Halibut atlantycki

gatunek morskiej ryby

Halibut atlantycki[3], halibut biały[4], kulbak biały[4], kulbak[5] (Hippoglossus hippoglossus) – gatunek morskiej ryby z rodziny flądrowatych (Pleuronectidae). Jest największym przedstawicielem tej rodziny.

Halibut atlantycki
Hippoglossus hippoglossus[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

flądrokształtne

Rodzina

flądrowate

Rodzaj

Hippoglossus

Gatunek

halibut atlantycki

Synonimy
  • Hippoglossus americanus Gill, 1864
  • Hippoglossus gigas Swainson, 1839
  • Hippoglossus linnei Malm, 1877
  • Hippoglossus maximus Gottsche, 1965
  • Hippoglossus vulgaris Fleming 1828
  • Pleuronectes hippoglossus Linnaeus, 1758
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Złowiony okaz


Występowanie

edytuj

Północna część Atlantyku w rejonie okołoarktycznym, od wybrzeży Kanady i Grenlandii na północy, poprzez strefę północnego obszaru Morza Północnego po Morze Białe, oraz do północnych obszarów Zatoki Biskajskiej. Sporadycznie spotykany w rejonie Morza Bałtyckiego.

Charakterystyka

edytuj

Budowa ciała asymetryczna. Ciało owalnie wydłużone i mięsiste. Szarobrązowe lub oliwkowoszare, natomiast od strony spodniej barwa ciała jest biała. Łuski małe o gładkiej powierzchni. Otwór gębowy duży, sięgający aż do wysokości środka oka. Płetwa grzbietowa długa, zaczyna się nad górnym okiem, zaopatrzona w ponad 100 promieni miękkich. Ryba osiąga ponad 3,5 m długości przy masie sięgającej do 300 kg.

Tryb życia

edytuj

Prowadzi przydenny tryb życia odpoczywając na prawym boku. Przebywa na głębokości do 2500 m. z rzadka zapuszczając się w wyższe partie wody (poniżej 50 m). Najchętniej żyje w zimnych wodach, do 8 °C o dużym zasoleniu.

Odżywianie

edytuj

Głównym pokarmem jakim halibuty się odżywiają są małe ryby, ponadto inne zwierzęta związane ze środowiskiem występującym w bentosie, głównie głowonogi, skorupiaki (kraby, homary) i mięczaki (małże).

Halibut biały sam także jest elementem łańcucha pokarmowego drapieżnych ssaków, np. morsów.

Rozród

edytuj

Tarło odbywa w okresie zimowym i wczesnej wiosny (grudzień-kwiecień). W tym czasie składa jaja w wodach pelagialnych, które swobodnie w niej się unoszą. Liczba jaj dochodzi do 3,5 miliona sztuk. Ikra duża, o 3–4 mm średnicy. Młode w pierwszym okresie (do 4 lat) są całkowicie białe i przebywają na głębokości dochodzącej do 100 m.

Gatunkiem pokrewnym halibuta białego jest halibut czarny (Reinhardtius hippoglossoides).

Znaczenie gospodarcze i wartości odżywcze

edytuj

Halibut atlantycki był uważany za ważną i cenną rybę w rybołówstwie. Znaczny spadek jego populacji spowodował, że jest gatunkiem zagrożonym wyginięciem.

Ilość aminokwasów w 100 g[6]
Nazwa Ilość w mg
Izoleucyna 1175
Leucyna 1794
Lizyna 1443
Metionina 740
Cystyna 222
Fenyloalanina 629
Tyrozyna 629
Treonina 916
Tryptofan 240
Walina 1202
Arginina 1267
Histydyna 444
Alanina 1637
Kwas asparaginowy 1989
Kwas glutaminowy 2784
Glicyna 1067
Prolina 749
Seryna 1175
Wartość odżywcza
Halibut atlantycki świeży
(100 g)
Wartość energetyczna 412 kJ (98 kcal)
Białka 20,1 g
Węglowodany 0,0 g
Tłuszcze 1,9 g
Woda 76,7 g
Dane liczbowe na podstawie: [6]
Wartości RDA i AI wyznaczone na podstawie danych Institute of Health[7]

Przypisy

edytuj
  1. Hippoglossus hippoglossus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Hippoglossus hippoglossus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
  4. a b Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
  5. Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk i Eligiusz Nowakowski. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7129-306-2.
  6. a b Hanna Kunachowicz; Beata Przygoda; Irena Nadolna; Krystyna Iwanow: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wyd. wydanie II zmienione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2017, s. 252. ISBN 978-83-200-5311-1.
  7. Dietary Reference Intakes Tables and Application. Institute of Health. The National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. (ang.).

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj