Piemont
Szablon:ITA region infobox Piemont (wł. Piemonte) - kraina historyczna i region administracyjny w północno-zachodnich Włoszech, przy granicy z Francją i Szwajcarią.
Informacje ogólne
- stolica: Turyn
- powierzchnia: 25 400 km²
- liczba mieszkańców: 4,3 mln
- gęstość zaludnienia: 169 os./km²
- prezydent: Mercedes Bresso
- ważniejsze miasta: Asti, Alessandria, Cuneo, Novara i Vercelli.
Powierzchnia Piemontu jest górzysta, w zachodniej i północnej części Alpy Zachodnie, w środkowej - Nizina Padańska. Gęsta sieć rzeczna (główna rzeka - Pad), na granicy z Lombardią duże jezioro Maggiore.
Jeden z najbardziej uprzemysłowionych regionów Włoch: przemysł środków transportu, maszynowy, elektrotechniczny, gumowy, papierniczy, materiałów budowlanych, hutniczy (hutnictwo aluminium i żelaza).
W Piemoncie uprawia się zboża, buraki cukrowe, warzywa, drzewa owocowe, trufle, winorośl. Hoduje się bydło, trzodę chlewną i owce.
Rozwinięta turystyka (m.in. sporty zimowe).
W skład regionu wchodzi 8 prowincji: Prowincja Alessandria, Prowincja Asti, Prowincja Biella, Prowincja Cuneo, Prowincja Novara, Prowincja Turyn, Prowincja Verbano-Cusio-Ossola i Prowincja Vercelli.
Historia
Sama nazwa regionu po raz pierwszy zaczęła być używana w XII wieku dla określenia północnych terenów obecnych Włoch. W czasach starożytnych kraina ta była zamieszkiwana przez Celtów, następnie dostała się pod panowanie Imperium Rzymskiego. Od 568 roku region znajdował się pod władzą Longobardów, by następnie przejść pod władzę Franków (Karol Wielki). W okresie od XI do XV wieku Piemont był podzielony na pięć jednostek terytorialnych: Turyn, Ivrea, Monferatto, Saluzo, Sabaudia. W XV wieku został ponownie zjednoczony tworząc Księstwo Sabaudii i Piemontu. W 1720 Piemont stanowił kluczowy region Księstwa Sardynii ze stolicą w Turynie. W latach 1799-1814 wcielony przez Napoleona do Francji. Od ostatecznej klęski Napoleona w 1815 r. centrum polityczne i gospodarcze Królestwa Sardynii i ośrodek włoskiego ruchu zjednoczeniowego (risorgimento) pod egidą domu sabaudzkiego. Od 1860 r. stanowi część zjednoczonych Włoch, stąd też wywodzi się pierwszy król Włoch Wiktor Emanuel II.