Wikipedia

Michelle Obama

amerykańska prawniczka, pierwsza dama USA jako żona Baracka Obamy

Michelle LaVaughn Obama z domu Robinson (ur. 17 stycznia 1964 w Chicago) – amerykańska prawniczka, pierwsza dama Stanów Zjednoczonych w latach 2009–2017, żona 44. prezydenta Stanów Zjednoczonych Baracka Obamy.

Michelle Obama
Ilustracja
Michelle Obama (2013)
Pełne imię i nazwisko

Michelle LaVaughn Robinson Obama

Imię i nazwisko po urodzeniu

Michelle Robinson

Data i miejsce urodzenia

17 stycznia 1964
Chicago

pierwsza dama Stanów Zjednoczonych
Okres

od 20 stycznia 2009
do 20 stycznia 2017

Małżonek

Barack Obama

Poprzedniczka

Laura Bush

Następczyni

Melania Trump

Faksymile
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Życiorys

edytuj

Wczesne lata

edytuj

Urodziła się 17 stycznia 1964 w Chicago[1] jako córka Frasera Robinsona (1935–1991) i jego żony Marian Shields Robinson (1937–2024[2])[1][3]. Jej ojciec był pracownikiem zakładu uzdatniania wody i działaczem Partii Demokratycznej, a matka sekretarką[1][3][4]. Ma starszego o dwa lata brata Craiga, który był koszykarzem[1][5]. Ich praprapradziadek, Jim Robinson, był niewolnikiem na plantacji w Georgetown[6][7]. Przez pierwsze miesiące życia mieszkała z rodziną na osiedlu Parkway Gardens, po czym przenieśli się do nieco bogatszej dzielnicy Chicago – South Shore, gdzie mieszkali przy Euclid Avenue w bungalowie należącym do ciotki jej matki i jej męża[8][9]. Od najmłodszych lat była świadkiem segregacji rasowej[8][10].

W dzieciństwie uczyła się gry na fortepianie i należała do przykościelnej szkółki muzyki teatralnej dla dzieci, a w okresie dorastania trenowała taniec jazzowy i akrobatykę w Mayfair Academy oraz uczęszczała na warsztaty operetkowe w Afrykańskim Episkopalnym Kościele Metodystycznym[11]. Uczyła się w Whitney M. Young Magnet High School(inne języki), jednocześnie uczestnicząc w wykładach z zakresu biologii w college’u Kennedy–King(inne języki)[8]. Pod koniec nauki w szkole średniej została przyjęta do National Honor Society, krajowej organizacji zrzeszającej najlepszych licealistów[12].

W 1981 rozpoczęła studia socjologiczne na Uniwersytecie Princeton[8][13]. Najchętniej spędzała czas z czarnoskórymi rówieśnikami, których na całej uczelni było ok. 10%[14], poza tym dorabiała, pracując jako asystentka dyrektorki Centrum Trzeciego Świata (uczelnianej organizacji wspierającej niebiałych studentów) i opiekunka do dzieci wykładowców uczelni oraz należała do Organizacji Jedności Afroamerykańskiej[15]. W 1985 ukończyła naukę w Princeton z tytułem Bachelor of Arts[3], a pod koniec edukacji w tej szkole napisała pracę pt. Princeton-Educated Blacks and the Black Community[16]. Następnie rozpoczęła studia prawnicze na Uniwersytecie Harvarda, które ukończyła w 1987[17]. Na Harvardzie należała do organizacji Black Law Students Association(inne języki)[17].

Kariera

edytuj

Po ukończeniu studiów zatrudniła się jako asystentka w kancelarii prawniczej Sidley & Austin(inne języki), po czym objęła stanowisko młodszej prawniczki, a następnie rekruterki w tejże firmie[17][18]. Po kilku latach pracy w kancelarii porzuciła pracę i w 1991 zatrudniła się jako asystentka burmistrza Chicago Richarda Daleya[19]. Następnie została dyrektor wykonawczą w organizacji Public Allies[20].

W 1995, gdy jej mąż Barack Obama planował rozpocząć działalność polityczną jako stanowy senator, początkowo była przeciwna temu pomysłowi, ale ostatecznie poparła męża i aktywnie włączyła się w kampanię[19][21]. Jesienią 1996 objęła stanowisko wicedziekana ds. relacji ze społecznością na Uniwersytecie Chicagowskim, a w 2001 została dyrektor wykonawczą w University of Chicago Medical Center, a w 2006 awansowała na stanowisko wiceprezeski tej kliniki[22][23]. W tym okresie prowadziła program leczniczy „South Side Healthcare Collaborative” ułatwiający pacjentom otrzymanie pomocy medycznej niezależnie od ich możliwości finansowych[24].

 
Z mężem Barackiem Obamą, styczeń 2009

Gdy w 2004 jej mąż planował kandydować do Senatu, ponownie się sprzeciwiła, jednak ostatecznie zmieniła zdanie i wzięła udział w kampanii[22]. Po zwycięskich wyborach Barack przeniósł się do Waszyngtonu, a Michelle została w Chicago[22]. W 2007, kiedy jej mąż ogłosił chęć kandydowania na prezydenta, przeszła na pół etatu pracy w szpitalu, by pomóc w kampanii wyborczej i uczestniczyć w spotkaniach z potencjalnymi wyborcami[25][26]. Szefową jej sztabu wyborczego została Melissa Winter, a za komunikację i współpracę z mediami odpowiadała Katie McCormick Lelyvd[27]. W trakcie kampanii wymogła na mężu rzucenie nałogu palenia papierosów[25]. Na kilka miesięcy przed wyborami, wskutek obaw o bezpieczeństwo Obamy jako żony kandydata do prezydentury mającego realną szansę na zwycięstwo, amerykański rząd przydzielił jej ochronę Secret Service[28]. Latem 2008 współprowadziła jedno z wydań talk-show The View[29][30].

Po zwycięskich wyborach wraz z rodziną wprowadziła się do Białego Domu[31]. Szefową jej biura we Wschodnim Skrzydle została Jackie Norris(inne języki), która regularnie spotykała się z szefem kancelarii prezydenta, Rahmem Emanuelem[32]. Jesienią 2009 agitowała na rzecz Chicago jako kandydata do organizacji igrzysk olimpijskich w 2016 – w tym celu wraz z mężem pojechała na obrady Komitetu Olimpijskiego do Kopenhagi, jednak kandydatura odpadła w pierwszym głosowaniu[33]. Jak większość poprzednich pierwszych dam, zaangażowała się w działalność społeczną, m.in. propagowała powszechny dostęp do opieki zdrowotnej[34]. Organizowała także wiele tradycyjnych przyjęć i kolacji, m.in. Bal Gubernatorów oraz Toczenie Jajeczka Wielkanocnego[35]. Uczestniczyła również, samodzielnie bądź z mężem, w licznych krajowych i zagranicznych wizytach dyplomatycznych[36]. Zajmowała się też rozpowszechnianiem zdrowego stylu życia; w tym celu rozpoczęła w 2010 program walki z otyłością wśród dzieci i młodzieży pod nazwą Let’s Move!(inne języki) (pol. Ruszmy się!), apelując przy tym do koncernów żywnościowych, by zmieniły swoją politykę marketingową i jakość oferty gastronomicznej[37][38]. W wyniku tego prezydent Obama zobowiązał agencje federalne do opieki nad programem zdrowego żywienia[38]. Ponadto powołała fundację Partnership for Healthy America, która miała się zająć walką z otyłością[39]. W marcu 2010 za swoją działalność otrzymała nagrodę Big Help Award[39]. W 2011 zachęcała Amerykanki do jak najdłuższego karmienia piersią dzieci, powołując się na badania, które mówiły, że dłuższy okres karmienia piersią zmniejsza ryzyko nadwagi[40]. Również w 2011 wraz z Jill Biden zainicjowała program Joining Efforts (pol. Łączymy siły), który miał wspierać prezydenta w jego roli naczelnego zwierzchnika sił zbrojnych[41].

 
Podczas inauguracji prezydenckiej w styczniu 2021

Pełniąc obowiązki pierwszej damy, określała trendy w modzie amerykańskiej[42]. Według prasy amerykańskiej jej stroje prezentują się nienagannie, dzięki czemu w marcu 2009 zaprezentowała się na okładce magazynu „Vogue”[43]. W 2013 zajmowała 50. miejsce na liście 50 najbogatszych polityków świata sporządzonej przez tygodnik „Angora” jako posiadaczka 11,8 mln dol. majątku osobistego[44]. W 2014, podczas drugiej kadencji jako pierwsza dama USA, zainicjowała program edukacyjny Reach Higher (pol. Sięgaj wyżej), poprzez który chciała zmotywować uczniów do poszerzania wiedzy i rozwoju naukowego przy wsparciu szkolnych doradców i zwiększeniu dostępu do subsydiów rządowych[45]. Wiosną 2015 wraz z mężem zapoczątkowała program Let Girls Learn (pol. Dziewczyny do nauki) mający na celu ułatwienie nastolatkom z całego świata dostępu do edukacji oraz zainicjowała nagranie charytatywnego singla „This Is for My Girls” (dochód z jego sprzedaży zasilił fundusz wsparcia edukacji dziewcząt na świecie)[46]. W ramach promocji piosenki wystąpiła w internetowym programie Jamesa Cordena Carpool Karaoke, a odcinek z jej udziałem przez pierwsze trzy tygodnie od premiery odnotował 45 mln wyświetleń na YouTube[47].

13 listopada 2018 w Stanach Zjednoczonych ukazała się autobiografia Michelle Obamy pt. Becoming(inne języki), która szybko zyskała status bestsellera – tylko w dniu premiery w USA i Kanadzie sprzedano ponad 725 tys. egzemplarzy. Do początkowego nakładu 1,8 mln egzemplarzy szybko rozpoczęto dodruk dodatkowych 800 tys. Książka była efektem umowy, którą w 2017 Obamowie podpisali z wydawnictwem Penguin Random House. Kontrakt miał wartość 65 mln dol. i była to najwyższa kwota, jaką kiedykolwiek zapłacono za prezydencki pamiętnik[48]. Do 2019 książkę wydano w kilkudziesięciu krajach, w 25. wersjach językowych, m.in. po polsku (została opublikowana w 2019 przez Wydawnictwo Agora i z tłumaczeniem Dariusza Żukowskiego)[49].

W 2018 wraz z mężem założyła firmę producencką Higher Ground Productions, która podpisała z platformą Netflix długoterminowy kontrakt na dostarczanie serwisowi własnych treści[50].

Życie prywatne

edytuj

Swojego przyszłego męża, Baracka Obamę, poznała w 1988 podczas pracy w chicagowskiej kancelarii prawniczej Sidley & Austin(inne języki), w której opiekowała się wakacyjnymi praktykami Obamy[17][51]. Choć początkowo nie chciała rozwijać relacji prywatnej z praktykantem, wkrótce później zaczęli się spotykać, a 31 lipca 1991 się zaręczyli[52][53] 3 października 1992 w Trinity United Church of Christ w Chicago wzięli ślub, którego udzielił im pastor Jeremiah Wright[54][19]. W podróż poślubną udali się na Zachodnie Wybrzeże[19]. Mają dwie córki: Malię Ann (ur. 4 lipca 1998) oraz Natashę Marian „Sashę” (ur. 10 czerwca 2001)[22][55]. W 2018 Obama poinformowała, że jej obie córki urodziły się w wyniku procedury in vitro[56].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d Pastusiak 2012 ↓, s. 727.
  2. ↑ Michelle Obama's mother, Marian Robinson, dies at 86 [online], BBC [dostęp 2024-06-01] [zarchiwizowane z adresu 2024-05-31] (ang.).
  3. ↑ a b c The woman behind Obama. The Sunday Times. [dostęp 2017-01-02]. (ang.).
  4. ↑ Obama 2019 ↓, s. 20, 45, 53, 165.
  5. ↑ Obama 2019 ↓, s. 21, 74.
  6. ↑ Pastusiak 2012 ↓, s. 726.
  7. ↑ Obama 2019 ↓, s. 27, 491.
  8. ↑ a b c d Pastusiak 2012 ↓, s. 728.
  9. ↑ Obama 2019 ↓, s. 11, 19, 22.
  10. ↑ Obama 2019 ↓, s. 44, 63.
  11. ↑ Obama 2019 ↓, s. 26, 70, 142.
  12. ↑ Obama 2019 ↓, s. 88.
  13. ↑ Obama 2019 ↓, s. 108.
  14. ↑ Pastusiak 2012 ↓, s. 728-729.
  15. ↑ Obama 2019 ↓, s. 96, 99, 104–106.
  16. ↑ Michelle Obama thesis was on racial divide. politico.com. [dostęp 2017-01-02]. (ang.).
  17. ↑ a b c d Pastusiak 2012 ↓, s. 729.
  18. ↑ Obama 2019 ↓, s. 117–120, 147–148.
  19. ↑ a b c d Pastusiak 2012 ↓, s. 731.
  20. ↑ Obama 2019 ↓, s. 209.
  21. ↑ Obama 2019 ↓, s. 218–219.
  22. ↑ a b c d Pastusiak 2012 ↓, s. 732.
  23. ↑ Obama 2019 ↓, s. 221, 238–239, 265.
  24. ↑ Obama 2019 ↓, s. 265.
  25. ↑ a b Pastusiak 2012 ↓, s. 733.
  26. ↑ Obama 2019 ↓, s. 280–309.
  27. ↑ Obama 2019 ↓, s. 278–279.
  28. ↑ Obama 2019 ↓, s. 317.
  29. ↑ Michelle Obama Focuses on Family (Not Feuding) on 'The View'. People. [dostęp 2024-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  30. ↑ Obama 2019 ↓, s. 334–335.
  31. ↑ Pastusiak 2012 ↓, s. 735.
  32. ↑ Pastusiak 2012 ↓, s. 736.
  33. ↑ Pastusiak 2012 ↓, s. 738.
  34. ↑ Pastusiak 2012 ↓, s. 734, 737.
  35. ↑ Obama 2019 ↓, s. 381.
  36. ↑ Obama 2019 ↓, s. 447–449, 482.
  37. ↑ Obama 2019 ↓, s. 383, 404–405, 413–414, 452–453.
  38. ↑ a b Pastusiak 2012 ↓, s. 740.
  39. ↑ a b Pastusiak 2012 ↓, s. 741.
  40. ↑ Pastusiak 2012 ↓, s. 743.
  41. ↑ Obama 2019 ↓, s. 426.
  42. ↑ Pastusiak 2012 ↓, s. 734.
  43. ↑ Pastusiak 2012 ↓, s. 736, 741.
  44. ↑ Paweł Łepkowski. Miliarderzy u władzy. „Tygodnik Angora”. 45 (1221), s. 18, 10 listopada 2013. ISSN 0867-8162. OCLC 68735191. (pol.). 
  45. ↑ Obama 2019 ↓, s. 466.
  46. ↑ Obama 2019 ↓, s. 486–488.
  47. ↑ Obama 2019 ↓, s. 488.
  48. ↑ EW. Pamiętnik pierwszej damy. „Tygodnik Angora”. 48 (1485), s. 81, 6 grudnia 2018. ISSN 0867-8162. OCLC 68735191. (pol.). 
  49. ↑ Michelle Obama (tłum. Dariusz Żukowski): Becoming. Moja historia. Warszawa: Wydawnictwo Agora, 2019, s. 520. ISBN 978-83-268-2630-6.
  50. ↑ Barack i Michelle Obama zakładają wytwórnię Higher Ground Productions, będą tworzyć dla Netflixa. [w:] Wirtualne Media [on-line]. wirtualnemedia.pl, 2018-05-22. [dostęp 2018-05-22].
  51. ↑ Obama 2019 ↓, s. 118–119.
  52. ↑ Obama 2019 ↓, s. 130–134, 187–189.
  53. ↑ Pastusiak 2012 ↓, s. 730-731.
  54. ↑ Obama 2019 ↓, s. 197–199.
  55. ↑ Obama 2019 ↓, s. 226–227, 237.
  56. ↑ „Czułam, że zawiodłam” – Michelle Obama szczerze o poronieniu i in vitro. kobieta.pl, 10 listopada 2018. [dostęp 2018-12-16].

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Michelle_Obama&oldid=75539086”