Piskorzowate[2], kozowate[3], kózkowate[4] (Cobitidae) – rodzina słodkowodnych ryb karpiokształtnych (Cypriniformes).

Piskorzowate
Cobitidae[1]
Swainson, 1838
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – Cobitis shikokuensis
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

karpiokształtne

Rodzina

piskorzowate

Synonimy
  • Cobitididae

Zasięg występowania

edytuj

Europa, Azja i Maroko. Najwięcej gatunków znanych jest z południowej Azji[5].

W Polsce występuje koza, koza złotawa, koza dunajska, śliz i piskorz.

Cechy charakterystyczne

edytuj

Ciało wydłużone, walcowate, pokryte drobnymi łuskami lub nagie. Otwór gębowy w położeniu dolnym, otoczony kilkoma parami (3–6 par[5]) wąsików. Liczba i układ wąsików zależny od gatunku. Zęby gardłowe jednoszeregowe. Piskorzowate reagują na zmiany ciśnienia atmosferycznego. Niektóre gatunki mają silnie unaczyniony odcinek jelita, dzięki któremu mogą oddychać powietrzem atmosferycznym. Maksymalna długość ciała wynosi 40 cm[5].

Klasyfikacja

edytuj
 
Bocja szara (Botia modesta)
 
Somileptus gongota

Większość autorów zalicza do piskorzowatych 240 gatunków ryb zgrupowanych w podrodzinach Botiinae i Cobitinae. Wykazane w badaniach różnice morfologiczne (Nalbant, 2002) i molekularne (Šlechtová et al., 2006; 2007; Tang et al., 2005; 2006) okazały się na tyle istotne, że liczącą 7 rodzajów podrodzinę Botiinae podniesiono do rangi rodziny Botiidae[6][7].

Rodzaje zaliczane do Cobitidae sensu lato[8]:

AcanthopsoidesAcantopsisBibarbaBotiaCanthophrysChromobotiaCobitisIksookimiaKichulchoiaKoreocobitisKottelatlimiaLepidocephalichthysLepidocephalusLeptobotiaMicrocobitisMisgurnusNeoeucirrhichthysNiwaellaPangioParabotiaParalepidocephalusParamisgurnusProtocobitisSabanejewiaSinibotiaSyncrossusYasuhikotakia

Rodzajem typowym rodziny jest Cobitis.

Ochrona w Polsce

edytuj

Wszystkie gatunki rodziny Cobitidae występujące w Polsce są objęte ścisłą ochroną gatunkową[9].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Cobitidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  3. Wally Kahl, Burkard Kahl, Dieter Vogt: Atlas ryb akwariowych. Przekład: Henryk Garbarczyk i Eligiusz Nowakowski. Warszawa: Delta W-Z, 2000. ISBN 83-7175-260-1.
  4. Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-12286-2.
  5. a b c Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006, s. 146. ISBN 0-471-25031-7.
  6. Tang Q. i inni. Phylogeny of the East Asian botiine loaches (Cypriniformes, Botiidae) inferred from mitochondrial cytochrome b gene sequences. „Hydrobiologia”. 544, s. 249–258, 2005. 
  7. Ng, Heok H.. Botia udomritthiruji, a new species of botiid loach from southern Myanmar (Teleostei: Botiidae). „Zootaxa”. 1608, s. 41-49, 2007. 
  8. Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer’s Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 9 września 2013 [dostęp 2013-09-20] (ang.).
  9. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2011 r. nr 237, poz. 1419)

Bibliografia

edytuj
  • Maria Brylińska: Ryby słodkowodne Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1986. ISBN 83-01-12286-2.
  • Froese, R. & D. Pauly: Family Cobitidae - Loaches. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org, 2008. [dostęp 2009-03-26]. (ang.).