Mendozaprovinsen

Mendozaprovinsen
provins
Flagg Symbol
Land	Argentina
Hovudstad	Mendoza
Areal	148 827 km²
Folketal	2 043 540 (2022)
Mendozaprovinsen 32.898611111111°S 68.846388888889°W / -32.898611111111; -68.846388888889
Wikimedia Commons: Mendoza Province

Mendoza (spansk uttale: [menˈdosa]) er ein provins i Argentina, i den vestlege sentrale delen av landet. Han grensar til San Juan i nord, La Pampa og Neuquén i sør, San Luis i aust og republikken Chile i vest; den internasjonale grensa er markert av Andesfjella. Hovudstaden er byen Mendoza.

Med eit areal på 148 827 km² er det den sjuande største provinsen i Argentina med 5,35 % av dei totale areala i landet. Folketalet for 2022 er 2 014 533 innbyggjarar, noko som gjer det til den femte mest folkesette regionen i landet, eller 4,38 % av den totale folkemengda i Argentina.

Geografi

Geografien i provinsen går frå 6 961 meter på toppen av Aconcagua til dei halvt flate landa i aust. Ein serie av langsgåande dalar, som Uspallata, skilje Andesfjella frå dei lågare fjella i Precordillera. Mot aust blir Cuyo-slettene kryssa av sideelvar til Desaguadero-elva. Andre viktige elvar inkluderer Mendozaelva, Tunuyánelva, Diamanteelva og Atuelelva.

Klimaet er kontinentalt, solrikt og tørt i heile provinsen, med varme somrar og relativt kalde vintrar. Den tørre jorda på grunn av den vesle nedbøren og den store temperaturforskjellen mellom dag og natt tillèt hovudsakleg xerofyttar og få tre å vekse. Den årlege nedbøren ligg mellom 150 og 350 mm, og hagl er eit stort, og ikkje uvanleg, problem i den regionale vindyrkinga. Det finst fruktbare land rundt bassenga til dei mange elvane som fødast i isbreane i Cordillera.

Låglandet har svært varme somrar (30 °C til 33 °C på dagtid) med varme netter i nord (18 °C) og kjøligare kveldar i sør (15 °C). Nedbøren fell hovudsakleg som svært sjeldne, men ofte kraftige torevêr som bringar hagl og sterke vindkast. Hausten er behageleg og tørr, og vintrane er kjølige med dagtidstemperaturar rundt 14 °C og nattemperaturar på 2 °C. Når zondavindane blæs ned frå Andesfjella, kan temperaturane stige til 30 °C; men pampero-vindane kan halde dagtemperaturane under 5 °C og nattemperaturar på −8 °C kan registrerast. Snø er uvanleg i nord, og sporadisk i sør.

Ulike vindfrontar påverkar landskapet, hovudsakleg zondavinden, men også den milde pampero, den varmen viento norte og, om vinteren, den svært sjeldne sudestada frå søraust. Sistnemnde vind påverkar for det meste pampasane.

Økonomi

Vinproduksjonen i Mendoza står for ca. 70 % av dei 1,5 milliardar liter i argentinsk vinproduksjon årleg. Provinsen har Argentinas femte største økonomi som er ganske diversifisert. Jordbruk har lenge stått for mykje av Mendozas valutainntening, tett følgt av turisme, hovudsakleg frå Chile. Forutan vin er andre viktige landbruksprodukt, hovudsakleg for den argentinske marknaden, epler, pærer, tomatar, løk, plommer, oliven, kirsebær, fersken og kvede. Birøkt, med 30 000 bikubar, er ein annan veksande aktivitet favorisert av Mendozas tørre vêr.

Fjorten prosent av dei nasjonale reservane av petroleum er i Mendoza, som også er heim til storstilt gruvedrift av kalk og uran. Produksjon har lenge bidrege til velstanden i provinsen og utgjer framleis 16 % av økonomien. Mendozas viktigaste industriar per 2005 var vinproduksjonen med 1200 vingardar, etterfølgd av hermetisert frukt, eit stort oljeraffineri i Luján de Cuyo, sement og andre.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Mendoza Province» frå Wikipedia på engelsk, den 6. november 2024

Bakgrunnsstoff

Commons har multimedium som gjeld: Mendozaprovinsen

• Offisiell nettstad
• Kenneth Pletcher. «Mendoza - province, Argentina» (på engelsk). Encyclopædia Britannica, Inc.