Robert en Bertrand

Robert en Bertrand
Land van oorsprong	België
Oorspronkelijke taal	Nederlands
Genre	Avontuur, fantasy
Creatieteam
Bedenker(s)	Willy Vandersteen
Schrijver(s)	Marck Meul, Willy Vandersteen, Jaap Bakker
Tekenaar(s)	Ron Van Riet, Willy Vandersteen
Publicatie
Uitgever	Standaard Uitgeverij
Publicatie	1972 -1993
Huidige status	gestopt
Eerste publicatie	1972
Laatste publicatie	1993
Portaal	Strip

Robert en Bertrand is een Vlaamse stripreeks die zich afspeelt tijdens de 19e eeuw, in de Lage Landen en Frankrijk. De stripreeks is van de hand van striptekenaar Willy Vandersteen en werd in 1985 overgenomen door Ron Van Riet (tekeningen). Vandersteen inspireerde zich op de hoofdpersonages uit een 19de-eeuws toneelstuk geschreven door Benjamin Antier en Fréderick Lémaître en op de gelijknamige romans van Koen Ravestein.

Inhoud

De hoofdpersonages zijn twee landlopers, maar later evolueerden ze naar handige schelmen. Ze worden vaak achterna gezeten door een agent/detective ("Nummer 17") die hen voor landloperij poogt in te rekenen. Andere personages zijn onder anderen Joeki en Evelyne. Tijdens hun omzwervingen helpen de sympathieke zwervers steeds iedereen die hen nodig heeft, zelfs incidenteel Nummer 17 als dat voor de veiligheid nodig is.

De reeks, die fantasy en een humoristische noot niet uit de weg ging, bleef realistisch en maatschappijkritisch. Gedurende het einde van de jaren 1980, begin 1990, met tekenaar Ronald van Riet en scenarist Marck Meul, waren Robert en Bertrand terug in het land van herkomst: Frankrijk, met tekeningen in een art-nouveau-decor. Nieuwe figuren deden hun intrede.

Anachronismen

Alhoewel de verhalen van Robert en Bertrand zich vooral afspelen in de 19de eeuw, wordt er geen specifieke periode genoemd. Zo kan het dus dat het duo in het album Geheim document betrokken wordt in de Frans-Duitse Oorlog van 1870-1871 en in het latere album De hel van Solferino in de Slag bij Solferino in 1859. In het album De Icarii wordt er verwezen naar de eerste vliegtuigen, waardoor dit verhaal zich afspeelt in het begin van de 20e eeuw.
Hoewel de historische gebeurtenissen in de verhalen vrij correct worden weergegeven - de hogergenoemde Slag bij Solferino - duiken er toch elementen op die in het gekozen tijdvak niet thuishoren. Zo komen in voornoemde albums auto's voor, terwijl die nog niet bestonden.
Andere anachronismen beogen een humoristisch effect - een cameo van een jonge Eddy Merckx of het verwijzen naar het boek Bartje, dat nog "moet geschreven worden".

Publicatiegeschiedenis

Willy Vandersteen maakte vanaf 1972 vijfenzestig albums. Vandersteen schreef ook nog het scenario en de potloodtekeningen voor het 66ste verhaal.^[1] In 1985 nam Ron Van Riet de reeks over op scenario van Marck Meul. Het eerste album dat Ron van Riet tekende was nr. 67 Jacht op nr 17. Enkel de scenario's van het 72ste en 74ste album zijn van Jacques Bakker.^[2] De tekenstijl werd minder karikaturaal en semi-realistisch.

De serie werd voorgepubliceerd in De Standaard van 30 november 1972 tot 6 juli 1992.^[3] Gemiddeld verschenen er vier albums per jaar. De kleine, doch enthousiaste schare fans kon niet tegenhouden dat de reeks in 1993 stopgezet werd. Zilvertand was het laatste album.

De albumomslagen van de Robert en Bertrand-reeks hebben precies dezelfde vormgeving als de rode Suske en Wiske-reeks, maar de kleur is dan paars. Vanaf nr. 93 De gouden poort is de vormgeving van de albumomslag veranderd, en de kleur is dan bordeauxrood.

Er zijn twee korte verhalen gepubliceerd:

Drie koningen (3 pagina's, tekeningen & scenario: Ron Van Riet. Publicatie: Stripfeestboek (1985)
Cosinomania (4 pagina's, tekeningen: Ron Van Riet, scenario: Marck Meul. Publicatie: Zee zon zand stripboek (1986)

Vanaf 2021 worden de verhalen gebundeld in een reeks van integralen.^[4]

Albums

1. Mysterie op Rozendael, 1973
2. Het opgejaagde weeskind, 1973
3. De nabjar van Poenjab, 1974
4. De levende brug, 1974
5. De rode herberg, 1974
6. Het zwarte land, 1974
7. De toverlantaarn, 1974
8. De weerwolf, 1975
9. Het zilveren raadsel, 1975
10. De kwade hand^[5], 1975
11. De groene draak, 1975
12. Zwarte Mie de orgeldraaister, 1975
13. Geheim document, 1976
14. De spookhond, 1975
15. De stakingbreker, 1976
16. Het geheim van Flodderzee, 1976
17. Avontuur in Moldavië, 1976
18. De rode kaproen, 1977
19. De duistere machten, 1977
20. Jacht op de sperwer, 1977
21. De ramp van Corvilain, 1977
22. Spoken in het Zwin, 1977
23. Het spookhuis, 1978
24. De gouden kinkhoorn, 1978
25. Vreemde bezoekers, 1978
26. De zwarte kat, 1978
27. De laatste bokkerijder, 1979
28. Het duel, 1979
29. De wolvenhoeve, 1979
30. De verdwenen fotografe, 1979
31. De schat van de tempeliers, 1980
32. De elfenjager, 1980
33. De geheime sekte, 1980
34. Het wrekende vuur, 1980
35. De hel van Solferino, 1980
36. Het raadsel Zarata, 1980
37. De geheimen van de Mont Blanc, 1980
38. De Titanen, 1980
39. Fantoom op spoor zeven, 1981
40. De vliegende Hollander, 1981
41. De dochters van de zon, 1981
42. De demon van Paracelse, 1981
43. Het stervende huis, 1981
44. De witte wolf, 1982
45. Drama in de Orient-Express, 1982
46. De helderziende, 1982
47. De ijzeren helm, 1982
48. Als de raven sterven, 1982
49. De gouden hand, 1983
50. De wraak van Zabor, 1983
51. Verschijningen, 1983
52. De eenhoorn, 1983
53. Het grote raadsel 1, 1983
54. Het grote raadsel II, 1983
55. Vlucht naar Rochamps, 1984
56. Het spiegelbeeld, 1984
57. De vloek van Hyavar, 1984
58. De magische handen, 1984
59. Gevaarlijke mummies, 1984
60. De Doodsbode, 1984
61. Offers voor Drosera 1, 1985
62. Offers voor Drosera 2, 1985
63. De Vondeling, 1985
64. Paniek in Saltshire, 1985
65. De Hotelrat, 1985
66. De Vleermuis, 1985
67. Jacht op nr 17, 1985
68. De Apache, 1985
69. Madame Sarah, 1986
70. De hel van Montparnasse, 1986
71. Het Spiegelgenootschap, 1986
72. De Friese Elfstedentocht, 1986
73. De komeet en het beest, 1987
74. Een toren voor Parijs, 1987
75. Vogelvrij, 1987
76. Leonardo, 1987
77. Tranen voor een clown, 1987
78. De Icarii, 1988
79. Mannen van ijzer, 1988
80. De drie neuzen, 1988
81. De Witte ruiters, 1988
82. De scharlaken dood, 1989
83. De klauw van de mol, 1989
84. De plaggenstekers, 1989
85. Palingoproer, 1989
86. Het laaiend vuur, 1990
87. Leer om leer , 1990
88. Het Congocontract, 1990
89. De terugkeer van Leonardo, 1991
90. De val van de Feniks, 1991
91. De monsterman, 1991
92. Prins Joeki, 1991
93. De gouden poort, 1992
94. Het holle huis, 1992
95. Het wolvejong, 1992
96. De tinnen soldaatjes, 1992
97. Ster nummer 17, 1993
98. Zilvertand, 1993

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Toppers - Robert en Bertrand: Een zwerftocht door de 19de eeuw - de albumreeks, Stripspeciaalzaak.be
↑ Vanden Broeck, Joris, Ron van Riet :: ”Met Robert en Bertrand was internationaal iets te doen” | enola.be. www.enola.be. Enola V.Z.W. (19 november 2018). Gearchiveerd op 26 mei 2021. Geraadpleegd op 26 mei 2021.
↑ (en) Willy Vandersteen, Lambiek.net
↑ Pas verschenen: Robert en Bertrand integraal 1, Stripspeciaalzaak.be
↑ in de aankondiging van het Suske en Wiske verhaal de zwarte madam verwijst Willy Vandersteen ook naar de kwade hand, zie ook Zwarte Madam

[1] Toppers - Robert en Bertrand: Een zwerftocht door de 19de eeuw - de albumreeks, Stripspeciaalzaak.be

[2] Vanden Broeck, Joris, Ron van Riet :: ”Met Robert en Bertrand was internationaal iets te doen” | enola.be. www.enola.be. Enola V.Z.W. (19 november 2018). Gearchiveerd op 26 mei 2021. Geraadpleegd op 26 mei 2021.

[3] (en) Willy Vandersteen, Lambiek.net

[4] Pas verschenen: Robert en Bertrand integraal 1, Stripspeciaalzaak.be

[5] ↑ in de aankondiging van het Suske en Wiske verhaal de zwarte madam verwijst Willy Vandersteen ook naar de kwade hand, zie ook Zwarte Madam

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]