Villpurre
Utsjånad
Villpurre | |
Villpurre i Spania. | |
Status | |
Status i verda: Livskraftig Status i Noreg: Framandart som ikkje er risikovurdert | |
Systematikk | |
Rike: | Planteriket Plantae |
Underrekkje: | Frøplantar Spermatophytes |
Orden: | Aspargesordenen Asparagales |
Familie: | Påskeliljefamilien Amaryllidaceae |
Underfamilie: | Alliaceae Allioideae |
Stamme: | Allieae |
Slekt: | Laukslekta Allium |
Art: | Villpurre A. ampeloprasum |
Vitskapleg namn | |
Allium ampeloprasum |
Villpurre eller staudevårlauk (Allium ampeloprasum) er ei plante i laukslekta Allium. Ho veks naturleg i området frå Sør-Europa til vestlege delar av Asia. Planta ser ut til å ha blitt nytta alt i førhistorisk tid og har på den tida komme til England der ein finn ho på steinete plassar nær kysten i sørvest-England og Wales.[1][2] Villpurre er opphav til fleire foredla grønsaker, der purre, elefantkvitlauk og kurratlauk er dei best kjende.
Ulike namn
Eit synonym til det vitskaplege namnet Allium ampeloprasum er Allium porrum.
Fleire grønsaker er utvikla frå villpurre. Nokre av dei er:
- Purre (Allium ampeloprasum var. porrum) - leek (engelsk), poireau (fransk), alho porro (portugisisk), cebolla puerro (spansk)
- Elefantkvitlauk (Allium ampeloprasum var. ampeloprasum) - great-headed garlic, elephant garlic (engelsk), ail à grosse tête (fransk)
- Perlelauk (A. ampeloprasum var. sectivum) - pearl onion (engelsk), poireau perpétuel, petit poireau antillais (fransk), alho bravo, alho inglês (portugisisk)
- Kurratlauk (Allium ampeloprasum var. kurrat) - kurrat (engelsk, fransk).[3]
- تره, tareh (Allium ampeloprasum ssp. persicum) - (persisk)
- இராகூச்சிட்டம், iraakuuccittam (tamil)
Biletdøme
-
Villpurre i København botaniske hage.
-
Start på blomstring av elefantkvitklauk.
-
I full blome
-
Purreblomar
-
Allium ampeloprasum - Museum specimen
Referansar
- ↑ Plants for a Future: Allium ampeloprasum
- ↑ CHRISTOPHER D. PRESTON, DAVID A. PEARMAN, ALLAN R. HALL (2004) Archaeophytes in Britain Botanical Journal of the Linnean Society 145 (3), 257–294 doi:10.1111/j.1095-8339.2004.00284.x, p. 264
- ↑ Grubben, G.J.H. & Denton, O.A. (2004) Plant Resources of Tropical Africa 2. Vegetables. PROTA Foundation, Wageningen; Backhuys, Leiden; CTA, Wageningen.
- Denne artikkelen bygger på «Allium ampeloprasum» frå Wikipedia på engelsk, den 15. april 2012.
- Villpurre - Allium ampeloprasum, efferus.no
Bakgrunnsstoff
- (no) villpurre hos Artsdatabanken
- (en) villpurre i Encyclopedia of Life
- (en) villpurre i Global Biodiversity Information Facility
- (sv) villpurre hos Dyntaxa
- (en) villpurre hos ITIS
- (en) villpurre hos NCBI
- (en) villpurre hos The International Plant Names Index
- (en) villpurre hos Tropicos
- (en) Kategori:Allium ampeloprasum – bilete, video eller lyd på Wikimedia Commons
- (en) Allium ampeloprasum – galleri av bilete, video eller lyd på Wikimedia Commons
- Allium ampeloprasum – detaljert informasjon på Wikispecies