Horoskop
Horoskop (z greki: podglądanie godziny; hora – godzina; skopein – zaglądać, podglądać, podpatrywać) – w astrologii przepowiednia lub charakterystyka danej osoby, czy też wydarzenia, sporządzona na podstawie układu ciał niebieskich według daty, godziny i miejsca.
Iluzję skuteczności horoskopów tłumaczy się efektem Barnuma i innymi błędami poznawczymi[1][2]. Tworzenie horoskopów jest dziedziną pseudonaukową.
Horoskop dziś
edytujPodobnie jak inne metody wróżbiarskie, horoskopy nie są uznawane przez współczesną naukę, a ich krytycy często zauważają, że wiele horoskopów wykorzystuje tendencyjność poznawczą i celowo ogólnikowe sformułowania, by stworzyć iluzję skuteczności (patrz: Efekt Forera). Mimo tego horoskopy cieszą się dużą popularnością.
Większość publikowanych dziś horoskopów w prasie kolorowej jest jedynie formą zabawy, ma charakter ogólny i dotyczy znacznych grup populacji uszeregowanych według daty urodzenia (zwykle w powiązaniu ze znakiem Zodiaku, to jest odcinkiem ekliptyki). Ich autorami bywają osoby całkowicie nieznające się na astrologii.
Współcześni astrolodzy zajmują się, jak przed wiekami, przede wszystkim wykreślaniem i interpretacją horoskopów indywidualnych dla poszczególnych osób. Znajdują się w nim pozycje wszystkich planet oraz wiele dodatkowych punktów, np.: Domy (związane z godziną i miejscem urodzenia). Dodawane są niekiedy również nowo odkryte planetoidy i asteroidy.
Obliczenia
edytujDo obliczenia horoskopu potrzebne są następujące dane:
- data narodzin lub zdarzenia
- godzina i minuty,
- dane miejsca urodzenia (długość i szerokość geograficzna).
Horoskop osób urodzonych w tym samym dniu może różnić się radykalnie, biorąc pod uwagę położenie ciał niebieskich w domach Zodiaku, aspektami, czyli odległościami kątowymi planet względem siebie.
Horoskop a religia
edytuj- W chrześcijaństwie wiara w informacje z horoskopów jest grzechem, ponieważ zdarzenia mające się przytrafić człowiekowi zna tylko Bóg, a ich odgadnięcie przez istotę cielesną wymaga interwencji Ducha Świętego. Horoskop przyjmuje natomiast, że los ludzi zapisany jest w ciałach niebieskich i z ich obserwacji można niektóre informacje odczytać. Wiara w horoskopy to poważne złamanie pierwszego przykazania dekalogu.
Pismo Święte wypowiada się w tej sprawie następująco:
Niechaj się stawią, by cię ocalić, owi opisywacze nieba, którzy badają gwiazdy, przepowiadają na każdy miesiąc, co ma się z tobą wydarzyć. Oto będą jak źdźbła słomiane, ogień ich spali. Nie uratują własnego życia z mocy płomieni[3].
- W hinduizmie astrologia wedyjska jest nauką postrzegania wpływu wyższej siły na istotę ludzką i Wszechświat. Według prawa karmy horoskop jest interpretacją skutków naszych działań w obecnym i przeszłych życiach.
nimitta-matram evasau srjyanam sarga-karmani pradhana-karani-bhuta yato vai srjya-śaktayah[4]
W stworzeniu materialnym Bóg jest tylko najwyższą przyczyną. Bezpośrednią przyczyną jest natura materialna, dzięki której pojawiła się ta manifestacja kosmiczna. Jest wiele gatunków żywych istot, takich jak półbogowie, istoty ludzkie i niższe zwierzęta, i wszystkie z nich podlegają skutkom swoich przeszłych dobrych i złych czynów. Bóg tylko odpowiednio ułatwia im spełnianie takich czynów i reguluje je trzema siłami natury materialnej – gunami. Nigdy jednak nie jest odpowiedzialny za ich przeszłe i obecne czyny.
Znani astrolodzy
edytujStatystyki
edytujWedług badań CBOS w 2018 roku 45 procent polskich respondentów czytało horoskopy; wśród kobiet 55%, wśród mężczyzn 34%[5].
Zobacz też
edytuj
Przypisy
edytujBibliografia
edytuj- Sven Ove Hansson, Science and Pseudo-Science, Edward N. Zalta (red.), [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, Winter 2017 Edition, Metaphysics Research Lab, Stanford University, 11 kwietnia 2017, ISSN 1095-5054 [zarchiwizowane z adresu 2017-12-21] (ang.).