franciszek Dąbrowski, ppor. Zdzisław Kręgielski | |
 porucznik obserwator
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1929–1930, 1934–1945 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
2 pułk lotniczy, |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
port morski Gdańsk, |
| Odznaczenia | |
        
| |
.svg){kind=small}
.JPG)
Zarys biografii
edytujBył synem Jana i Karoliny. Szkołę powszechną ukończył w 1915, egzamin dojrzałości zdał w 1923. Rozpoczął studia na Politechnice Gdańskiej na wydziale budowy maszyn i elektryki, lecz ich nie ukończył, gdyż 14 sierpnia 1929 został powołany do czynnej służby wojskowej w Szkole Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie i w 2 pułku lotniczym w Krakowie. We wrześniu 1930 przeniesiono go do rezerwy. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1932 i 84. lokatą w korpusie oficerów rezerwy aeronautyki[1].
1 sierpnia 1934 został przyjęty do pracy w Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte. Sprawował tam nadzór nad urządzeniami technicznymi, dźwigami w basenie portowym, siecią wodociągową i elektryczną. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 40. lokatą w korpusie oficerów rezerwy aeronautyki[1]. Podczas obrony WST we wrześniu 1939, był adiutantem majora Henryka Sucharskiego. Po kapitulacji Westerplatte trafił do niewoli niemieckiej, którą przebył jako jeniec wojenny w Oflagu II C Woldenberg.
Po oswobodzeniu oflagu powrócił do Polski i do października 1945 pracował na kierowniczym stanowisku w porcie morskim Gdańsk. W latach 1945–1950 był zatrudniony w Centrali Zbytu Produktów Przemysłu Węglowego Gdańsk-Gdynia jako starszy inżynier ruchu, kierownik techniczny portu węglowego, a następnie jego główny inżynier. Od stycznia 1950 do kwietnia 1954 był naczelnym inżynierem ruchu w Zarządzie Portu Gdańsk-Gdynia. W kwietniu 1954 – po reorganizacji przedsiębiorstwa portowego – został przeniesiony do Warszawy na stanowisko głównego mechanika w Ministerstwie Żeglugi-Centralnym Zarządzie Portów.
Był członkiem Związku Polaków (do 1939), Związku Obrońców Westerplatte i ZBoWiD-u. Zmarł 16 sierpnia 1968. Został pochowany na warszawskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B18, rząd 1, grób 8)[3].
Stefan Ludwik Grodecki był żonaty z Joanną z domu Kramarz, z którą miał dwoje dzieci: Jana (ur. 1946) i Barbarę (ur. 1949). Jego rodzonym bratem był ks. prałat Stanisław Grodecki (1906 - 1983), w czasie wojny kapelan 8 pułku ułanów i więzień KL Dachau. Po wojnie proboszcz parafii św. Mikołaja w Krakowie. [4]
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari – 1945
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 1955
- Złoty Krzyż Zasługi – 1952
- Srebrny Krzyż Zasługi – 1946
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę – 1938
- Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk – 1947
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- Medal 10-lecia Polski Ludowej
- Złota odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Morza” – 1956
Film
edytujW wyreżyserowanym przez Stanisława Różewicza filmie fabularnym Westerplatte postać por. Stefana Grodeckiego zagrał Mieczysław Milecki[5]. Z kolei w filmie Tajemnica Westerplatte w reżyserii Pawła Chochlewa Grodeckiego zagrał Borys Szyc[6].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 555.
- ↑ Grodecki Stefan Ludwik. Westerplatte. [dostęp 2015-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-20)].
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-18].
- ↑ Tadeusz Isakowicz-Zaleski, Wspomnienie o ks. Stanisławie Grodeckim, kapelanie wojskowym [online], Ks.Tadeusz Isakowicz-Zaleski [dostęp 2022-09-01] (pol.).
- ↑ Westerplatte. IMDb. [dostęp 2015-05-03]. (ang.).
- ↑ Tajemnica Westerplatte. Filmweb. [dostęp 2015-05-03].
Bibliografia
edytuj- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
- Grodecki Stefan Ludwik. Westerplatte. [dostęp 2015-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-20)].