Renate Dorrestein
| Renate Dorrestein | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Dorrestein tijdens de opening van expositie DIS op 4 juli 2015 in het Atrium te Den Haag
| ||||
| Algemene informatie | ||||
| Volledige naam | Renate Maria Dorrestein | |||
| Geboren | 25 januari 1954 | |||
| Geboorteplaats | Amsterdam | |||
| Overleden | 4 mei 2018 | |||
| Overlijdensplaats | Aerdenhout | |||
| Land |  Nederland
| |||
| Beroep | schrijfster, journaliste | |||
| Werk | ||||
| Jaren actief | 1983 - 2018 | |||
| Genre | Romans | |||
| Bekende werken | Buitenstaanders (1983) Het hemelse gerecht (1991) Ontaarde moeders (1992) De leesclub (2010) | |||
| Uitgeverij | Podium | |||
| Dbnl-profiel | ||||
| (en) IMDb-profiel | ||||
| Website | ||||
| ||||
Renate Maria Dorrestein (Amsterdam, 25 januari 1954 - Aerdenhout, 4 mei 2018) was een Nederlandse schrijfster, journaliste en feministe.
Biografie
[bewerken | brontekst bewerken]Renate Dorrestein groeide op in een rooms-katholiek advocatengezin in Amstelveen. Zij ging naar een katholieke lagere school, geleid door nonnen en daarna naar het gymnasium aan het Keizer Karel College. Op haar 13e was ze jeugdbestuurslid van de Wildlife Rangers, de jeugdafdeling van het Wereld Natuur Fonds.[noot 1] Na het afronden van het gymnasium werkte Dorrestein als leerling-journalist bij Libelle en Panorama. De vele reizen die ze kon maken voor het blad en de ervaringen die ze opdeed waren vormend voor haar persoonlijkheid en daardoor ook voor haar schrijfstijl. Midden jaren zeventig startte Dorrestein samen met een vriendin, Liesbeth Hendrikse,[1][2] het productiebureau Proburo, dat bijlagen verzorgde voor tijdschriften. Vanaf 1977 schreef ze als freelance journalist. In de periode 1977 - 1982 publiceerde ze in Het Parool, Viva, Onkruid en Opzij. Van laatstgenoemd tijdschrift was ze van 1982 tot 1987 redacteur. Ze was in 1986 betrokken bij de oprichting van de Anna Bijns Stichting, die elke twee jaar de Anna Bijns Prijs uitloofde voor "de vrouwelijke stem in de letteren".[3][4] Ze werd 'ambassadeur' van het feministische online-tijdschrift LOVER.[5]
Als romancier debuteerde Dorrestein in 1983 met Buitenstaanders. Ze schreef vele romans en stond bekend als de eerste Nederlandse auteur die succesvolle boeken schreef in het gothic novel-genre.[6][7][8][9] Naast romans schreef ze enkele autobiografische boeken, waaronder de autobiografische roman Het perpetuum mobile van de liefde (1988) over de zelfmoord van haar jongere zus in 1981,[10][1] die op haar persoonlijkheid en schrijverschap van grote invloed is geweest.[11] Ook het non-fictie-boek Heden ik (1993) is autobiografisch. Het gaat over de ziekte Myalgische encefalomyelitis (ME) die zich in 1991 bij haar aandiende en die ruim tien jaar haar leven beheerste. Ze richtte in 1993 het ME-Fonds op ter bevordering van onderzoek naar ME/CVS. Het moest begin 2004 worden opgeheven wegens gebrek aan financiële middelen, nadat vele gesprekken met de Stichting Fondswervingsacties Volksgezondheid (SFV) niet hadden geleid tot toelating.[12]
Een bijzonder boek is Vóór alles een dame uit 1989, een 'kalenderroman' met een aflevering per dag, en daarbij ook aforismen, verjaardagen van schrijfsters en recepten, met als thema "de taart als leerobject".[13]
Met haar werk Mijn zoon heeft een seksleven en ik lees mijn moeder Roodkapje voor (2006) had Dorrestein een primeur: op haar initiatief was achterin reclame opgenomen van een product voor vrouwen in de overgang. In 2013 werkte Dorrestein samen met Nederlandse spelontwikkelaars aan de iPad-game Nott Won't Sleep voor peuters en kleuters.[14]
Ze schreef op uitnodiging van de CPNB het Boekenweekgeschenk van 1997 Want dit is mijn lichaam en het Boekenweekessay van 2008 Laat me niet alleen.
Veel van haar boeken zijn vertaald; ze zijn verschenen in veertien landen, waaronder de VS en Japan.
In september 2017 maakte Dorrestein publiekelijk bekend dat zij aan een ongeneeslijke vorm van slokdarmkanker leed.[15] Ze overleed op 4 mei 2018.[16]
Prijzen en nominaties
[bewerken | brontekst bewerken]- 1993: Annie Romeinprijs voor haar gehele oeuvre
- nominatie voor de Libris Literatuur Prijs voor Een sterke man
- nominatie voor de Trouw-publieksprijs voor Een hart van steen
- 2002: nominatie voor de AKO Literatuurprijs voor Zonder genade
In 2023 werd voor het eerst de Renate Dorresteinprijs uitgegeven door Hebban.[17]
Favoriete auteurs
[bewerken | brontekst bewerken]Tot Renate Dorresteins eigen favoriete schrijvers behoorden o.a. Kurt Vonnegut[18][19] en Jeanette Winterson.[20]
Bibliografie
[bewerken | brontekst bewerken]| Jaar | Titel | Uitgever | ISBN | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|
| 1976 | Voorleesboek voor planten | Ploegsma (Amsterdam) | 9021603977 | verhalen, met illustraties door Annemarie van der Meer |
| 1983 | Buitenstaanders | Contact | 902545674X | roman |
| 1985 | Vreemde streken | Contact | 9025455395 | roman |
| 1986 | Noorderzon | Contact | 9025417811 | roman |
| 1987 | Een nacht om te vliegeren | Contact | 9025467539 | roman |
| 1988 | Korte metten | Contact | 9025456820 | columns, eerder verschenen in Opzij, gekozen door Liesbeth Hendrikse[2] |
| 1988 | Het perpetuum mobile van de liefde | Contact | 902545545X | autobiografische roman |
| 1988 | Haar kop eraf. Alice als ideale heldin voor hedendaagse feministes. | Stichting Perdu | 9789051880229 | essay, uitgewerkte versie van een lezing die Dorrestein op 18 december 1987 gaf in boekhandel De Verloren Tijd in Amsterdam |
| 1989 | Vóór alles een dame | Contact | 9025496709 | kalenderboek |
| 1991 | Het hemelse gerecht | Contact | 9025496474 | roman |
| 1992 | Katten en de kunst van het boekenonderhoud / Cats and the art of book maintenance | Drukkerij Virginia (Amsterdam) | n.v.t. | verhalen, met illustraties door Ien van Laanen; speciale uitgave ter gelegenheid van de 5th International Feminist Book Fair, geen ISBN[21] |
| 1992 | Ontaarde moeders | Contact | 9025415725 | roman |
| 1993 | Heden ik | Contact | 9025499171 | autobiografisch non-fictie-boek over de ziekte ME |
| 1994 | Een sterke man | Contact | 9025408737 | roman |
| 1996 | Verborgen gebreken | Contact | 9025405770 | roman, in 2004 verfilmd door Paula van der Oest) |
| 1997 | Het Tiende Inzicht | Édition Richard (Amsterdam) | 907601101X | novelle, bibliofiele uitgave, eenmalige oplage van 250 exemplaren, eerder verschenen als feuilleton in de Volkskrant ter gelegenheid van de jaarwisseling 1995/1996; de titel refereert naar de negen inzichten in de roman De celestijnse belofte van James Redfield |
| 1997 | Want dit is mijn lichaam | Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB) | 9025498442 | Boekenweekgeschenk |
| 1998 | Een hart van steen | Contact | 9025424104 | roman |
| 1999 | Voor Liefde klik op F | Uitgeverij Brokaat (Beemster) | 9080434728 | kort verhaal, bibliofiele uitgave, in mei 2006 heruitgebracht als Literair Juweeltje |
| 2000 | Het geheim van de schrijver | Contact | 9025498949 | non-fictie |
| 2001 | Zonder genade | Contact | 9025415326 | roman |
| 2003 | Het duister dat ons scheidt | Contact | 9025417043 | roman |
| 2004 | Zolang er leven is | Contact | 9025427618 | roman |
| 2005 | Inpakken en weggeven | Contact | 9789025426651 | verhalenbundel met verhalen over het sinterklaas- en kerst-feest van verschillende schrijvers, namelijk, naast Dorrestein: L.H. Wiener, P.F. Thomése, Anja Sicking, Michel Krielaars, Wanda Bommer, Peter Drehmanns, Trudi Rijks, Don Duyns, Chaja Polak, Nida Oudejans en Yvonne Kroonenberg |
| 2006 | Mijn zoon heeft een seksleven en ik lees mijn moeder Roodkapje voor | Contact | 9025427553 | roman |
| 2007 | Echt sexy | Contact | 9025416993 | roman |
| 2008 | Laat me niet alleen | Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB) | 9789059650633 | Boekenweekessay |
| 2009 | is er hoop | Contact | 9789025430436 | roman |
| 2009 | Heiligenlevens en bananenpitten | Literaire Juweeltjes | 9789085161646 | autobiografisch kort verhaal over leren lezen en schrijven |
| 2010 | De leesclub | Contact | 9789025434397 | roman |
| 2011 | Pas goed op jezelf | VU Uitgeverij | 9789086595099 | novelle, geschreven als Schrijver op Locatie voor de Vrije Universiteit Amsterdam (VU); bestaat ook als luisterboek |
| 2011 (oktober) | De stiefmoeder | Podium | 9789057599675 | roman |
| 2012 (juli) | De zondagmiddagauto | Literaire Juweeltjes | 9789085162421 | kort verhaal, geschreven in de jaren tachtig |
| 2013 (februari) | De blokkade | Podium | 9789057595622 | non-fictie, over het verschijnsel writer's block |
| 2013 (augustus) | Nott Won't Sleep | OCLC 5818198738 | iPad-spel voor peuters en kleuters over slapen en naar bed gaan | |
| 2014 (mei) | Liever horen we onszelf | Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB) | luisterboek, voorgelezen door Dorrestein ter gelegenheid van de Week van het Luisterboek 2014[22] | |
| 2015 (5 februari) | Weerwater (roman) | Podium | 9789057597121 | roman[23] |
| 2015 (1 juli) | Penvriendin in China: Hoe ik dacht een dissident te helpen | Uitgeverij Fosfor en Wordt Vervolgd | 9789462251618 | correspondentie van Dorrestein met de dissidente Chinese schrijfster Liu Di op uitnodiging van schrijversvereniging PEN.[24] |
| 2016 | Zeven soorten honger | Podium | 9789057598012 | roman |
| 2017 (september) | Reddende engel | Podium | 9789057598609 | roman |
| 2017 | Liever horen we onszelf | Querido | 9789021408170 | gedrukte, herschreven versie van het luisterboek uit 2014, geïllustreerd door Sylvia Weve |
| 2018 | 50 verhaaltjes van een voortreffelijke neptante | New Skool Media (Amsterdam) | OCLC 1081313720 | verzameling van 50 columns van Dorrestein die eerder verschenen in het tijdschrift Zin, bijlage bij het tijdschrift |
| 2018 | Dagelijks werk - een schrijversleven | Podium | 9789057599132 | autobiografie met verzamelde teksten door Dorrestein, in sommige gevallen eerder gepubliceerd, en nu voorzien van een inleiding |
Bundelingen van eerder verschenen werk
[bewerken | brontekst bewerken]| Jaar | Titel | Uitgever | ISBN | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|
| 2017 | Onder de motorkap van het schrijverschap | Querido | 9789021406374 | bundeling van twee eerder verschenen boeken: Het geheim van de schrijver en De blokkade |
| 2017 | De moeder de vrouw | Querido | 9789021406336 | bundeling van twee eerder verschenen boeken: Ontaarde moeders en Mijn zoon heeft een seksleven en ik lees mijn moeder Roodkapje voor)[25] |
| 2017 | Zolang er leven is is er hoop | Querido | 9789021407555 | bundeling van twee eerder verschenen boeken: Zolang er leven is en Is er hoop[26] |
| 2018 | Eigen schuld | Querido | 9789021415222 | bundeling van twee eerder verschenen boeken: Zolang er leven is en Is er hoop |
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- Officiële site
- Biografieën, werken en teksten bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)
Bronnen
Renate Dorrestein (met veel links naar recensies en interviews etc.). Literatuurplein.nl. Gearchiveerd op 12 oktober 2011. Geraadpleegd op 18 juli 2010.
Noten
- ↑ In dat jaar sprak zij en mede-bestuurslid Coen van Vrijberghe de Coningh in het tv-programma Monitor met de Nederlandse prins-gemaal Bernhard van Lippe-Biesterfeld. Uitzending Monitor (29 oktober 1967). Geraadpleegd op 30 oktober 2022 – via YouTube.
Referenties
- ↑ a b Alfred van Cleef; Dick van Eijk, Renate Dorrestein polemiseert graag over feminisme; Kritische, gedreven werkverslaafde
. NRC (22 april 1991). Geraadpleegd op 30 oktober 2022.
- ↑ a b Renate Dorrestein - Bi(bli)ografie. schrijversinfo.nl. Geraadpleegd op 30 oktober 2022.
- ↑ Ramaer, Joost, 'Vrouwen kunnen niet lobbyen' (Gerectificeerd) . de Volkskrant (7 oktober 2004). Geraadpleegd op 30 oktober 2022.
- ↑ De Anna Bijns Stichting. Anna Bijns Prijs (2 september 2013). Gearchiveerd op 7 mei 2018. Geraadpleegd op 6 mei 2018.
- ↑ Hermans, Mariette, Even aantrekkelijk als het feminisme zelf!. LOVER (tijdschrift) (6 juli 2008). Geraadpleegd op 30 oktober 2022.
- ↑ Persis Bekkering, Reddende engel is een onverschrokken, nuchter adieu . de Volkskrant (14 oktober 2017). Geraadpleegd op 30 oktober 2022. “Met Reddende engel schreef Dorrestein weer een gothic novel, het genre waarmee ze haar schrijverschap begon.”
- ↑ Pieter Steinz, Gruwelkabinet Dorrestein . NRC (5 maart 2005). Geraadpleegd op 30 oktober 2022. “Buitenstaanders, Vreemde streken, Ontaarde moeders, Verborgen gebreken, Zonder genade, Het duister dat ons scheidt. De titels van de romans van Renate Dorrestein (1954) vormen een mooie samenvatting van haar oeuvre, waarin het kwaad welig tiert onder de oppervlakte van doodgewone levens en happy families. "Het gaat om vergelding en nog eens vergelding", pleegt Dorrestein over haar romans te zeggen; de schrijfster heeft haar bewondering voor de negentiende-eeuwse gothic novel dan ook nooit onder stoelen of banken gestoken.”
- ↑ Lien Heyting, Mijn boeken gaan over vergelding en nog eens vergelding; Gesprek met Renate Dorrestein . NRC (28 februari 1997). Geraadpleegd op 30 oktober 2022. “ik kon het niet in realistische termen beschrijven, dus nam ik mijn toevlucht tot bizarre verhalen, tot een 'gothic-novel'-achtig genre.”
- ↑ Liliane Waanders, In memoriam Renate Dorrestein (1954-2018). Literair Nederland (10 mei 2018). Geraadpleegd op 30 oktober 2022. “Voordien zag bijna iedereen over het hoofd dat haar werk perfect in de Angelsaksische traditie van de gothic novel past. Dom eigenlijk, want Renate Dorrestein maakte geen geheim van haar literaire oriëntatie. Nu staat zij te boek als eerste Nederlandse schrijver die met succes dat genre bedreef.”
- ↑ Velzen, van, Joost, "Staking in de verhalen-fabriek", Trouw, 23 februari 2013. Geraadpleegd op 30 oktober 2022.
- ↑ Blink, van den, Inge, Paspoort Renate Dorrestein
. Algemeen Dagblad (23 februari 2013). Geraadpleegd op 30 oktober 2022 – via LexisNexis. “Dat is denk ik de winst van iedere crisis. Dat alle flauwekul even van je afvalt. En dat je uitkomt bij waar het echt om draait.” Inzage-exemplaar (pdf). RenateDorrestein.nl. Gearchiveerd op 28 april 2019. Geraadpleegd op 27 juni 2023.
- ↑ Vragen en antwoorden opheffing ME-fonds. CVS Informatiecentrum (29 oktober 2003). Gearchiveerd op 26 oktober 2008. Geraadpleegd op 6 mei 2018.
- ↑ Xandra Schutte (30 juli 1997). Met slagroom gooien . De Groene Amsterdammer 1997 (31)
- ↑ Renate Dorrestein 'maakt' game voor peuters op iPad - interview door Peter de Bie en Mieke van der Weij. NPO Radio 1 (24 augustus 2013). Gearchiveerd op 24 september 2015. Geraadpleegd op 21 september 2013.
- ↑ Rek, de, Wilma, 'Het is zó moeilijk voor te stellen dat ik er straks niet meer ben' . de Volkskrant (16 september 2017). Geraadpleegd op 30 oktober 2022.
- ↑ Renate Dorrestein overleden. Uitgeverij Podium (6 mei 2018). Geraadpleegd op 30 oktober 2022.
- ↑ Dit is de winnaar van de eerste Renate Dorrestein Prijs!. Hebban (1 september 2023). Geraadpleegd op 5 mei 2024.
- ↑ Martijn Meijer, 'Kurt Vonnegut vergeef ik alles' . NRC (31 augustus 2001). Geraadpleegd op 30 oktober 2022.
- ↑ Fleur Speet, Interview met Renate Dorrestein - Het doek laten geloven dat het een vijvertje is. Literatuurplein.nl (10 april 2009). Gearchiveerd op 17 november 2011. Geraadpleegd op 30 oktober 2022. “Kurt Vonnegut, mijn held en afgod, vertelde in een interview dat als hij schreef hij de fysieke gewaarwording kreeg dat hij intunede op een collectief bewustzijn. Dat er een direct kanaal was tussen hem en het collectieve weten. Op het moment dat hij van z’n bureau wegliep, verbrak de verbinding.”
- ↑ Renate Dorrestein, 'Ha boek, hier is je beul weer' . NRC (2 augustus 2008). Geraadpleegd op 30 oktober 2022.
- ↑ KB-catalogus[dode link]. Geraadpleegd op 30 oktober 2022.
- ↑ I.M. Renate Dorrestein. CPNB (6 mei 2018). Geraadpleegd op 30 oktober 2022.
- ↑ Almere Verhalen - Weerwater. Gemeente Almere. Gearchiveerd op 6 mei 2018. Geraadpleegd op 6 mei 2018. “De tweede gastschrijver is de schrijfster Renate Dorrestein.”
- ↑ Dorrestein, Renate, Penvriendin in China: Hoe ik dacht een dissident te helpen. Wordt Vervolgd en Uitgeverij Fosfor (1 juli 2015). Geraadpleegd op 30 oktober 2022 – via Google Books.
- ↑ De moeder de vrouw. Singel Uitgeverijen. Geraadpleegd op 30 oktober 2022.
- ↑ Zolang er leven is is er hoop. Singel Uitgeverijen. Geraadpleegd op 30 oktober 2022.
