Moduł:Kalendarium/12-05
Moduł danych z listą wydarzeń, których rocznica przypada 5 grudnia.
Ten artykuł zawiera treści wydzielone lub skopiowane z innego artykułu Wikipedii. Zawarta tu treść pochodzi w całości lub w części z artykułu Wikiprojekt:Rocznice/ekspozycje/12-05. Zobacz pełną listę autorów tego artykułu. Treści pochodzące z Wikipedii są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach. |
- 2024 (lata zakończone na 4 lub 9) – 10 wydarzeń, 7 grup plików, 1979 znaków
- 2025 (lata zakończone na 0 lub 5) – 10 wydarzeń, 6 grup plików, 1887 znaków
- 2026 (lata zakończone na 1 lub 6) – 8 wydarzeń, 7 grup plików, 1190 znaków
- 2027 (lata zakończone na 2 lub 7) – 7 wydarzeń, 5 grup plików, 1551 znaków → wymagane minimum
- 2028 (lata zakończone na 3 lub 8) – 6 wydarzeń, 5 grup plików, 1376 znaków → wymagane minimum
- INNE – 5 wydarzeń, 3 grupy plików, 334 znaki
Instrukcja dla modułu |
---|
Każdy rekord zawiera następujące parametry:
((mały opis umieszczany w treści wydarzenia||opis alt|nazwa pliku na commons)).
Pod jednym opisem można umieścić więcej plików podając kolejne pary: ((mały opis umieszczany w treści wydarzenia||opis alt X|nazwa pliku X na commons|opis alt Y|nazwa pliku Y na commons ...)). Przykład jest w Moduł:Kalendarium/03-04 w roku 1678, gdzie podlinkowane są 3 pliki dźwiękowe.
|
[edytuj]
2024
5 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Kryspina, Krystyna i Saba
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1624 – zmarł szwajcarski naturalista Gaspard Bauhin (na portrecie), profesor anatomii człowieka i botaniki na Uniwersytecie w Bazylei, rozróżnił jednostki systematyczne: rodzaj (genus) i gatunek (species) oraz wprowadził binominalną nomenklaturę roślin
- 1894 – ukończono budowę Reichstagu (na fotografii)
- 1914 – urodzili się: niemiecki powieściopisarz Hans Hellmut Kirst, zawodowy żołnierz, autor popularnych powieści o tematyce wojennej (Fabryka oficerów, trylogia 08/15), oraz polski prozaik, felietonista, dramatopisarz, tłumacz, scenarzysta filmowy Stanisław Dygat, autor prozy, w której problematykę egzystencjalną i narodową łączy z groteską, m.in. sfilmowanej powieści Jezioro Bodeńskie, będącej rozrachunkiem z Polską przedwojenną
- 1929 – urodził się polski reżyser i scenarzysta filmowy Stanisław Bareja, autor popularnych filmów komediowych (Poszukiwany, poszukiwana, Nie ma róży bez ognia, Miś) i seriali telewizyjnych (Alternatywy 4, Zmiennicy)
- 1974 – na antenie BBC wyemitowano ostatni odcinek Latającego Cyrku Monty Pythona
2025
5 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Kryspina, Krystyna i Saba
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1870 – zmarł francuski pisarz Alexandre Dumas, autor powieści historyczno-przygodowych, jak: Trzej muszkieterowie czy Hrabia Monte Christo
- 1890 – urodził się austriacko-niemiecki reżyser filmowy Fritz Lang (na fotografii podczas pracy nad filmem „Kobieta na Księżycu”), twórca m.in. ekspresjonistycznego filmu science fiction Metropolis
- 1925 – urodziła się Anna Świderkówna, tłumaczka, biblistka, papirolog, filolog klasyczny, popularyzatorka wiedzy o świecie antycznym; tegoż dnia zmarł polski powieściopisarz i nowelista Władysław Stanisław Reymont (na fotografii), autor powieści Chłopi za którą dostał literacką Nagrodę Nobla w 1924. Trzy jego powieści zostały sfilmowane
- 1945 – u wybrzeży Florydy podczas misji szkoleniowej zniknęła eskadra samolotów torpedowo-bojowych Grumman TBF Avenger
- 1975 – list 59 intelektualistów do władz PRL zawierający protest przeciwko projektowanym zmianom w Konstytucji
- 1975 – w Warszawie uroczyście oddano do użytku Dworzec Centralny (na fotografii)
2026
5 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Kryspina, Krystyna i Saba
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1791 – zmarł austriacki kompozytor Wolfgang Amadeusz Mozart (na portrecie), jeden z najwybitniejszych na świecie. Pozostawił po sobie 40 symfonii, 40 koncertów, kilkanaście mszy, 20 oper
- 1901 – urodził się amerykański producent filmowy Walt Disney
- 1911 – urodził się polski kompozytor, pianista i dyrygent Władysław Szpilman (na fotografii). Skomponował ponad 500 piosenek
- 1931 – wysadzono w powietrze moskiewską Cerkiew Chrystusa Zbawiciela w celu zbudowania na jej miejscu gigantycznego gmachu Pałacu Rad, którego budowy jednak nigdy nie ukończono
- 1936 – w ZSRR uchwalono Konstytucję Zwycięskiego Socjalizmu
- 1946 – urodził się polski poeta, tłumacz, literaturoznawca, wykładowca uniwersytecki Tadeusz Sławek
- 2011 – w osamotnieniu i zaniedbaniu zmarła Violetta Villas, polska artystka estradowa, śpiewaczka, kompozytorka i autorka tekstów. Miała słuch absolutny, grała na fortepianie, puzonie i skrzypcach
2027
5 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Kryspina, Krystyna i Saba
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1792 – generał Jerzy Waszyngton został, znów jednogłośnie, wybrany po raz drugi przez Kolegium Elektorów na urząd Prezydenta Stanów Zjednoczonych
- 1812 – epilog kampanii rosyjskiej: Napoleon wyjechał ze Smorgoni do Paryża, powierzając dowództwo nad resztkami Wielkiej Armii Muratowi (który armię samowolnie opuścił miesiąc później, 16 stycznia)
- 1867 – urodził się Józef Piłsudski (na fotografii), działacz PPS, twórca i dowódca Legionów Polskich, Naczelnik Państwa, Pierwszy Marszałek Polski; po udanym zbrojnym zamachu przeciw konstytucyjnym władzom Polski aż do śmierci przywódca autorytarnych rządów sanacji
- 1907 – urodziła się polska pisarka Alina Centkiewiczowa, współautorka – wraz z mężem, Czesławem – książek podróżniczych, głównie o tematyce polarnej; pierwsza Polka, która stanęła na Antarktydzie
- 1952 – nad Londynem zaległ „Wielki smog” – przyczyna śmierci kilkunastu tysięcy osób
- 1957 – w Leningradzie został zwodowany lodołamacz „Lenin” (na fotografii), pierwszy cywilny statek o napędzie jądrowym
- 1992 – telewizja Polsat rozpoczęła emisję za pośrednictwem satelity Eutelsatu
2028
5 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Kryspina, Krystyna i Saba
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1443 – urodził się Giuliano della Rovere, późniejszy papież Juliusz II
- 1928 – urodziła się Barbara Krafftówna (na fotografii), aktorka warszawskich teatrów (grała m.in. w Dramatycznym u Swinarskiego i we Współczesnym u Axera), publiczności telewizyjnej znana z występów w Kabarecie Starszych Panów i z roli w serialu Czterej pancerni i pies
- 1933 – ratyfikacja 21. poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych uchyliła 18. poprawkę, znosząc tym samym prohibicję
- 1953 – Józef Światło, wysokiej rangi funkcjonariusz Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, zbiegł na Zachód
- 1988 – zmarł pisarz Teodor Parnicki (na fotografii), autor powieści historycznych; szerszej publiczności znane są jego wczesne dzieła – Aecjusz, ostatni Rzymianin i Srebrne orły
- 2008 – zmarł Aleksy II, patriarcha Moskwy i całej Rusi (zwierzchnik Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego)
2029
5 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Kryspina, Krystyna i Saba
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1839 – urodził się generał George Custer (na fotografii), w bitwie nad Little Bighorn pokonany przez Indian dowodzonych przez Szalonego Konia i Siedzącego Byka
- 1889 – Otto Lilienthal opublikował pracę Lot ptaka jako podstawa sztuki latania, w której przedstawił teoretyczne podstawy lotu szybowcowego (ilustracja)
- 1894 – ukończono budowę Reichstagu
- 1929 – urodził się polski reżyser i scenarzysta filmowy Stanisław Bareja, autor popularnych filmów komediowych (Poszukiwany, poszukiwana, Nie ma róży bez ognia, Miś) i seriali telewizyjnych (Alternatywy 4, Zmiennicy); tegoż dnia zawiązano Centrolew, antysanacyjną koalicję sił lewicowych i centrowych (na fotografii wiec Centrolewu w 1930 r.)
- 1974 – na antenie BBC wyemitowano ostatni odcinek Latającego Cyrku Monty Pythona
- 1979 – zmarł polski socjolog Józef Chałasiński, profesor i rektor Uniwersytetu Łódzkiego, zajmował się socjologią kultury i myśli społecznej (Społeczeństwo i wychowanie, Kultura amerykańska)
2030
5 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Kryspina, Krystyna i Saba
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1590 – podczas konklawe, które zebrało się po śmierci Urbana VII (najkrócej panującego papieża, który zmarł po zaledwie 12 dniach pontyfikatu) nowym papieżem jednogłośnie został wybrany 55-letni biskup Cremony Niccolò Sfondrati, który przyjął imię Grzegorz XIV
- 1830 – generał Józef Chłopicki został ogłoszony dyktatorem powstania listopadowego; tegoż dnia w Konserwatorium Paryskim odbyła się premiera Symfonii fantastycznej Hectora Berlioza
- 1870 – zmarł francuski pisarz Alexandre Dumas (na portrecie), autor powieści historyczno-przygodowych, jak: Trzej muszkieterowie czy Hrabia Monte Christo
- 1890 – urodził się austriacko-niemiecki reżyser filmowy Fritz Lang (na fotografii podczas pracy nad filmem „Kobieta na Księżycu”), twórca m.in. ekspresjonistycznego filmu science fiction Metropolis
- 1925 – zmarł polski powieściopisarz i nowelista Władysław Stanisław Reymont, autor powieści Chłopi za którą dostał literacką Nagrodę Nobla w 1924. Trzy jego powieści zostały sfilmowane
2031
5 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Kryspina, Krystyna i Saba
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1791 – zmarł austriacki kompozytor Wolfgang Amadeusz Mozart (na portrecie), jeden z najwybitniejszych na świecie. Pozostawił po sobie 40 symfonii, 40 koncertów, kilkanaście mszy, 20 oper (posłuchaj sonaty fortepianowej C-dur Mozarta)
- 1901 – urodzili się: amerykański producent filmowy Walt Disney (na fotografii), oraz niemiecki fizyk teoretyk Werner Heisenberg, laureat Nagrody Nobla
- 1911 – urodził się polski kompozytor, pianista i dyrygent Władysław Szpilman. Skomponował ponad 500 piosenek
- 1931 – wysadzono w powietrze moskiewską Cerkiew Chrystusa Zbawiciela w celu zbudowania na jej miejscu gigantycznego gmachu Pałacu Rad, którego budowy jednak nigdy nie ukończono
- 2011 – w osamotnieniu i zaniedbaniu zmarła Violetta Villas, polska artystka estradowa, śpiewaczka, kompozytorka i autorka tekstów. Miała słuch absolutny, grała na fortepianie, puzonie i skrzypcach
2032
5 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Kryspina, Krystyna i Saba
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1792 – generał Jerzy Waszyngton został, znów jednogłośnie, wybrany po raz drugi przez Kolegium Elektorów na urząd Prezydenta Stanów Zjednoczonych
- 1812 – epilog kampanii rosyjskiej: Napoleon wyjechał ze Smorgoni do Paryża, powierzając dowództwo nad resztkami Wielkiej Armii Muratowi (który armię samowolnie opuścił miesiąc później, 16 stycznia)
- 1867 – urodził się Józef Piłsudski (na fotografii), działacz PPS, twórca i dowódca Legionów Polskich, Naczelnik Państwa, Pierwszy Marszałek Polski; po udanym zbrojnym zamachu przeciw konstytucyjnym władzom Polski aż do śmierci przywódca autorytarnych rządów sanacji
- 1907 – urodziła się polska pisarka Alina Centkiewiczowa, współautorka – wraz z mężem, Czesławem – książek podróżniczych, głównie o tematyce polarnej; pierwsza Polka, która stanęła na Antarktydzie
- 1952 – nad Londynem zaległ „Wielki smog” (na fotografii Kolumna Nelsona w brudnej mgle) – przyczyna śmierci kilkunastu tysięcy osób
- 1957 – w Leningradzie został zwodowany lodołamacz „Lenin”, pierwszy cywilny statek o napędzie jądrowym
- 1992 – telewizja Polsat rozpoczęła emisję za pośrednictwem satelity Eutelsatu
2033
5 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Kryspina, Krystyna i Saba
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1443 – urodził się Giuliano della Rovere (na portrecie), późniejszy papież Juliusz II
- 1928 – urodziła się Barbara Krafftówna, aktorka warszawskich teatrów (grała m.in. w Dramatycznym u Swinarskiego i we Współczesnym u Axera), publiczności telewizyjnej znana z występów w Kabarecie Starszych Panów i z roli w serialu Czterej pancerni i pies
- 1933 – ratyfikacja 21. poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych uchyliła 18. poprawkę, znosząc tym samym prohibicję
- 1953 – Józef Światło (na fotografii), wysokiej rangi funkcjonariusz Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, zbiegł na Zachód
- 1988 – zmarł pisarz Teodor Parnicki, autor powieści historycznych; szerszej publiczności znane są jego wczesne dzieła – Aecjusz, ostatni Rzymianin i Srebrne orły
- 2008 – zmarł Aleksy II, patriarcha Moskwy i całej Rusi (zwierzchnik Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego)
Wszystkie rocznice
5 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Anastazy, Bartłomiej, Dalmacjusz, Dalmacy, Feliks, Geraldyna, Gerald, Jan, Juliusz, Kryspina, Kryspin, Krystyna, Mikołaj, Pelina, Pelin, Pęcisława i Saba
Wybrane rocznice:
- 1443 – urodził się Giuliano della Rovere (na portrecie), późniejszy papież Juliusz II
- 1590 – podczas konklawe, które zebrało się po śmierci Urbana VII (najkrócej panującego papieża, który zmarł po zaledwie 12 dniach pontyfikatu) nowym papieżem jednogłośnie został wybrany 55-letni biskup Cremony Niccolò Sfondrati, który przyjął imię Grzegorz XIV (na portrecie)
- 1624 – zmarł szwajcarski naturalista Gaspard Bauhin (na portrecie), profesor anatomii człowieka i botaniki na Uniwersytecie w Bazylei, rozróżnił jednostki systematyczne: rodzaj (genus) i gatunek (species) oraz wprowadził binominalną nomenklaturę roślin
- 1791 – zmarł austriacki kompozytor Wolfgang Amadeusz Mozart (na portrecie), jeden z najwybitniejszych na świecie. Pozostawił po sobie 40 symfonii, 40 koncertów, kilkanaście mszy, 20 oper (posłuchaj sonaty fortepianowej C-dur Mozarta)
- 1792 – generał Jerzy Waszyngton (na portrecie) został, znów jednogłośnie, wybrany po raz drugi przez Kolegium Elektorów na urząd Prezydenta Stanów Zjednoczonych
- 1812 – epilog kampanii rosyjskiej: Napoleon wyjechał ze Smorgoni do Paryża, powierzając dowództwo nad resztkami Wielkiej Armii Muratowi (który armię samowolnie opuścił miesiąc później, 16 stycznia) (na portrecie konnym Antoine-Jean Grosa)
- 1830 – w Konserwatorium Paryskim odbyła się premiera Symfonii fantastycznej Hectora Berlioza; tegoż dnia generał Józef Chłopicki (na portrecie) został ogłoszony dyktatorem powstania listopadowego
- 1839 – urodził się generał George Custer (na fotografii), w bitwie nad Little Bighorn pokonany przez Indian dowodzonych przez Szalonego Konia i Siedzącego Byka
- 1867 – urodził się Józef Piłsudski (na fotografii), działacz PPS, twórca i dowódca Legionów Polskich, Naczelnik Państwa, Pierwszy Marszałek Polski; po udanym zbrojnym zamachu przeciw konstytucyjnym władzom Polski aż do śmierci przywódca autorytarnych rządów sanacji
- 1870 – zmarł francuski pisarz Alexandre Dumas (na portrecie), autor powieści historyczno-przygodowych, jak: Trzej muszkieterowie czy Hrabia Monte Christo
- 1889 – Otto Lilienthal opublikował pracę Lot ptaka jako podstawa sztuki latania, w której przedstawił teoretyczne podstawy lotu szybowcowego (ilustracja)
- 1890 – urodził się austriacko-niemiecki reżyser filmowy Fritz Lang (na fotografii podczas pracy nad filmem „Kobieta na Księżycu”), twórca m.in. ekspresjonistycznego filmu science fiction Metropolis
- 1894 – ukończono budowę Reichstagu (na fotografii)
- 1901 – urodzili się: niemiecki fizyk teoretyk Werner Heisenberg (na fotografii), laureat Nagrody Nobla, oraz amerykański producent filmowy Walt Disney (na fotografii)
- 1907 – urodziła się polska pisarka Alina Centkiewiczowa, współautorka – wraz z mężem, Czesławem – książek podróżniczych, głównie o tematyce polarnej; pierwsza Polka, która stanęła na Antarktydzie
- 1911 – urodził się polski kompozytor, pianista i dyrygent Władysław Szpilman (na fotografii). Skomponował ponad 500 piosenek
- 1914 – urodzili się: niemiecki powieściopisarz Hans Hellmut Kirst (na fotografii), zawodowy żołnierz, autor popularnych powieści o tematyce wojennej (Fabryka oficerów, trylogia 08/15), oraz polski prozaik, felietonista, dramatopisarz, tłumacz, scenarzysta filmowy Stanisław Dygat (na fotografii), autor prozy, w której problematykę egzystencjalną i narodową łączy z groteską, m.in. sfilmowanej powieści Jezioro Bodeńskie, będącej rozrachunkiem z Polską przedwojenną
- 1925 – urodziła się Anna Świderkówna, tłumaczka, biblistka, papirolog, filolog klasyczny, popularyzatorka wiedzy o świecie antycznym; tegoż dnia zmarł polski powieściopisarz i nowelista Władysław Stanisław Reymont (na fotografii), autor powieści Chłopi za którą dostał literacką Nagrodę Nobla w 1924. Trzy jego powieści zostały sfilmowane
- 1928 – urodziła się Barbara Krafftówna (na fotografii), aktorka warszawskich teatrów (grała m.in. w Dramatycznym u Swinarskiego i we Współczesnym u Axera), publiczności telewizyjnej znana z występów w Kabarecie Starszych Panów i z roli w serialu Czterej pancerni i pies
- 1929 – urodził się polski reżyser i scenarzysta filmowy Stanisław Bareja, autor popularnych filmów komediowych (Poszukiwany, poszukiwana, Nie ma róży bez ognia, Miś) i seriali telewizyjnych (Alternatywy 4, Zmiennicy); tegoż dnia zawiązano Centrolew, antysanacyjną koalicję sił lewicowych i centrowych (na fotografii wiec Centrolewu w 1930 r.)
- 1931 – wysadzono w powietrze moskiewską Cerkiew Chrystusa Zbawiciela w celu zbudowania na jej miejscu gigantycznego gmachu Pałacu Rad, którego budowy jednak nigdy nie ukończono (na górnej fotografii – Cerkiew Chrystusa Zbawiciela, na fotografii dolnej – wyburzanie świątyni 5 grudnia 1931)
- 1933 – ratyfikacja 21. poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych uchyliła 18. poprawkę, znosząc tym samym prohibicję
- 1936 – w ZSRR uchwalono Konstytucję Zwycięskiego Socjalizmu
- 1945 – u wybrzeży Florydy podczas misji szkoleniowej zniknęła eskadra samolotów torpedowo-bojowych Grumman TBF Avenger
- 1946 – urodził się polski poeta, tłumacz, literaturoznawca, wykładowca uniwersytecki Tadeusz Sławek
- 1952 – nad Londynem zaległ „Wielki smog” (na fotografii Kolumna Nelsona w brudnej mgle) – przyczyna śmierci kilkunastu tysięcy osób
- 1953 – Józef Światło (na fotografii), wysokiej rangi funkcjonariusz Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, zbiegł na Zachód
- 1957 – w Leningradzie został zwodowany lodołamacz „Lenin” (na fotografii), pierwszy cywilny statek o napędzie jądrowym
- 1974 – na antenie BBC wyemitowano ostatni odcinek Latającego Cyrku Monty Pythona
- 1975 – list 59 intelektualistów do władz PRL zawierający protest przeciwko projektowanym zmianom w Konstytucji
- 1975 – w Warszawie uroczyście oddano do użytku Dworzec Centralny (na fotografii)
- 1979 – zmarł polski socjolog Józef Chałasiński, profesor i rektor Uniwersytetu Łódzkiego, zajmował się socjologią kultury i myśli społecznej (Społeczeństwo i wychowanie, Kultura amerykańska)
- 1988 – zmarł pisarz Teodor Parnicki (na fotografii), autor powieści historycznych; szerszej publiczności znane są jego wczesne dzieła – Aecjusz, ostatni Rzymianin i Srebrne orły
- 1992 – telewizja Polsat rozpoczęła emisję za pośrednictwem satelity Eutelsatu
- 2008 – zmarł Aleksy II (na fotografii), patriarcha Moskwy i całej Rusi (zwierzchnik Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego)
- 2011 – w osamotnieniu i zaniedbaniu zmarła Violetta Villas, polska artystka estradowa, śpiewaczka, kompozytorka i autorka tekstów. Miała słuch absolutny, grała na fortepianie, puzonie i skrzypcach (na fotografii)
return {
{
rok = 1443,
tekst = "urodził się '''[[Juliusz II|Giuliano della Rovere]]''' ((na portrecie||Juliusz II|Pope Julius II.jpg)), późniejszy papież Juliusz II",
},
{
-- rok = 1484,
tekst = "papież [[Innocenty VIII]] ((na portrecie||Innocenty VIII|Innocent VIII 1492.JPG)) wydał potępiającą [[magia|czary]] [[bulla|bullę]] '''''[[Summis desiderantes affectibus]]'''''",
},
{
rok = 1590,
tekst = "podczas [[Konklawe 1590 (Grzegorz XIV)|konklawe]], które zebrało się po śmierci [[Urban VII|Urbana VII]] (najkrócej panującego papieża, który zmarł po zaledwie 12 dniach [[pontyfikat]]u) nowym papieżem jednogłośnie został wybrany 55-letni biskup Cremony Niccolò Sfondrati, który przyjął imię '''[[Grzegorz XIV]]''' ((na portrecie||Grzegorz XIV|GregorioPPXVI.jpg))",
},
{
rok = 1624,
tekst = "zmarł szwajcarski naturalista '''[[Gaspard Bauhin]]''' ((na portrecie||Gaspard Bauhin|Gaspard Bauhin.png)), profesor anatomii człowieka i botaniki na [[Uniwersytet w Bazylei|Uniwersytecie w Bazylei]], rozróżnił jednostki systematyczne: rodzaj (''genus'') i gatunek (''species'') oraz wprowadził [[Binominalne nazewnictwo gatunków|binominalną nomenklaturę]] roślin", --brat innego zasłużonego botanika – [[Jean Bauhin|Jeana]],
},
{
rok = 1791,
tekst = "zmarł austriacki kompozytor '''[[Wolfgang Amadeus Mozart|Wolfgang Amadeusz Mozart]]''' ((na portrecie||Wolfgang Amadeus Mozart|Wolfgang-amadeus-mozart 1.jpg)), jeden z najwybitniejszych na świecie. Pozostawił po sobie 40 symfonii, 40 koncertów, kilkanaście mszy, 20 oper ((20|posłuchaj sonaty fortepianowej C-dur Mozarta||Sonata fortepianowa C-dur|Wolfgang Amadeus Mozart - sonata no. 16 in c major, k.545 'sonata facile' - i. allegro.ogg))",
priorytet=true,
},
{
rok = 1792,
tekst = "generał '''[[George Washington|Jerzy Waszyngton]]''' ((na portrecie||Waszyngton|George Washington 1795.jpg)) został, znów jednogłośnie, wybrany po raz drugi przez [[Kolegium Elektorów Stanów Zjednoczonych|Kolegium Elektorów]] na urząd [[Prezydent Stanów Zjednoczonych|Prezydenta Stanów Zjednoczonych]]",
},
{
rok = 1812,
tekst = "epilog [[Inwazja na Rosję (1812)|kampanii rosyjskiej]]: [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]] wyjechał ze [[Smorgonie|Smorgoni]] do Paryża, powierzając dowództwo nad resztkami Wielkiej Armii '''[[Joachim Murat|Muratowi]]''' (który armię samowolnie opuścił miesiąc później, 16 stycznia) ((na portrecie konnym [[Antoine-Jean Gros]]a||Murat|Equestrian portrait of Joachim Murat.PNG))",
oddzielny=true,
},
{
rok = 1830,
tekst = "generał '''[[Józef Chłopicki]]''' ((na portrecie||Józef Chłopicki|Józef Chłopicki 1.PNG)) został ogłoszony dyktatorem [[Powstanie listopadowe|powstania listopadowego]]",
},
{
rok = 1830,
tekst = "w [[Konserwatorium Paryskie|Konserwatorium Paryskim]] odbyła się premiera '''''[[Symfonia fantastyczna|Symfonii fantastycznej]]''''' [[Hector Berlioz|Hectora Berlioza]]",
},
{
rok = 1839,
tekst = "urodził się generał '''[[George Custer]]''' ((na fotografii||George Custer|G a custer.jpg)), w [[bitwa nad Little Bighorn|bitwie nad Little Bighorn]] pokonany przez Indian dowodzonych przez [[Szalony Koń|Szalonego Konia]] i [[Siedzący Byk|Siedzącego Byka]]",
},
{
rok = 1867,
tekst = "urodził się '''[[Józef Piłsudski]]''' ((na fotografii||Józef Piłsudski|Jozef Pilsudski.jpg)), działacz [[Polska Partia Socjalistyczna|PPS]], twórca i dowódca [[Legiony Polskie (1914–1918)|Legionów Polskich]], [[Naczelnik Państwa]], [[marszałek Polski|Pierwszy Marszałek Polski]]; po udanym zbrojnym [[przewrót majowy|zamachu]] przeciw konstytucyjnym władzom Polski aż do śmierci przywódca autorytarnych rządów [[sanacja|sanacji]]",
priorytet=true,
},
{
rok = 1870,
tekst = "zmarł francuski pisarz '''[[Alexandre Dumas]]''' ((na portrecie||Aleksander Dumas|Dumas by Nadar, 1855.jpg)), autor powieści historyczno-przygodowych, jak: ''[[Trzej muszkieterowie]]'' czy ''[[Hrabia Monte Christo]]''",
priorytet=true,
},
{
rok = 1890,
tekst = "urodził się austriacko-niemiecki reżyser filmowy '''[[Fritz Lang]]''' ((70|na fotografii podczas pracy nad filmem „[[Kobieta na Księżycu (film 1929)|Kobieta na Księżycu]]”||Fritz Lang|Fritz Lang et Curt Courant.jpg)), twórca m.in. [[Ekspresjonizm (kinematografia)|ekspresjonistycznego]] filmu [[Film fantastycznonaukowy|science fiction]] ''[[Metropolis (film)|Metropolis]]''",
priorytet=true,
},
{
rok = 1889,
tekst = "'''[[Otto Lilienthal]]''' opublikował pracę ''Lot ptaka jako podstawa sztuki latania'', w której przedstawił teoretyczne podstawy lotu szybowcowego ((70|ilustracja||ilustracja z książki „Lot ptaka jako podstawa sztuki latania” Otto Lilienthal|LilienthalFliegekunst.png))",
},
{
rok = 1894,
tekst = "ukończono budowę '''[[Gmach parlamentu Rzeszy w Berlinie|Reichstagu]]''' ((60|na fotografii||Reichstag w Berlinie|Berlin-zentrum-by-RalfR-026.jpg))",
},
{
rok = 1901,
tekst = "urodził się amerykański producent filmowy '''[[Walt Disney]]''' ((100|na fotografii||Walt Disney|Walt disney portrait.jpg))",
priorytet=true,
},
{
rok = 1901,
tekst = "urodził się niemiecki [[fizyka teoretyczna|fizyk teoretyk]] '''[[Werner Heisenberg]]''' ((na fotografii||Heisenberg|Heisenberg 10.jpg)), laureat [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki|Nagrody Nobla]]",
},
{
rok = 1907,
tekst = "urodziła się polska pisarka '''[[Alina Centkiewicz]]owa''', współautorka – wraz z mężem, [[Czesław Centkiewicz|Czesławem]] – książek podróżniczych, głównie o tematyce polarnej; pierwsza Polka, która stanęła na Antarktydzie",
},
{
rok = 1911,
tekst = "urodził się polski kompozytor, pianista i dyrygent '''[[Władysław Szpilman]]''' ((na fotografii||Władysław Szpilman|Władysław Szpilman.jpg)). Skomponował ponad 500 piosenek",
priorytet=true,
},
{
rok = 1914,
tekst = "urodził się niemiecki powieściopisarz '''[[Hans Hellmut Kirst]]''' ((na fotografii||Hans Hellmut Kirst|Hans Hellmut Kirst.jpg)), zawodowy żołnierz, autor popularnych powieści o tematyce wojennej (''Fabryka oficerów'', trylogia ''08/15'')",
},
{
rok = 1914,
tekst = "urodził się polski prozaik, felietonista, dramatopisarz, tłumacz, scenarzysta filmowy '''[[Stanisław Dygat]]'''((na fotografii||Stanisław Dygat|Stanisław Dygat.jpg)), autor prozy, w której problematykę egzystencjalną i narodową łączy z groteską, m.in. [[Jezioro Bodeńskie (film)|sfilmowanej]] powieści ''[[Jezioro Bodeńskie (powieść)|Jezioro Bodeńskie]]'', będącej rozrachunkiem z Polską przedwojenną",
},
{
rok = 1925,
tekst = "urodziła się '''[[Anna Świderkówna]]''', tłumaczka, [[biblistyka|biblistka]], [[papirologia|papirolog]], filolog klasyczny, popularyzatorka wiedzy o świecie antycznym",
},
{
rok = 1925,
tekst = "zmarł polski powieściopisarz i nowelista '''[[Władysław Reymont|Władysław Stanisław Reymont]]''' ((na fotografii||Władysław Reymont|Władysław Reymont.jpg)), autor powieści [[Chłopi (powieść)|Chłopi]] za którą dostał [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury|literacką Nagrodę Nobla]] w 1924. Trzy jego powieści zostały sfilmowane",
priorytet=true,
},
{
rok = 1928,
tekst = "urodziła się '''[[Barbara Krafftówna]]''' ((na fotografii||Barbara Krafftówna|Barbara Krafftowna.jpg)), aktorka warszawskich teatrów (grała m.in. w [[Teatr Dramatyczny m.st. Warszawy|Dramatycznym]] u [[Konrad Swinarski|Swinarskiego]] i we [[Teatr Współczesny w Warszawie|Współczesnym]] u [[Erwin Axer|Axera]]), publiczności telewizyjnej znana z występów w ''[[Kabaret Starszych Panów|Kabarecie Starszych Panów]]'' i z roli w serialu ''[[Czterej pancerni i pies (serial telewizyjny)|Czterej pancerni i pies]]''",
},
{
rok = 1929,
tekst = "urodził się polski reżyser i scenarzysta filmowy '''[[Stanisław Bareja]]''', autor popularnych filmów komediowych (''[[Poszukiwany, poszukiwana]]'', ''[[Nie ma róży bez ognia]]'', ''[[Miś (film)|Miś]]'') i seriali telewizyjnych (''[[Alternatywy 4]]'', ''[[Zmiennicy]]'')",
-- twórca kultowego ''[[Miś (film)|Misia]]'' ((na fotografii replika kukły Misia||Miś|POL Miś Bemowo.jpg)),
priorytet=true,
},
{
rok = 1929,
tekst = "zawiązano '''[[Centrolew]]''', [[sanacja|antysanacyjną]] koalicję sił lewicowych i centrowych ((60|na fotografii wiec Centrolewu w 1930 r.||Centrolew|Centrolew Dolina Szwajcarska.jpg))",
},
{
rok = 1931,
tekst = "wysadzono w powietrze moskiewską '''[[Sobór Chrystusa Zbawiciela w Moskwie|Cerkiew Chrystusa Zbawiciela]]''' w celu zbudowania na jej miejscu gigantycznego gmachu '''[[Pałac Rad|Pałacu Rad]]''', którego budowy jednak nigdy nie ukończono ((na górnej fotografii – Cerkiew Chrystusa Zbawiciela, na fotografii dolnej – wyburzanie świątyni 5 grudnia 1931||Cerkiew Chrystusa Zbawiciela w 1881|N.A.Naidenov (1882) V2.01. XXC crop.jpg|wyburzanie Cerkwi Chrystusa Zbawiciela|Christ saviour explosion.jpg))",
},
{
rok = 1933,
tekst = "ratyfikacja '''[[21. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych|21. poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych]]''' uchyliła [[18. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych|18. poprawkę]], znosząc tym samym '''[[Prohibicja w Stanach Zjednoczonych|prohibicję]]'''",
},
{
rok = 1936,
tekst = "w ZSRR uchwalono '''[[Konstytucja ZSRR z 1936|Konstytucję Zwycięskiego Socjalizmu]]'''",
},
{
rok = 1945,
tekst = "u wybrzeży [[Floryda|Florydy]] podczas misji szkoleniowej '''[[Lot 19|zniknęła eskadra]]''' [[Samolot torpedowy|samolotów torpedowo-bojowych]] [[Grumman TBF Avenger]]",
},
{
rok = 1946,
tekst = "urodził się polski poeta, tłumacz, literaturoznawca, wykładowca uniwersytecki '''[[Tadeusz Sławek]]'''",
},
{
-- rok = 1946,
tekst = "urodził się [[Mikołaj Grabowski]]",
},
{
rok = 1952,
tekst = "nad [[Londyn]]em zaległ '''„[[Wielki smog londyński|Wielki smog]]”''' ((na fotografii [[Kolumna Nelsona]] w brudnej mgle||Wielki smog|Nelson's Column during the Great Smog of 1952.jpg)) – przyczyna śmierci kilkunastu tysięcy osób",
},
{
rok = 1953,
tekst = "'''[[Józef Światło]]''' ((na fotografii||Józef Światło|Swiatlo.jpg)), wysokiej rangi funkcjonariusz [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego]], zbiegł na Zachód",
},
{
rok = 1957,
tekst = "w [[Petersburg|Leningradzie]] został zwodowany [[lodołamacz]] '''„[[Lenin (1957)|Lenin]]”''' ((na fotografii||NS Lenin|Icebreaker Lenin in Murmansk.JPG)), pierwszy cywilny statek o [[okrętowy napęd jądrowy|napędzie jądrowym]]",
},
{
-- rok = 1965,
tekst = "orędzie 42 biskupów niemieckich w odpowiedzi na [[Orędzie biskupów polskich do biskupów niemieckich|list polskich biskupów]]",
},
{
rok = 1974,
tekst = "na antenie [[BBC]] wyemitowano ostatni odcinek '''''[[Latający cyrk Monty Pythona|Latającego Cyrku Monty Pythona]]'''''",
},
{
rok = 1975,
tekst = "'''[[list 59]]''' intelektualistów do władz [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] zawierający protest przeciwko projektowanym zmianom w [[Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej|Konstytucji]]",
oddzielny=true,
},
{
rok = 1975,
tekst = "w Warszawie uroczyście oddano do użytku '''[[Warszawa Centralna|Dworzec Centralny]]''' ((66|na fotografii||Dworzec Centralny w Warszawie|Warszawa Centralna - budynek stacyjny, 2014-08-21 (Muri WK14).jpg))",
},
{
rok = 1979,
tekst = "zmarł polski socjolog '''[[Józef Chałasiński]]''', profesor i rektor Uniwersytetu Łódzkiego, zajmował się socjologią kultury i myśli społecznej (''Społeczeństwo i wychowanie'', ''Kultura amerykańska'')",
},
{
rok = 1988,
tekst = "zmarł pisarz '''[[Teodor Parnicki]]''' ((na fotografii||Teodor Parnicki|Teodor Parnicki.jpg)), autor powieści historycznych; szerszej publiczności znane są jego wczesne dzieła – ''[[Aecjusz, ostatni Rzymianin]]'' i ''[[Srebrne orły]]''",
},
{
rok = 1992,
tekst = "telewizja '''[[Polsat]]''' rozpoczęła emisję za pośrednictwem satelity [[Eutelsat]]u",
},
{
rok = 2008,
tekst = "zmarł '''[[Aleksy II (patriarcha Moskwy)|Aleksy II]]''' ((na fotografii||Aleksy II|Святейший Патриарх Московский и всея Руси Алексий II.jpg)), patriarcha Moskwy i całej Rusi (zwierzchnik [[Rosyjski Kościół Prawosławny|Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego]])",
},
{
rok = 2011,
tekst = "w osamotnieniu i zaniedbaniu zmarła '''[[Violetta Villas]]''', polska artystka estradowa, śpiewaczka, kompozytorka i autorka tekstów. Miała [[słuch absolutny]], grała na [[fortepian]]ie, [[puzon]]ie i [[skrzypce|skrzypcach]] ((na fotografii||Violetta Villas|Violetta Villas-Garderoba.jpg))",
},
{
-- rok = 2009,
tekst = "zmarł [[Otto Graf Lambsdorff]] ((na fotografii||Otto Graf Lambsdorff|Otto-Graf-Lambsdorff b.jpg))",
},
{
-- rok = 2013,
tekst = "zmarł [[Nelson Mandela]] ((na fotografii||Nelson Mandela|Nelson Mandela-2008 (edit).jpg))",
priorytet=true,
},
}