Kwokacz[4], brodziec kwokacz[5] (Tringa nebularia) – gatunek średniej wielkości ptaka wędrownego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Nie jest zagrożony wyginięciem.

Kwokacz
Tringa nebularia[1]
(Gunnerus, 1767)
Ilustracja
Szata godowa
Ilustracja
Szata spoczynkowa
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

bekasowce

Rodzina

bekasowate

Podrodzina

brodźce

Plemię

Tringini

Rodzaj

Tringa

Gatunek

kwokacz

Synonimy
  • Scolopax nebularia Gunnerus, 1767[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     w sezonie lęgowym

     przeloty

     zimowiska

     zalatuje (sezonowość występowania niepewna)

Systematyka

edytuj

Nie wyróżnia się podgatunków[2][6]. Proponowano wyróżnić podgatunek glottoides dla populacji ze wschodu zasięgu, ze względu na większy rozmiar i szczegóły w upierzeniu nielęgowym, ale różnice te uznano za minimalne i takson ten nie jest obecnie uznawany[2].

Występowanie

edytuj

Zamieszkuje pas ciągnący się od północnej Szkocji przez Półwysep Skandynawski, Azję Środkową po wschodnią Syberię i Kamczatkę. Zimuje w Europie Zachodniej, basenie Morza Śródziemnego, w Afryce i na Madagaskarze, na Bliskim Wschodzie, w Azji Południowej i Południowo-Wschodniej oraz Indonezji i Australazji[2].

W Polsce pojawia się nielicznie, lecz regularnie podczas przelotów w kwietniu–maju i lipcu–listopadzie.

Morfologia

edytuj
Wygląd
Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. W upierzeniu godowym wierzch głowy i grzbiet ciemnobrązowy z białymi i czarnymi plamami. Reszta głowy, szyja i spód ciała białe. Na szyi, głowie i piersi ciemne kreskowanie. Dolna część grzbietu i kuper białe. Ogon również biały z czarnymi pręgami. Dziób czarny, lekko zakrzywiony ku górze, nogi oliwkowe. W szacie spoczynkowej wierzch ciała popielatobrązowawy, a spód szarawy. Osobniki młodociane podobne do dorosłych w upierzeniu spoczynkowym.
Wymiary średnie[2]
długość ciała ok. 30–35 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 68–70 cm
masa ciała ok. 125–300 g

Ekologia i zachowanie

edytuj
Biotop
Zalesione bagna i brzegi rzek. Zimą morskie wybrzeża.
Gniazdo
Na ziemi.
 
Jajo z kolekcji muzealnej
Jaja
W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w kwietniu–czerwcu 4 jaja.
Wysiadywanie
Jaja wysiadywane są przez okres około 24 dni przez obydwoje rodziców. Zasadniczo monogamiczny, ale wśród samców zdarza się bigamia. Wówczas samce biorą udział w wysiadywaniu i opiece nad oboma lęgami.
Pożywienie
Wodne bezkręgowce i drobne kręgowce, które chwyta brodząc w wodzie.

Status i ochrona

edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje kwokacza za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji, według szacunków organizacji Wetlands International z 2015 roku, mieści się w przedziale 440 000 – 1 500 000 osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny[3].

W Polsce jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[7].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Tringa nebularia, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d e Van Gils, J., Wiersma, P. & Kirwan, G.M.: Common Greenshank (Tringa nebularia). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-11)].
  3. a b Tringa nebularia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Tringinae Rafinesque, 1815 - brodźce (wersja: 2020-11-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-04-18].
  5. Albin Łącki: Wśród zwierząt – ptaki. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1988, s. 110. ISBN 83-09-01320-5.
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Sandpipers, snipes, Crab-plover, coursers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-04-18]. (ang.).
  7. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Linki zewnętrzne

edytuj