Naar inhoud springen

Zutphen (gemeente)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Zutphen
Gemeente in Nederland Vlag van Nederland
Locatie van de gemeente Zutphen (gemeentegrenzen CBS 2016)
Situering
Provincie Vlag Gelderland Gelderland
COROP-gebied Achterhoek
Coördinaten 52° 8′ NB, 6° 12′ OL
Algemeen
Oppervlakte 42,93 km²
- land 40,95 km²
- water 1,98 km²
Inwoners
(1 januari 2024)
48.746?
(1190 inw./km²)
Bestuurs­centrum Zutphen
Belangrijke verkeersaders N314 N319 N345
N346 N348 N826
Station(s) Zutphen
Politiek
Burgemeester (lijst) Wimar Jaeger (D66, wnd.
Economie
Gemiddeld inkomen (2019) € 24.900 per inwoner
Gem. WOZ-waarde (2019) € 200.000
WW-uitkeringen (2014) 49 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s) 7200-7207, 7230-7232
Netnummer(s) 0575
CBS-code 0301
CBS-wijkindeling zie wijken en buurten
Amsterdamse code 10254
Website www.zutphen.nl
Bevolkingspiramide van de gemeente Zutphen
Bevolkingspiramide (2023)
Portaal  Portaalicoon   Nederland

Zutphen (uitspraak is een gemeente in de Nederlandse provincie Gelderland, genoemd naar de hoofdplaats, de stad Zutphen. De gemeente heeft 48.746 inwoners (1 januari 2024, bron: CBS).

Op 1 januari 2005 is de voormalige naastgelegen gemeente Warnsveld gefuseerd met Zutphen.

Wateroverlast rondom Zutphen in 1948

De gemeente ligt in het noordoosten van de provincie Gelderland. Zutphen is onderdeel van de Stedendriehoek, een samenwerkingsverband tussen acht gemeentes, genoemd naar de (provincieoverstijgende) stedendriehoek Apeldoorn-Deventer-Zutphen.

Topografisch kaartbeeld van de gemeente Zutphen, per september 2022. Klik op de kaart voor een vergroting.

Aangrenzende gemeenten

[bewerken | brontekst bewerken]
   Aangrenzende gemeenten   
 Vlag Voorst Voorst              Vlag Lochem Lochem 
           
     
           
 Vlag Brummen Brummen       Vlag Bronckhorst Bronckhorst        

De gemeente Zutphen telt het grootst aantal rijks- en gemeentelijke monumenten van de provincie Gelderland. Het zijn er bij elkaar ruim 900. Op het gebied van de archeologie en de monumentenzorg werkt de gemeente Zutphen samen met de gemeente Doesburg. Zie voor Zutphen:

Kunst in de openbare ruimte

[bewerken | brontekst bewerken]

In de gemeente zijn diverse beelden, sculpturen en objecten geplaatst in de openbare ruimte, zie:

Politiek en bestuur

[bewerken | brontekst bewerken]
Stadhuis (nieuwe vestiging)
Stadhuis (oude vestiging)

De gemeenteraad van Zutphen bestaat uit 29 zetels. Hieronder de behaalde zetels per partij bij de gemeenteraadsverkiezingen sinds 2004:

Gemeenteraadszetels
Partij 2004 2010 2014 2018 2022
GroenLinks 3 3 3 5 5
Burgerbelang - 2 5 4 4
PvdA 8 6 3 4 4
D66 2 3 4 3 3
VVD 4 4 3 3 3
SP 3 2 5 4 3
Partij voor de Dieren - - - - 2
Kies Bewust Lokaal[*] - - - 1 2
Stadspartij Zutphen-Warnsveld[1] 4 6 3 2 1
CDA 4 2 2 2 1
ChristenUnie 1 1 1 1 1
Totaal 29 29 29 29 29

Cursief: In deze raadsperiode deelgenomen aan College.

Kies Bewust Lokaal is een fusie tussen ex-burgerbelang raadslid Petra Ackermans en de partij "Bewust Zutphen-Warnsveld", die in 2018 aan de gemeenteraadsverkiezingen meedeed.

College van burgemeesters en wethouders

[bewerken | brontekst bewerken]

Sinds het einde van de tweede wereldoorlog neemt de Partij van de Arbeid in elk college deel, ook GroenLinks neemt al een zeer lange tijd onafgebroken deel aan het college.

Het college van burgemeesters en wethouders van de periode 2022-2026 wordt gevormd door een coalitie van GroenLinks, Burgerbelang, PvdA en D66 (16 van de 29 zetels in de gemeenteraad).

De voorzitter van het college van B en W is:

De wethouders (4) zijn:

Het college van burgemeesters en wethouders van de periode 2018-2022 werd gevormd door een coalitie van GroenLinks, SP, PvdA en VVD (16 van de 29 zetels in de gemeenteraad).

De voorzitter van het college van B en W was:

  • Annemieke Vermeulen sinds 12 juli 2018 (VVD)[7].

De wethouders (4) waren:

  • Harry Matser (GL) (trad op 1 juni 2021 af als wethouder en werd in zijn functie opgevolgd door partijgenoot Eva Boswinkel)[8]
  • Mathijs ten Broeke (SP).[9]
  • Laura Werger (VVD)[10]
  • Annelies de Jonge (PvdA) was eerder ook wethouder in dit college, maar legde op 1 februari 2022 haar functie neer om te werken bij een onderwijsadviesbureau.[11]

Het college van burgemeesters en wethouders van de periode 2014-2018 bestond eerst uit een coalitie van SP, PvdA, GroenLinks, VVD, CDA/CU. Na het vertrekken van de SP uit de coalitie maakte ook de lokale partij burgerbelang deel uit van het stadsbestuur.

De voorzitter van het college van B en W was:

  • Arnold Gerritsen (D66): Gerritsen legde op 1 februari 2016 zijn taak als burgemeester neer.
  • Carry Abbenhues (PvdA): Vanaf 1 februari 2016 tot 23 december 2016 was Abbenhues waarnemend burgemeester van de gemeente Zutphen.
  • Annemieke Vermeulen (VVD): Op 23 december 2016 werd zij benoemd als burgemeester van Zutphen.

De wethouders waren:

  • Annelies de Jonge (PvdA)
  • Coby Pennings (CDA) (ook namens de fractie van de ChristenUnie)
  • Patricia Withagen (GroenLinks)
  • Engbert Gründemann (SP) de wethouder en partij vertrok later uit het College en maakte plaats voor René Sueters (Burgerbelang).
  • Oege Bosch (VVD)

Het college van burgemeesters en wethouders van de periode 2010-2014 bestond uit een coalitie van PVDA, Stadspartij, GroenLinks en D66.

De voorzitter van het college van B en W was:

  • Arnold Gerritsen (D66), burgemeester.

De wethouders waren:

  • Rik de Lange (PvdA), werd in 2013 wegens benoeming als burgemeester in Duiven vervangen door Annelies de Jonge (PvdA).
  • Hans la Rose (stadspartij)
  • Patricia Withagen (GroenLinks)
  • Eri Willeumier (D66)

Het college van burgemeesters en wethouders van de raadsperiode 2005-2010 (1 jaar eerder wegens herindelingsverkiezingen door fusie met de nabijgelegen gemeente Warnsveld.

Het college bestond uit een coalitie van PvdA, CDA, GroenLinks en VVD.

De voorzitter van het college van B en W was:

  • Arnold Gerritsen (D66), burgemeester.

De wethouders waren:

Landelijke verkiezingsuitslagen

[bewerken | brontekst bewerken]

Historisch doen linkse en progressieve partijen het electoraal goed in Zutphen. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 stemde maar liefst 53,6% op een partij met een progressieve inslag (D66, PvdA, GroenLinks, SP, Partij voor de Dieren, Volt, Denk en BIJ1). Veel meer dan de rest van Nederland.[12]

De grootste partijen bij de afgelopen vijf verkiezingen zijn als volgt:

2021: Democraten 66

2017: Volkspartij voor Vrijheid en Democratie

2012: Partij van de Arbeid (Nederland)

2010: Partij van de Arbeid

2006: Partij van de Arbeid.

Zutphen had tot augustus 2018 jumelages met de volgende steden:[13]

Voorts is er sinds 1986 een vriendschapsband met Villa Sandino (Nicaragua). Tussen 1990 en 2016 bestond er ook een stedenband met Tartu (Estland).

Regionale samenwerking

[bewerken | brontekst bewerken]

Sinds 2001 vormt Zutphen tezamen met de Gelderse gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Lochem en Voorst en de Overijsselse gemeente Deventer het samenwerkingsverband Stedendriehoek of Cleantech-regio. Dit regionale samenwerkingsverband heeft als doel om in 2030 energieneutraal te zijn en ontwikkelt gezamenlijk beleid op fysiek (ruimtelijke ordening, wonen, verkeer en dergelijke), economisch en sociaal gebied.

Bestuurlijke indeling

[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente Zutphen heeft de indeling van de stad in wijken gewijzigd door wijken samen te voegen en andere namen te geven. Zo is de wijk 'Noordveen' ontstaan waaronder de gehele noordelijke stad met onder andere het Deventerwegkwartier en Voorsteralleekwartier vallen. Tussen het centrum en het dorp De Hoven ligt de rivier de IJssel;

Huidige wijkindeling[14]

[bewerken | brontekst bewerken]
Leesten, een wijk in Zutphen.
  • Warnsveld, voormalige zelfstandige gemeente, sinds 1 januari 2005 onderdeel van de Gemeente Zutphen, circa 9000 inwoners.

Buurtschappen

[bewerken | brontekst bewerken]
  • De Hoven, dorp aan de westzijde van de IJssel
  • Bronsbergen, buurtschap ten zuiden van Zutphen op een rivierduinencomplex aan de IJssel
  • Warken, buurtschap ten oosten van het dorp Warnsveld
Zie de categorie Zutphen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.