Naar inhoud springen

Internationale organisatie

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
De Verenigde Naties te New York is de bekendste internationale organisatie ter wereld, met 193 lidstaten.

Een internationale organisatie is een organisatie die zich over minstens drie landen uitstrekt. Een internationale organisatie wordt altijd opgericht op basis van een verdrag of een akkoord dat door de leden aanvaard en ondertekend wordt. Een internationale organisatie bezit rechtspersoonlijkheid, valt onder de regels van het internationaal recht en kan akkoorden afsluiten met staten of andere organisaties.

Gebruikelijk is de volgende tweedeling:

Belangrijkste kenmerken van een internationale organisatie

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Zij bezit rechtspersoonlijkheid.
  • Leden kunnen niet gedwongen worden tot lidmaatschap, het is vrijwillig.
  • De organisatie is van permanente aard.
  • De organisatie heeft een (formele) structuur die wordt erkend door alle leden.
  • Zij heeft een permanent secretariaat en administratie.
  • Zij heeft een vergadering, conferentie of overlegorgaan waar de vertegenwoordigers van de leden van de organisatie beslissingen over de werking, inrichting of strategie van de organisatie kunnen nemen.

Leden en functies

[bewerken | brontekst bewerken]

Internationale organisaties streven naar een verhoogde internationale samenwerking op het vlak van veiligheid, economie, diplomatie, rechtsregels, sociale zaken of trachten te werken rond thema's zoals mensenrechten, milieu, onderwijs en kinderen.

Internationale organisaties zijn er in alle maten en gewichten, ze verschillen daarom ook qua ledenaantal, procedures, structuren en hebben vaak erg verschillende lidmaatschapscriteria. Wereldwijde organisaties zoals de Wereldhandelsorganisatie zijn toegankelijk voor alle landen, terwijl een regionale organisatie zoals de Europese Unie enkel landen van het continent of de regio zal aanvaarden. Ook andere criteria kunnen van toepassing zijn: culturele en historische wortels (het Gemenebest van Naties), economische overeenkomsten (de OPEC) of religie.

Internationale organisaties zijn relatief nieuw en kwamen tot stand vanaf de 19de eeuw. De technische vooruitgang in de 19de eeuw maakte standaardisatie op zowel technisch als organisatorisch vlak noodzakelijk. Als oudste nog bestaande internationale organisatie wordt gezien de Centrale Commissie voor de Rijnvaart CCNR, opgericht in 1815. De oudste twee wereldwijd opererende organisaties zijn de International Telegraph Union, tegenwoordig genaamd International Telecommunication Union (ITU), uit 1865 en de Wereldpostunie, opgericht in 1874.

Vanaf de 20e eeuw zijn internationale organisaties belangrijke en invloedrijke actoren geworden en hebben ze een rol in zeer uiteenlopende domeinen. Tegenwoordig zouden er rond de 380 intergouvernementele (IGO) en 4700 internationale niet-gouvernementele (INGO) organisaties zijn.

In januari 2023 waarschuwde IMF-topvrouw Kristalina Georgieva dat de economische versnippering van de wereld door de afnemende mondiale samenwerking de economie tot 7 procent kon doen krimpen.[1]

Voorbeelden van internationale organisaties

[bewerken | brontekst bewerken]

Wereldwijde organisaties

[bewerken | brontekst bewerken]

Regionale organisaties

[bewerken | brontekst bewerken]
Kaart van verschillende regionale organisaties met niet-overlappende lidmaatschappen.

Europa:

Azië:

Eurazië:

Afrika:

Westers halfrond:

Trans-Atlantisch:

Pacifisch:

Organisaties op basis van verschillende lidmaatschapscriteria

[bewerken | brontekst bewerken]

Financiële internationale organisaties

[bewerken | brontekst bewerken]