Aleksander Moldenhawer
Aleksander Konstanty Edward Moldenhawer (ur. 4 lutego 1840 w Warszawie, zm. 29 kwietnia 1909 w Krakowie) – polski prawnik, sędzia, działacz społeczny, członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.
| |
| Imię i nazwisko urodzenia |
Aleksander Konstanty Edward Moldenhawer |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
4 lutego 1840 |
| Data i miejsce śmierci |
29 kwietnia 1909 |
| Przyczyna śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
prawnik, sędzia |
| Rodzice |
Edward Ludwik i Józefa Kamilla z Krzyżanowskich |
| Małżeństwo |
Amalia Aniela Ostrowska h. Dąbrowo-Korab |
| Dzieci |
Józef Moldenhawer i Konstanty Moldenhawer |
| Krewni i powinowaci |
Adolf Pawiński (szwagier) |
Życiorys
edytujPochodził z rodziny norweskiej, przybyłej do Polski w XVIII wieku; był synem Edwarda Ludwika (urzędnika skarbowego) i Józefy Kamilli z Krzyżanowskich, bratem Anieli (1848–1909)[1], żony Adolfa Pawińskiego. Kształcił się w Instytucie Szlacheckim w Warszawie, w latach 1857–1863 studiował prawo na uniwersytetach w Petersburgu i Moskwie; na uniwersytecie petersburskim uzyskał stopień kandydata praw (1863). Pracował jako asesor Sądu Policji Poprawczej w Warszawie (1867–1874), podprokurator Sądu Apelacyjnego w Warszawie (1874–1876), sędzia rosyjskiego Sądu Okręgowego w Warszawie (od 1876). Współpracował z „Gazetą Sądową Warszawską”.
Od 1908 był członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Należał także do Międzynarodowego Związku Prawa Karnego (od 1889), Towarzystwa Prawniczego w Warszawie (1907 członek założyciel), Societe Generale des Prisons w Paryżu. Uczestniczył w Międzynarodowym Kongresie Penitencjarnym w Rzymie w 1885. Działał w organizacjach społecznych, był współzałożycielem Towarzystwa Osad Rolnych (1870) i prezesem Towarzystwa Opieki nad Dziećmi.
Zainteresowania naukowe Moldenhawera obejmowały prawo penitencjarne i prawo karne. W obszernej publikacji O przeprowadzeniu odosobnienia w zakładach więziennych (1866–1870, 3 tomy) przedstawił uzasadnienie konieczności odosobnienia więźniów dorosłych i niepełnoletnich oraz wskazywał na zadania wychowania i kształcenia zakładów karnych. Interesował się problematyką przestępczości nieletnich. Wprowadził pojęcie "kary użyteczności publicznej" w odniesieniu do kar krótkoterminowych. Badał statystyki sądowo-karne Królestwa Polskiego. Był zdecydowanym przeciwnikiem kary śmierci i stosowania kar cielesnych.
Życie prywatne
edytujW 1886 ożenił się z Amalią Anielą Ostrowską h. Dąbrowo-Korab i miał z nią dwóch synów: Józefa (1886–1941) – prawnika, sekretarza Zarządu Głównego Zjednoczenia Notarialnego RP i Konstantego (1889–1962) – profesora botaniki, wykładowcę Uniwersytetu Jagiellońskiego i Poznańskiego.
Zmarł na udar mózgu w wieku 69 lat. Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 207-6-24,25,26)[1].
Publikacje (wybór)
edytuj- O zakładach karnych dla nieletnich przestępców i dzieci potrzebujących opieki (1871)[2]
- Della sorveglianza della polizia in Polonia (1881)
- O opiece u nas nad dziećmi (1890)[3]
- Kilka uwag z powodu książek i broszur, dotyczących nieletnich (1892)
- Prawodawstwo porównawcze kryminalne (1893)
- O stowarzyszeniu generalnem więzień i jego biuletynach (1898)
- Dzieci opuszczone i występne w Hollandyi (1903)
- Metody zarządu więziennego w Stanach Zjednoczonych (1905)
Przypisy
edytuj- ↑ a b Cmentarz Stare Powązki: PAWIŃSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-07-31].
- ↑ Aleksander Moldenhawer, O zakładach karnych dla nieletnich przestępców i dzieci potrzebujących opieki. Cz. 1 [online], polona.pl [dostęp 2019-11-14].
- ↑ Aleksander Moldenhawer, O opiece u nas nad dziećmi [online], polona.pl [dostęp 2019-11-14].
Bibliografia
edytuj- Biogramy uczonych polskich, Część I: Nauki społeczne, zeszyt : K-O (pod redakcją Andrzeja Śródki i Pawła Szczawińskiego), Ossolineum, Wrocław 1984.
- Zmarli: Aleksander Moldenhawer. „Tygodnik Ilustrowany”. 19, s. 384, 9 maja 1909. [dostęp 2013-03-15].
Linki zewnętrzne
edytuj- Publikacje Aleksandra Moldenhawera w bibliotece Polona