Oscar Wisting

Oscar Wisting
Statsborgarskap	Noreg
Fødd	6. juni 1871 Larvik
Død	5. desember 1936 (65 år) Oslo
Yrke	oppdagar
Oscar Wisting på Commons

Sjøfartsmuseet i Larvik. Oscar Wisting i forgrunnen

Wisting vart tildelt Sørpolsmedaljen for deltakinga si i Roald Amundsen sin ekspedisjon til Sørpolen

Oscar Adolf Wisting (fødd 6. juni 1871 i Larvik, død 5. desember 1936 i lugaren sin på polarskuta «Fram» på Frammuseet på Bygdø i Oslo) var ein offiser i Marinen, oppdagar og polarforskar. Han var saman med Roald Amundsen den første i verda som var på både Sør- og Nordpolen.

Polarferder

Wisting deltok på Roald Amundsen sin ekspedisjon til Sørpolen frå 1910 til 1912. Han var med i kjernegruppa, «Sydpolpartiet», som nådde målet 14. desember 1911.

Han var mønstra som førstestyrmann på «Maud» gjennom Nordaustpassasjen 1918 til 1922. I tillegg hadde han ansvar for stuing av forsyningar og var kokk, bibliotekar, lege og proviantforvaltar ombord på «Maud».

Amundsen gav Wisting denne attesten: «Jo ondere det så ut, jo bedre likte han sig. Og gikk det på livet løs, var han først i sitt ess».

Amundsen gjekk konkurs i 1925 og Wisting fekk ansvaret for å avvikle føretaka i Seattle, Washington i USA. Amundsen tok kontakt igjen og bad Wisting bli med på eit nytt forsøk på å erobre Nordpolen luftvegen. Wisting var difor òg med på den første overflyginga av Nordpolen ombord på luftskipet «Norge» i 1926. Roald Amundsen og Oscar Wisting var dermed dei to første i verda som var på begge polane.

Då Amundsen forsvann med «Latham» i 1928 var Wisting i Advent Bay. Han deltok i leitinga gjennom fem resultatlause veker, før leitinga vart innstilt.

I 1930 utgav han boka 16 år med Roald Amundsen.

Frammuseet

Wisting deltok særs aktivt i førebuinga til opninga av Frammuseet på Bygdø. Han var vorte 65 år, men klatra i riggen, pussa og stelte kvar einaste dag. Han pleidde å overnatte i den gamle lugaren sin når han jobba ombord. Om morgonen 5. desember 1936, nokre få dagar før 25-årsjubileet for Sørpolferden, vart han funnen død i køya si ombord. Hjartet hadde svikta, kanskje på grunn av årelangt slit under strabasiøse tilhøve i polare strøk.

Wisting var gift med Elise Marie Wisting frå Nøtterøy og dei hadde fire søner.

Utmerkingar

Wisting vart i 1926 utnemnd til riddar av 1. klasse av St. Olavs orden og same år forfremma til kommandør med stjerne «for fortjenstfull medvirkning til gjennemførelsen av Roald Amundsens nordpolsflygning i 1926.» Han vart òg tildelt Sørpolsmedaljen, var offiser av Italias kroneorden og riddar av den franske Æreslegionen. Wisting mottok òg Latham-medaljen.

Trivia

I kriminalromanane til Jørn Lier Horst finst politietterforsker William Wisting, ein fiktiv etterkommer av Oscar Wisting.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Oscar Wisting» frå Wikipedia på bokmål, den 28. juli 2011.
  • Wikipedia på bokmål oppgav desse kjeldene:
• Hansen, Jan Ingar (2001) Oscar Wisting – Amundsens betrodde mann, Schibsted, Oslo. ISBN 82-516-1867-3

Bakgrunnsstoff

Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Oscar Wisting

• Portrett av Oscar Wisting, 1930, Oslo museum