Hilvarenbeek (gemeente)

**Hilvarenbeek**
Gemeente in Nederland
	(Details) (Details)
Situering
Provincie	Noord-Brabant
COROP-gebied	Midden-Noord-Brabant
Coördinaten	51°29'10"NB, 5°8'13"OL
Algemeen
Oppervlakte	96,51 km²
- land	94,85 km²
- water	1,66 km²
Inwoners ; (1 januari 2024)	15.966? ; (168 inw./km²)
Bestuurscentrum	Hilvarenbeek
Belangrijke verkeersaders
Politiek
Burgemeester (lijst)	Evert Weys (CDA)
Economie
Gemiddeld inkomen (2019)	€ 28.700 per inwoner
Gem. WOZ-waarde (2019)	€ 310.000
WW-uitkeringen (2014)	32 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s)	5080-5089
Netnummer(s)	013
CBS-code	0798
CBS-wijkindeling	zie wijken en buurten
Website	www.hilvarenbeek.nl
	; Bevolkingspiramide (2023)
Portaal	Nederland

Hilvarenbeek (uitspraak^ⓘ) is een gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Brabant, ten zuidoosten van Tilburg. De gemeente telt 15.966 inwoners (1 januari 2024, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 97 km², waarvan 1,49 km² water. De hoofdplaats, Hilvarenbeek, ligt op een hoogte van 17 meter. Met Hilvarenbeek erbij bestaat deze gemeente uit zes kernen (Baarschot, Biest-Houtakker, Diessen, Esbeek, Haghorst en Hilvarenbeek).

Geschiedenis

De gemeente met de huidige naam bestaat sinds 14 mei 1810 (dus in de napoleontische tijd) en omvatte vanouds ook de kernen Esbeek en Biest-Houtakker. Voor de Franse tijd bestond het dorp Hilvarenbeek uit de herdgangen (later buurtschappen geheten) Vrijthof^{[noot 1]} met de gehuchten Beerten, Hoog en Laag Spul en Veldhoven, Esbeek met de gehuchten Dun en Tulder, de Voort, Westerwijk, Biest en Loo en Heikant.^[1] De gemeente had toen 2025 inwoners.^[1]

Voor 1810 was Hilvarenbeek een heerlijkheid met een andere bestuursvorm. Sinds de veertiende eeuw werd het bestuurd door zowel de hertog van Brabant als de prins-bisschop van Luik, die beiden als "half-heren" optraden. In 1648 gingen de rechten van de hertog van Brabant over naar de Staten-Generaal; de rechten van de bisschop van Luik gingen over op diverse adellijke geslachten. In 1795 werden de rechten van de heren van Hilvarenbeek ingekort om in 1798 geheel te verdwijnen. De Staten-Generaal verdwenen als halfheer, maar hun aandeel in het heerlijk jachtrecht hadden zij reeds in 1790 verkocht aan de bewoner van het huis Groenendael, Peter Bouwens. In 1814 werden de heerlijke rechten in beginsel hersteld, maar in 1848 verdwenen zij voorgoed, op het jacht- en visrecht na.^[2]

Sinds 1 januari 1997 is de oorspronkelijke gemeente gefuseerd met de gemeente Diessen. De hoofdplaats van de nieuw gevormde fusiegemeente Hilvarenbeek bleef Hilvarenbeek.

Hier werd in 1991 als eerste gemeente in Nederland de eikenprocessierups aangetroffen.

Overige kernen

Baarschot, Biest-Houtakker, Diessen, Esbeek, Haghorst.

Foto's

Hilvarenbeek, windmolen De Doornboom
Biest-Houtakker, de Sint Antonius van Paduakerk
Diessen, de Sint-Willibrorduskerk
Esbeek, de Sint Adrianuskerk
Haghorst, de St. Josephkerk

Gemeenteraad

De gemeenteraad van Hilvarenbeek bestaat uit 17 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1998:

Gemeenteraadszetels
Partij	1998	2002	2006	2010	2014	2018	2022
HOI Werkt	-	-	-	-	6^*	7	9
VVD	1	1	2	2	2	3	5
CDA	3	4	3	2	2	3	3
Gemeenschapslijst	3	4	5	6	7	3**	-
HOI	-	-	-	3	-^*	-	-
PvdA	2	2	3	2	-^*	-	-
6 Kernen Belang	-	4	4	2	-	-	-
Overige	6	-	-	-	-	1**	-
Totaal	15	15	17	17	17	17	17
Opkomst				64,47%	59,74%	63,30%	58,74%

*: Voor de gemeenteraadsverkiezingen 2014 gingen HOI en de PvdA samen als Hoi Werkt

**: De Gemeenschapslijst behaalde 4 zetels, maar het fractielid Bloemsma splitste zich af en vormt sindsdien een eenmansfractie. Eerst onder de voorlopige naam Groep Bloemsma, om vervolgens als naam LEV te hanteren.^[3]

2018

De gemeenteraadsverkiezing 2018 werd op 21 maart gehouden. Hieronder de statistieken over de gemeenteraadsverkiezing in gemeente Hilvarenbeek.

Geldige stemmen	7.761
Ongeldige stemmen	20
Blanco stemmen	39
% Blanco stemmen	0,50%
Kiesgerechtigden	12.353
Opkomst	7.820
Opkomstpercentage	63,31%

Partij	Stemmen	Percentage	Zetels
HOI Werkt	3.035	39,11%	7
Gemeenschapslijst	2.003	25,81%	4*
VVD	1.366	17,60%	3
CDA	1.357	17,48%	3

*: De Gemeenschapslijst behaalde 4 zetels, maar het fractielid Bloemsma splitste zich af en vormt sindsdien een eenmansfractie. Eerst onder de voorlopige naam Groep Bloemsma, om vervolgens als naam LEV te hanteren.^[3]

Samenstelling van de gemeenteraad na de verkiezingen van 2018^[4]

Partij	Leden
Burgemeester	R.F.I. Palmen op 5 feb 2020 opgevolgd door E. Weys
Griffier	M. Janus
HOI Werkt	A.G.C.M. Boers J.J.M. van der Maas A. Fouchier M.J.H. van de Schoot H.F.L. Elbers K. Hamelink M. Wiercx-Verschuren
Gemeenschapslijst	C.J.W.A. van Hoof A.P. Abrahams L. van Weereld
VVD	R. Blok T. Holleman W.J.M. Vennix
CDA	C.M. Veraa J.H.M. van de Wouw C. Noordergraaf-Jansen
LEV	S. Bloemsma-Damen

Samenstelling van de gemeenteraad na de verkiezingen van 2022^[5]

Partij	Leden
Burgemeester	E.(Evert) M.L. Weys
Griffier	Maarten Janus
HOI Werkt	Ko Hamelink Gon Boers Jozef van der Maas Andre Fouchier Rian van de Schoot Bart Elbers Frans Tolboom Werner Hermans Jelle van den Corput
VVD	Ronald Blok Chantalle Reijrink-Raijmakers Wil Vennix Joost Leenhouts Lars van Riel
CDA	Jan van de Wouw Clemens Veraa Cathy Noordergraaf-Jansen