Vejatz lo contengut

Usès

Aqueste article es redigit en provençau.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Vila d'Occitània
Usès
Uzès
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
La catedrala Sant Teodorit e la torre Fenestrèla
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 44° 00′ 48″ N, 4° 25′ 14″ E
Superfícia 25,41 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
274 m
120 m
49 m
Geografia politica
País Armas de Lengadòc Lengadòc
Parçan Garrigas
Estat Bandièra de França França
Region
76
Occitània
Departament
30
Gard Armas deu Departament de Gard
Arrondiment
302
Arrondiment de Nimes
Canton
3035
Canton d'Usès
Intercom
243000619
CC País d'Usès
Cònsol Jean-Luc Chapon
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
8 420 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

8 764 ab.
Densitat 337,39 ab./km²
Autras informacions
Gentilici usessenc
Còde postal 30700
Còde INSEE 30334

Usès[1],[2] (Uzès en francés) es una comuna occitana dei confinhas de Lengadòc e de Provença, situada dins lo departament de Gard e la region Occitània.

Segon lei mapas de Cartodialect e de Loís Alibèrt, lo parlar d'Usès es un provençau[3] de transicion vèrs lo lengadocian: se ditz lei per l'article mai castèl e non pas castèu.

Leis atestacions ancianas son, per lo luòc:

La forma etimologica Usèç[5] es pas normativa.

Usètge (en latin pagus Uzeticus)

[modificar | Modificar lo còdi]

Usètge es l'encontrada immediata a l'entorn d'Usès. Li dison en latin pagus Uzeticus e en francés l'Uzège o l'Uzégeois.

  • (L')Uzège/Uzégeois (noms fr) - Territorium Uceticum en 812; Pagus Uzeticus en 816; Uzecensis en 818; Comitatus Uxeticus en 923; Pagus Uzeticus en 938; Comitatus Uzeticus en 945; Pagus Uzeticus en 963; Comitatus Uzeticus en 1027; Comitatus Uzeticensis en 1031; Civitas Uticensis en 1096; Uzeticensis episcopatus en 1121; Uzetisca civitas en 1146; Uticensis episcopatus en 1156; Uzeticum en 1160; Uticensis diocesis en 1295; Vicaria Ucetici en 1345; Uzeticensis episcopatus en 1378; Uzeticum en 1381; Pays d'Uzége en 1440; Uzeticum ; Civitas Uceciæ ; Uticensis diocesis en 1461; Uticensis metropolitana en 1512)[6].

Sosdivisions:

  • la Vau de Jofa (fr [Le] Val de Jouffe) - In Valle-Iufica, in fluvio Vidosoli en 938; In Valle-Iufica, in pago Uzetico en 963; Vallis de Joffa en 1463[7].

Usès foguèt lo centre d'un evescat tre lo sègle V e aqueu perdurèt entrò a la Revolucion Francesa. Foguèt abolit definitivament en 1817.

Lo 5 de genier de 1965, lo centre de la ciutat foguèt declarat «sector sauvagardat», çò que permetèt d'entreprene un trabalh de restauracion important e a l'encòp d'òbras considerablas d'urbanizacion. Aquelei transformacions vauguèron a Usès de se ganhar lo títol de «Vila d’art e d'istòria» en novembre de 2008.

Foguèt tanben lo centre d'un vescomtat, puei d'un comtat e d'un ducat. Vejatz la lista dei senhors, vescòmtes e ducs d'Usès.

Administracion

[modificar | Modificar lo còdi]
Lista dei cònsols màgers successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
març de 1983 (2026) Jean-Luc Chapon UDF puèi MoDem puèi UMP puèi UDI-PR puèi Movement Radicau  
1966 1983 André Rancel SFIO puèi PS  
1954 1966 Georges Chauvin    
1953 1954 (mòrt en foncions) Louis Alteirac    
1947 1953      
Totas las donadas son pas encara conegudas.
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 8573, totala: 8976

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
6 150 6 350 7 274 7 215 6 934

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
- - - - 5 585 - - - -

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
- - 4 804 - - - - - -

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
5 649



Cercar
8 007
7 935
8 088
8 213
8 602
2009 2010
8 339
8 755
8 552
8 979
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


Luòcs e monuments

[modificar | Modificar lo còdi]
  • La Torre Fenestrèla es un cloquier cilindric qu'es lo darrier vestigi de l'anciana catedrala romanica de Sant Teodorit (que lei protestants la demoliguèron en 1563).
  • lo Palais Ducau.

Personalitats liadas amb la comuna

[modificar | Modificar lo còdi]
  • Jean Racine: e mai s'aquel escrivan francés foguèsse pas dau país, i demorèt quauque temps en cò d'un oncle. Dins sei Lettres d'Uzès, comentèt las dificultats qu'aguèt per comprene e se far comprene mentre que sejornava dins lo país.
  • Pònç Fabre d'Usès, trobador dau sègle XIII.

Liames extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Segon Loís Alibèrt. . https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Alib%C3%A8rt_-_dialecte_languedocien.tiff
  2. Preconizacions del Conselh de la Lenga Occitana, 2007, seccion 5.4, pagina 42.
  3. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Alib%C3%A8rt_-_dialecte_languedocien.tiff
  4. «Uzes». Equipa projècte Talamus, Edicion critica numerica del manuscrit AA9 dels Archius municipals de Montpelhièr dit lo Pichòt Talamus. Universitat Pau Valèri-Montpelhièr III.
  5. https://www.oocities.org/toponimiaoccitana/30b.html
  6. https://dicotopo.cths.fr/places/P74745367
  7. https://dicotopo.cths.fr/places/P61180818