Dmitrij Uljanow: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
MarcinWie123 (dyskusja | edycje)
poprawa linków
 
(Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1:
{{Biogram infobox
|imię i nazwisko = Dmitrij Uljanow
|imię i nazwisko org = {{k|ru|Дми́трий Ильи́ч Улья́нов}}
|grafika = File:Дмитрий Ильич Ульянов.jpg
|opis grafiki =
|podpisalt grafiki =
|data urodzenia = [[16 sierpnia]] [[1874]]
|miejsce urodzenia = [[Uljanowsk|Symbirsk]], [[Imperium Rosyjskie]]
|data śmierci = [[16 lipca]] [[1943]]
|miejsce śmierci = [[Gorki Leninskije]], [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]
|zawód = lekarz, dziennikarz, polityk
|przyczyna śmierci =
|zawód odznaczenia = lekarz, dziennikarz, polityk
|małżeństwocommons = Category:Dmitry_Ulyanov
|odznaczenia =
|commons = Category:Dmitry_Ulyanov
|wikicytaty =
|www =
}}
'''Dmitrij Iljicz Uljanow''' ([[język rosyjski|ros.]] Дми́трий Ильи́ч Улья́нов, ur. [[16 sierpnia]] [[{{data|1874]]-08-16}} w [[Uljanowsk|Symbirsku]], zm. [[16 lipca]] [[1943]] w [[Gorki Leninskije|Gorkach Leninskich]]) – [[Rosja|rosyjski]] rewolucjonista, lekarz, [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|radziecki]] działacz partyjny i państwowy.
 
== Życiorys ==
[[Plik:Lenin' family.jpg|thumb|240px|Lenin z rodziną, Kreml 1920. Siedzą: [[Włodzimierz Lenin]], [[Nadieżda Krupska]], [[Anna Jelizarowa-Uljanowa]]. Stoją: [[Marija Uljanowa (siostra Lenina)|Marija Uljanowa]], Dmitrij Uljanow (z kotem) i Georgij Łozgaczow (adoptowany syn Anny)]]
Był młodszym bratem [[Włodzimierz Lenin|Lenina]]. W 1893 skończył gimnazjum w [[Samara|Samarze]] i podjął studia medyczne na Uniwersytecie Moskiewskim, od 1894 był związany ze studenckimi kółkami [[marksizm|marksistowskimi]] w [[Moskwa|Moskwie]]. W listopadzie 1897 został aresztowany w związku ze sprawą "Związku„Związku Robotniczego"Robotniczego” i osadzony w więzieniu do jesieni 1898, później pozostawał pod nadzorem policji w [[Podolsk]]u, w latach 1900–1901 studiował medycynę na Uniwersytecie Jurjewskim (obecnie [[Uniwersytet w Tartu]]). Działał w [[Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji|SDPRR]], pracował jako lekarz w [[Chersoń|Chersoniu]], był aresztowany, w 1903 nielegalnie wyjechał do [[Tuła|Tuły]], gdzie pracował w miejscowym komitecie partyjnym i został delegatem na II Zjazd SDPRR pod pseudonimem "Gerc"„Gerc”. Później pracował w kijowskiej organizacji SDPRR, w styczniu 1904 został aresztowany w [[Kijów|Kijowie]], podczas [[rewolucja 1905 roku|rewolucji 1905–1907]] pracował jako lekarz w Symbirsku, był członkiem [[bolszewicy|bolszewickiego]] komitetu SDPRR w Symbirsku, później pracował w [[Teodozja (miasto)|Teodozji]] i [[Sierpuchow]]ie, pozostając w stałym kontakcie z centrum partii bolszewickiej. W 1914 został zmobilizowany i do 1917 był lekarzem wojskowym w [[Sewastopol]]u i [[Odessa|Odessie]], jesienią 1917 brał aktywny udział w ustanowieniu władzy bolszewików na [[Półwysep Krymski|Krymie]], w grudniu 1917 został członkiem Taurydzkiego Komitetu [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|SDPRR(b)]], uczestniczył w przygotowaniu i wydawaniu gazety „Taurydzka Prawda”, w latach 1918–1919 działał w komunistycznym podziemiu na Krymie.
 
W momencie, gdy Armia Czerwona zbliżała się do granic Krymu, Uljanow stanął na czele komitetu rewolucyjnego w [[Eupatoria|Eupatorii]], który 7 kwietnia przejął kontrolę nad miastem. W kolejnych dniach bolszewicy odebrali lokalnemu rządowi, tworzonemu przez kadetów, kontrolę nad całym półwyspem. Na zjeździe w [[Symferopol|Symferopolu]]u 28-2928–29 kwietnia została proklamowana [[Krymska Socjalistyczna Republika Radziecka]], a Dmitrij Uljanow został przewodniczącym Rady Komisarzy Ludowych<ref>A. Szyrokorad, ''Riewolucija i grażdanskaja wojna w Krymu'', Wiecze, Moskwa 2017, ​{{ISBNodn|978-5-4444-1714-0Szyrokorad|2017|s=88}}, s. 88.</ref>. Republika przetrwała do końca czerwca 1919 r., kiedy bolszewików z Krymu wyparły jednostki [[Biali (Rosja)|białej]] [[Armia Ochotnicza (Rosja)|Armii Ochotniczej]]<ref>A. Szyrokorad, ''Riewolucija i grażdanskaja wojna w Krymu'', Wiecze, Moskwa 2017, ​{{ISBNodn|978-5-4444-1714-0Szyrokorad|2017|s=93–94}}, s. 93-94.</ref>.
 
Od końca 1921 pracował na kierowniczych stanowiskach w Ludowym Komisariacie Ochrony Zdrowia [[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka|RFSRR]], a 1925–1930 na [[Uniwersytet Komunistyczny im. Jakowa Swierdłowa|Komunistycznym Uniwersytecie im. Swierdłowa]], później został pracownikiem Zarządu Sanitarnego Kremla. Został pochowany na [[Cmentarz Nowodziewiczy|Cmentarzu Nowodziewiczym]].
Linia 35 ⟶ 31:
 
== Bibliografia ==
* ''Mała encyklopedia powszechna PWN'', Warszawa 1969.
* {{Cytuj książkę |nazwisko = Szyrokorad |imię = A. |tytuł = Riewolucija i grażdanskaja wojna w Krymu |wydawca = Wiecze |miejsce = Moskwa |rok = 2017 |isbn = 978-5-4444-1714-0 |język = ru |odn = tak}}
* {{Cytuj stronę | url =http://www.hrono.ru/biograf/bio_u/ulianov_di.php | tytuł = Ульянов Дмитрий Ильич | data dostępu = 2017-02-23 | autor = | nazwisko = | imię = | data = | rok = | miesiąc = | praca = | opublikowany = ''Хронос: Всемирная история в интернете'' | oznaczenie = | strony = | język = ru}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}
Linia 48 ⟶ 45:
[[Kategoria:Urodzeni w 1874]]
[[Kategoria:Zmarli w 1943]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Uljanowsku]]