Aust-Agder fylke

Aust-Agder fylke
fylke
Fylkesvåpen
Land	Noreg
Del av	Sørlandet
Adm.senter	Arendal
Areal	9 158 km²
•  land	8 353 km²
•  vatn	805 km²
Folketal	117 655 (1. januar 2019)
Målform	nøytral
Statsforvaltar	Stein A. Ytterdal
Fylkesordførar	Tellef Inge Mørland (Ap)
Fylkesnummer	09
Aust-Agder fylke 58.566666666667°N 8.5666666666667°E / 58.566666666667; 8.5666666666667
Wikimedia Commons: Aust-Agder
Nettstad: www.austagderfk.no

Aust-Agder er eit tidlegare norsk fylke som grensa til Telemark, Rogaland og Vest-Agder. Det hadde kystlinje mot Skagerrak.

Aust-Agder fylke svara for det meste til området som inntil 1918 hadde namnet Nedenes amt. I 2020 blei det del av nye Agder fylke.

Kommunar

Nr.	Namn	Folkemengd	Flatevidd km²
0901	Risør		000000000000193.0000000000193
0904	Grimstad		000000000000304.0000000000304
0906	Arendal		000000000000270.0000000000270
0911	Gjerstad		000000000000322.0000000000322
0912	Vegårshei		000000000000356.0000000000356
0914	Tvedestrand		000000000000218.0000000000218
0919	Froland		000000000000645.0000000000645
0926	Lillesand		000000000000190.0000000000190
0928	Birkenes		000000000000674.0000000000674
0929	Åmli		000000000001131.00000000001 131
0935	Iveland		000000000000262.0000000000262
0937	Evje og Hornnes		000000000000550.0000000000550
0938	Bygland		000000000001312.00000000001 312
0940	Valle		000000000001265.00000000001 265
0941	Bykle		000000000001467.00000000001 467
Totalt	Aust-Agder	'	000000000009158.00000000009 158

Tettstadene i fylket

68,2 % av dei som bur i fylket bur i tettstader. Det er fem stader som kallar seg by: Arendal, Grimstad, Lillesand, Risør og Tvedestrand.

Klima

Sørlege område av Aust-Agder har liknande klima som dei nærliggande områda av Austlandet og er godt skjerma mot vest. Heiane omkring Setesdalen er derimot utsett for byer frå vest. Sjøen utanfor kysten er relativt varm om sommaren, men kald om vinteren, og stundom med havis. Om vinteren bles det oftast frå nordaust ved kysten og meir nordleg inne i landet. Om sommaren bles det oftast frå sørvest ved kysten, stundom opp mot liten kuling. Innover i landet er vinden meir sørleg sommarstid. I finvêr er ofte solgangsbrisen dominerande.

Januar og februar er dei kaldaste månadane med middeltemperaturar kring −1 °C ved kysten og −3 til −5 °C lenger inne i landet. Lengst nord går midlane ned mot −7 til −8 °C. Juli er den varmaste månaden med temperaturar kring 17 °C like innanfor kysten. Litt lenger inne i landet 14 til 16 °C og i dei høgaste strøka lengst nord 12 °C.

Kysten er solrik, medan ein innover land finn meir vekslande skydekke og fleire byer. Årsnedbøren varierer frå kring 900 mm ute ved kysten til kring 1400 mm 20–30 km frå kysten, medan dei indre dalstrøka kan ha under 1000 mm. Enkelte år kan møtet mellom kald luft frå aust og fuktig luft frå Nordsjøen føre til store snømengder.

Det opptrer tåke på kysten 3-4 % av året, men hyppigast om våren når varm luft strøymer over det kalde sjøvatnet.

Kjelder

• «Aust-Agder – klima» av Petter Dannevig i Store norske leksikon, snl.no.

Referansar

Denne geografiartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.